رنگ به رنگ

در بسیاری از موارد انتخاب رنگ با ساختار شخصیتی افراد همسو است. جالب است بدانیم معنای واقعی یک رنگ یعنی ساختار یک رنگ، برای همه ثابت است اما تمایل ذهنی افراد نسبت به آن رنگ مورد نظر در مورد افراد متفاوت ، می تواند فرق داشته باشد. به این شکل که یک فرد ممکن است یک رنگ را دوست داشته باشد ولی دیگری آن را ملال آور بداند و یا شخص دیگری نسبت به آن هیچ حسی نداشته باشد در حالی که فرد بعدی کاملاً از آن متنفر باشد به لحاظ روان شناختی چهار رنگ اصلی آبی ، قرمز ، سبز و زرد نشان دهنده نیازهای روانی مهم هستند که یک فرد متعادل باید آنها را انتخاب کند.

معمولاً وقتی از افراد می پرسیم چه رنگی را دوست دارید، آنها در پاسخ رنگ مطبوع مورد نظرشان را که بسیار به آن توجه داشته و علاقه دارند در اولویت اول و دوم خود نام می برند. به همین ترتیب بعضی ها یک رنگ را در اولویت های سوم وچهارم خود ذکر می کنند، و این نشان می دهد که آن رنگ برایشان جالب است ولی نه به اندازه فردی که آن رنگ را در اولویت اول و دوم خود انتخاب می کند به همین سیاق ممکن است فردی رنگ مورد نظر را در اولویت پنجم و ششم خود انتخاب کند، مسلماً این امر بیان گر وجود یک حس بی تفاوتی نسبت به رنگ فوق الذکر است وچنانچه کسی آن رنگ را در اولویت هفتم و هشتم خود انتخاب کند،نشان دهنده این واقعیت است که آن فرد نسبت به آن رنگ دچار تنفر و انزجار است.

پس همانگونه که می بینیم یک رنگ با آنکه به لحاظ روان شناختی معنای ثابتی دارد اما می تواند در مورد انسان های مختلف با شخصیت های متفاوت کارکردهای گوناگونی داشته باشد.

حال توجه شما را به مثالی جلب می نمایم. فرض می کنیم شخصی رنگ آبی رابه عنوان اولویت اول خود انتخاب می کند این امر نشان می دهد که این فرد شخصی واجد آرامش بوده و دچار تردید و اضطراب نیست در واقع آرامش هدف اصلی او در زندگی است .

اگر شخصی آبی را به عنوان اولویت دوم خود انتخاب کند، به معنای آن است که جویای آرامش و صلح است یعنی او می خواهد با کمک عقل و سیاستی که در زندگی به خرج می دهد برای خود محیطی آرام و به دور از هر گونه دغدغه و تشویش را بیافریند. ولی انتخاب همین رنگ در اولویت سوم و چهارم نشان دهنده امر دیگری است، در این اوضاع فرد حس می کند که رفتار توأم با آرامش و صلح طلبی در وضعیت زندگی فعلی اش ضروری است و باید خود را در یک وضعیت آرام قرار داده و رفتار خود را بر این اساس شکل دهد.

اگر شخصی رنگ آبی را در اولویت های پنجم و ششم خود قرار دهد نشان می دهد که فعلاً آرامشی در فضای زندگی او موجود نیست ولی به محض آنکه  قدرت مستولی شدن بر شرائط سخت زندگی را پیدا کند حتماً به آنها چیره خواهد شد و یا حتی اگر چنین قدرتی هم نداشت ، به لحاظ روانی شرائطی را برای خودش می سازد که تحمل آن امور برایش راحت تر شود ، تا آرامش مورد نیاز به او برگردد.اما انتخاب این رنگ در اولویت های هفتم و هشتم که انتخابهای آخر فرد است ، نشان می دهد که او اصلاً به این حس علاقه ای ندارد، این رنگ یک رنگ مطرود است یعنی فرد مورد نظر حس می کند به دلیل شرائط بد محیطی به هیچ وجه نباید تسلیم اوضاع شود، هر آرامشی برای او مضر است سعی و تلاش او برای هماهنگی با محیط و صلح جویی با اطرافیان اصلاً رضایت بخش نیست.

به این ترتیب 4 رنگ اصلی آب تیره، سبز ، قرمز و زرد به همراه چهاررنگ کمکی بنفش ، قهوه ای ، سیاه و خاکستری علی رغم ساختار ثابتی که دارند می توانند در برگیرنده معانی متفاوت برای افراد گوناگون باشند.رنگ آبی تیره نشان دهنده عمق احساسات یک فرد است چنین فردی به خود و خواسته های خود توجه زیادی دارد ولی بیشتر پذیرا است و دارای منبع کنترل بیرونی است او تصور می کند که برای جلوگیری از حوادث و وقایعی که در زندگی اش رخ می دهد ، نباید فعالیت خاصی از خود نشان دهد. اما در عین حال روحیه مشارکت و همکاری دارد و معمولاً مطیع دیگران است ، قدرت درک بالا داشته ، طالب آرامش است و می خواهد رضایت همه را جلب کند، انسان ملایمی است و عشق و محبت در او موج می زند. پس اگر شما دوستار رنگ آبی در اولویت اول و دوم خود هستید، احتمالاً ممکن است از خصوصیات شخصیتی که نام برده شد ، برخوردار باشید و اگر دوستار رنگ سبز هستید حتماً نوشتار بعدی را مورد مداقه قرار دهید.

دکتر حمیرا آزادمنش

روانشناس

بخش محیط  خانه تبیان