تبیان، دستیار زندگی
در طرح رونویسی در یوکاریوت ها(2) در مورد اهمیت پردازش روی RNA صحبت شد. بسته به نوع RNA پردازش این RNA ها با هم قبل از ترک هسته متفاوت است
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

پردازش RNA یوکاریوتی ١

اهداف:

آشنایی با پردازش های انجام شده روی RNA

آشنایی با توالی های رونویسی شونده در RNA

آشنایی با نیمه عمر RNA

آشنایی با نحوه حذف ابنترون ها

پردازش rna یوکاریوتی 1

شرح درس:

در طرح " رونویسی در یوکاریوت ها(2)" در مورد اهمیت پردازش روی RNA صحبت شد. بسته به نوع RNA پردازش این RNA ها با هم قبل از ترک هسته  متفاوت است. با این حال ، دو مرحله پردازش که فقط روی رونوشت های اولیه RNA پیامبر رخ می دهد عبارتند از کلاهک گذاری و پلی آدنیله کردن RNA.

1-      کلاهک گذاری : این مرحله شامل تغییر در انتهای5´  رونوشت اولیه است . این کلاهک گذاری با افزودن نوعی نوکلئوتید غیر متعارف گوانین دار به همراه یک گروه متیل اضافه می باشد. این کلاهک گذاری بلافاصله پس از اینکه RNA پلی مراز انتهای 5´  رونوشت اولیه را می سازد و قبل از اینکه رونویسی کل ژن به پایان برسد انجام می  گیرد.

فیلم:

برای دریافت فایل آموزشی کلیک کنید.

برای ساخته شدن mRNA اولیه بعد از شناسایی نقطه شروع در انتهای 5´  این مولکول کلاهک گذاری اتفاق می افتد. همچنین در انتهای 3´  این مولکول نیز 50 تا 250 نوکلئوتید آدنین جای خواهد گرفت.ادامه مراحل بعد در طرح های بعدی توضیح داده خواهد شد.

2-      پلی آدنیله شدن: این تغییر نیز در انتهای RNA 3'  رخ می دهد. در یوکاریوت ها انتهای RNA 3'  بریده می شود و توسط آنزیم دیگری یک سری نوکلئوتیدهای آدنین دار تکراری به انتهای بریده شده اضافه می گردد. زمانی که رونویسی به انتهای کارخود نزدیک می شود، یعنی به توالی های خاص پایانی می رسد، دو آنزیم در ترکیب با هم ایجاد یک لوپ کرده و آنزیم دیگر کار برش را انجام می دهد. در نهایت به انتهای 3´  توالی چند نوکلئوتیدی آدنین افزوده می شود.

  • زیست شناسیپردازش RNA یوکاریوتی
  • برای دریافت فیلم کلیک کنید.

    همان طور که ذکر شد دو اتفاق پردازشی برای mRNA اتفاق می افتد. اضافه شدن نوکلئوتید های آدنین دار به انتهای 3´

    اتفاقی است که در مرحله دوم پردازش برای این مولکول رخ می دهد.

    حال که RNA  توانست با حفظ پایداری خود از هسته وارد سیتوپلاسم شود دیده شده است که ، طول رونوشت اولیه پس از کلاهک گذاری و پلی آدنیله شدن نسبت به موقعی که به سیتوپلاسم می رسد بسیار کوتاه تر شده است. به عبارت دیگر روی رونوشت اولیه به جز دو پردازش فوق، پردازشهای دیگری نیز رخ داده است. جالب است بدانید که فقط  5درصد از یک RNA رونویسی شده در هسته به سیتوپلاسم می رسد. بیشتر ژن های یوکاریوتی توسط توالی های بدون رمز به نام اینترون قطع شده اند. قطعاتی که دارای اطلاعات ژنتیکی اند به نام اگزون شناخته می شوند که معولاً کوتاه تر از اینترون ها هستند. این بخش های اینترون نیز باید حذف شوند و فقط اگزون ها که حاوی اطلاعات هستند باید به سیتوپلاسم برسند. اما در باکتری ها اکثر پروتئین ها توسط قطعه ای از توالی DNA بدون فاصله رمز گذاری می شوند که به صورت RNA یی رونویسی می شوند که بدون نیاز به هیچ پردازشی می توانند به  عنوان یک RNA پیامبر عمل کنند.


    مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: فاضل صحرانشین سامانی

    تنظیم: مهسا شاه حسینی