پرونده ظریف بعد از یکسال
سایت فرهنگی اطلاعرسانی تبیان در هفته دولت و در مقاله ای اجتماعی با عنوان «پرونده ظریف بعد از یکسال» به بررسی سیاست خارجی کشور پرداخت.
به گزارش روابط عمومی، بخش سیاسی موسسه فرهنگی اطلاعرسانی تبیان این مقاله را بر اساس رویکرد مسئولان سیاست خارجی کشور منتشر کرده است.
هاتف پوررشیدی در این مقاله می نویسد:« روحانی در همان شعارهای انتخاباتی اش بر گسترش فضا و عملکرد دیپلماتیک دولتش تاکید کرد و قول داد تا فضای سیاست خارجی کشور را تلطیف کند. حجم بالای تبریکها به دولت اعتدال پس از پیروزی و آغاز سفرهای هیاتهای دیپلماتیک به تهران نشان داد که ورحانی و دولتاش در این امر می خواهند خوب عمل کنند. استقبال بسیاری از کشورها از روحانی و وزیر خارجه قوی اش گویای این موضوع بود که دولت روحانی مورد اقبال قرار گرفته و همانگونه که جوی از امید را در کشور ایجاد کرده، در خارج نیز چنین عمل کرده است. اگرچه اخذ رای اعتماد وزیر خارجه معرفی شده تا حدودی مصالحه ساز بود و انتقاداتی به لحاظ نحوه و کارکرد مجلس از وی مطرح شد، اما نهایتا کسب رای اعتماد مجلس توسط دیپلمات کهنه کار یعنی مجمد جواد ظریف، تمامی گمانه زنی ها در مورد ایجاد فضای مطلوب سیاست خارجی را به حقیقت نزدیک کرد. گام نخست دولت روحانی گرفتن پرونده هستهای کشور از شورای عالی امنیت ملی و محول کردن وظیفه پیگیری و مذاکره به وزارت خارجه بود که به نظر می رسد تا حدود زیادی موفق بوده است. استفاده از تیم کارشناسی فنی و دیپلماتیک کمک کرد که در این زمینه بتوان گامهای اساسی را برداشت. اگرچه عملکرد این تیم از سوی گروههای مخالف دولت و از جمله دلواپسان مورد اتفاق نظر نیست و انتقاداتی بر آن وارد شده است، اما حمایت قاطع رهبری معظم انقلاب از این تیم و نحوه عملکرد آن نشان داد که می توان به حصول نتیجه مطلوب امیدوار بود. توافق شش ماهه در مورد مسائل هستهای و آزاد سازی 2/4 میلیارد دلار از دارایی های ایران و کاستن از فشارها و تحریمها موید این مساله بود که این تیم بدون افتادن در دام برخی فشارهای دیپلماتیک غرب و زیادهخواهیهای آنان می تواند گام های موثری در این زمینه بردارد. اگرچه هنوز به دلیل عدم حصول توافق جامع، نمی توان به طور قطع سرنوشت نهایی مذاکرات را تعین کرد اما حداقل می توان بر این مساله صحه گذاشت که تیم دیپلماسی دولت، بر شعارهای خود مستحکم و استوار است و این توان را دارد که بدون ورود به برخی مباحث حاشیهای و آرمانی در فضای بینالمللی، منافع ملی را تامین کند و شر برخی کاغذ پارهها (بخوانید قطعنامههای 4 گانه شورای امنیت در مورد تحریمهای اقتصادی فلج کننده ایران) راحت شود. و به قول رئیس دولت قبل آب را در جایی بریزد که میسوزد! آنچه که مسلم است، تاکید بر این موضوع است که فضای بینالمللی و سیاست خارجی فضای واقعگرایانه و دور از خواستههای آرمانی است که در کنار آن زیاده خواهی های غرب را نیز بهعنوان یکی از این واقعیتها باید تلقی کرد. از این روست که تیم دیپلماسی دولت بارها بر این مساله تاکید کرده و وعده عدم عدول از منافع و خط قرمزهای مقرر نظام جمهوری اسلامی را داده است. آینده مذاکرات نشان خواهد داد که این تیم تا چه حد در این زمینه موفق عمل کرده است که البته نتایج اخیر نشان می دهد که این وعده دستیافتی است. در حوزه منطقهای نیز شروع به کار دولت اعتدال همراه بود با برخی تنشهای مذهبی و قومی که نمونه بارز آن در عراق اتفاق افتاد. حضور گروه تروریستی داعش در این کشور و کشتار بیرحمانه مردم به نام اسلام، واقعیتی نبود که بتوان به راحتی از آن گذشت. دولت اعتدال در این زمینه نیز با همراهی دولت عراق و اتخاذ سیاستهای منطقهای و مذاکرات مفصل توانست در این زمینه گام هایی را بردارد. مشکلات مربوط به دولت عراق و مسائل تشکیل دولت جدید، مقولهای بود که باعث شد دیپلماسی ایرانی وارد عمل شود.مذاکرات و توصیهها به گروههای عراقی و فعال شدن در این حوزه بهعنوان کشوری صاحب نفوذ در عراق، شرایط را بهتر کرد. البته نمیتوان منکر این مساله بود که کماکان این مشکل در عراق باقی است و نیازمند همراهی بیشتر دولت و مردم عراق و صد البته تلاش بیشتر تیم دیپلماسی کشور است. حضور معاون وزیر خارجه در مراسم انتقال ریاست جمهوری مصر حکایت از این داشت که دولت روحاین علاقه مند به ادامه تنشها با این دولت موثر اسلامی نیست و از منظر برقراری رابطه مطلوب با این کشور، میتوان به مقاومت فلسطین نیز کمکهایی اساسی کرد. تلاشهایی نیز برای بهبود رابطه با عربستان سعودی صورت گرفت که تاکنون کارساز نبوده و این دولت متحجر در منطقه کماکان کارشکنی های گسترده خود را در دستور کار دارد. ادامه حمایت از دولت بشار اسد در کنار پیروزی مجدد اسد در انتخابات ریاست جمهوری، نیز در دستور کار دولت بود که امروز شاهدیم با توجه به تفرقه موجود در میان گروههای تروریستی این اقدام که از دولت قبل و حتی از ابتدای انقلاب اسلامی در دستور کار بوده است، امری قابل توجیه و در راستای منافع کشور و منطقه می باشد. باز هم نمی توان منکر این مساله بود که بخشهای مهمی از سوریه در اشغال تروریستهای مورد حمایت غرب و اعراب متحجر قرار دارد، از این روست که باید دامنه فعالیت های دیپلماتیک گسترش یابد تا بتوان برای این بحران نیز راه برونرفتی پیدا کرد. حوزه مهم و تاثیر گذار اروپا که از اوایل دولت دهم، رابطه مهم و تاثیرگذاری با ایران نداشته نیز در دولت روحانی وارد فاز جدید شده است. تلاش برای بهبود رابطه با انگلستان و بازگشت سفرا، سفر مقامات مختلف اروپایی به ایران و ملاقات وزیرخارجه با سران و وزرای اروپایی، نشان دهنده عمق تلاشهای دیپلمایتک در این حوزه تاثیرگذار و مهم بینالمللی بدون تعصبات نابه جا و دشمن قلمداد کردن آنهاست. مذاکرات صریح و مستقیم ایران با عامل اصلی تحریم ایران یعنی ایالات متحده نیز حکایت از شناخت دقیق مشکل و مسائل پیرامون آن دارد که با حمیات رهبری انقلاب نیز مواجه شده است. »
متن کامل این مقاله در بخش سیاسی سایت تبیان قابل مشاهده است.
تنظیم: هومن بهلولی