چگونه به رهن خانه خمس تعلق نگیرد؟

سوال: اگر پول شخصى به عنوان امانت نزد ما باشد آیا به آن خمس تعلّق مى‌گیرد؟ جواب: خمس آن به عهده شما نیست، بله اگر علم دارید که به عین آن مال خمس تعلّق گرفته و صاحبش آن را ادا نکرده، شما در آن مال نمى‌توانید تصرّف کنید و دادن خمس آن هم از طرف شما کفایت از وظیفه صاحبش نمى‌کند. (آیة الله خامنه ای دام ظله)

دفتر حضرت آیة الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

در فرض سوال خمس ندارد.

جواب: ارث خمس ندارد مگر آنكه یقین داشته باشید كه به مال مورث خمس تعلق گرفته و نپرداخته است كه ابتدا باید خمس مال جدا گردد و سپس تقسیم شود. (ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع، م1754 و 1755).

جواب: بلی ـ بنا به نظر مشهور فقها به وجه مذكور خمس تعلق می‌گیرد. (استفتائات امام(ره) ج1، ص350، س18 و س21 ـ و توضیح المسائل مراجع، ج1، ص92 استفتائات مقام معظم رهبری).

جواب: بنابر فتوای برخی مراجع جزء درآمد سال وصول است كه اگر تا آخر سال صرف در مخارج زندگی بشود خمس ندارد و هر چه از آن باقی بماند پرداخت خمس آن لازم است و بنابر نظر امام (ره) و مقام معظم رهبری خمس ندارد. (ر.ک استفتائات امام(ره) ج1، ص409، س191 ـ توضیح المسائل مراجع، ج2، ص70، س869).

جواب: خمس به كسی واجب می‌گردد كه پس انداز داشته باشد و درآمدش از مخارجش بیشتر باشد و اگر كسی پس اندازی نداشته باشد پرداخت خمس بر او واجب نیست. (ترجمه اجوبة الاستفتائات مقام معظم رهبری، چاپ وزیری، س969).

چند استفتاء از آیة الله مکارم شیرازی دام ظله:

پاسخ: قرض اگر قابل وصول باشد، سرسال خمسی باید خمس آن پرداخت شود ولی اگر قابل وصول نباشد جزء درآمد همان سال وصول، قرار می گیرد.

پاسخ: آرى سرمایه خمس دارد; ولى یک بار که خمس بدهند کافى است، و بعداً فقط افزایش را حساب مى کنند.

آری خمس دارد.

بنابر احتیاط واجب خمس دارد.

چند استفتاء از آیة الله سیستانی دام ظله:

پاسخ: به پول بیمه و حقوق بازنشستگی خمس تعلق می گیرد اگر تا سر سال صرف در موونه نشود خمس آن واجب است و به دیه تعلق نمی گیرد.

پاسخ: افزایش قیمت آن خمس ندارد مگر هنگام فروش که جزو درآمد همان سال حساب می شود.

پاسخ: در این صورت نماز صحیح است.

پاسخ: اشکال ندارد.

پاسخ: فرزند واجب نفقه است و مصرف خمس نیست.

پاسخ: تأخیر در جدا کردن خمس و نپرداختن آن جایز نیست بلکه غصب و حرام است و اگر خمس پاره ای از اموال خود را بپردازد و با آن حج کند، حجش صحیح است. لیکن به دلیل تأخیر در پرداختن خمس بقیه اموال خود، گناهکار است.

پاسخ: اگر رهن خانه از پولی باشد که اگر صرف در موونه نشود باید خمس آن را داد راه فرار و چاره ای که خمس ندهید وجود ندارد.

چند استفتاء از آیة الله خامنه ای دام ظله:

جواب: یارانه خمس ندارد، ولى سود حاصله اگر تا سر سال خمسى باقى بماند، متعلق خمس است.

جواب: خمس آن به عهده شما نیست، بله اگر علم دارید که به عین آن مال خمس تعلّق گرفته و صاحبش آن را ادا نکرده، شما در آن مال نمى‌توانید تصرّف کنید و دادن خمس آن هم از طرف شما کفایت از وظیفه صاحبش نمى‌کند.

جواب: با وجود شرایط، داشتن قرض فى نفسه مانع از تعلق خمس نیست.

فرآوری: آمنه اسفندیاری  

بخش احکام اسلامی تبیان

منابع:

سایت اسلام کوئیست

پایگاه اطلاع رسانی آیة الله سیستانی دام ظله

پایگاه اطلاع رسانی آیة الله مکارم شیرازی دام ظله

پایگاه اطلاع رسانی آیة الله خامنه ای دام ظله

سایت اندیشه قم

مطالب مرتبط:

مصرف خمس به تشخیص کیست؟

آیا جهیزیه خمس دارد؟

نحوه محاسبه خمس سرمایه