علل و عوارض لخته شدن خون
لخته خون می تواند به علت شرایط مختلف و در قسمت های گوناگونی از بدن تشکیل شود. وقتی خون در یک جراحت مثل بریدگی، لخته می شود، مفید است، زیرا از خونریزی آن قسمت جلوگیری می کند. اما گاهی اوقات لخته خون در اندام های مهمی از بدن مانند مغز و ریه ها تشکیل می شود که مشکل زاست و نیاز به درمان پزشکی دارد.
لخته خون می تواند در داخل سیاهرگ های کوچک نزدیک به سطح پوست (التهاب ورید سطحی) ایجاد شود که باعث قرمزی، ورم و درد آن قسمت می شود. این مشکل به ندرت عوراضی به وجود می آورد و درمان کمی نیاز دارد.
لخته های خونی که در داخل سیاهرگ های بزرگ ترو عمیق تر بدن (ترومبوز ورید عمقی) تشکی می شوند، علائم گسترده ای در آن قسمت که معمولا پاها هستند به وجود می آورند و مشکلات خطرناک تر و جدی تری را باعث می گردند.
همچنین لخته های خونی ممکن است از محل اصلی خود جدا شوند و به قسمت دیگری از بدن بروند و به آنجا آسیب برسانند.
لخته های خونی که از ترومبوز ورید عمقی (در پاها) جدا می شوند و به ریه ها می روند باعث لخته شدن خون مرگبار در ریه ها می گردند (آمبولی ریه).
لخته های خونی که در یکی از حفرات قلب ایجاد می شوند، معمولا به دلیل ریتم نامنظم قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی است. این لخته های خون از قلب به مغز می روند و باعث بروز سکته مغزی می شوند.
لخته های خونی که در سرخرگ های قلب ایجاد می شوند، می توانند رگ های قلب را ببندند (از جریان خون در سرخرگ قلبی جلوگیری کنند) و باعث سکته قلبی شوند.
لخته های خونی که در سرخرگ کاروتید گردن ایجاد می شوند، می توانند به مغز بروند و باعث سکته مغزی شوند.
عوامل و شرایطی که باعث لخته شدن خون می شوند و نیز مشکلاتی که در اثر لخته شدن خون در یک قسمت بدن و رفتن آن به قسمت دیگر بدن ایجاد می شوند، عبارتند از:
1- سندرم آنتی فسفولیپید
2- آترواسکلروز (تصب شرایین)
3- برخی داروها مانند قرص های ضدبارداری، داروهای هورمون درمانی و برخی داروهای سرطان پستان
4- ترومبوز ورید عمقی
5- سابقه خانوادگی ابتلا به لخته شدن خون
6- آریتمی قلبی (بی نظمی ضربان قلب)
7- سکته قلبی
8- نارسایی قلبی
9- چاقی
11- پلی سیتمی ورا
12- بارداری
13- نشستن طولانی مدت و یا استراحت طولانی در بستر
14- آمبولی ریه
15- سیگار کشیدن
16- سکته مغزی
17- عمل جراحی
با مشاهده موارد زیر، فورا نزد پزشک بروید:
- تنگی نفس
- احساس فشار، سنگینی و درد فشاردهنده در مرکز قفسه سینه که بیش از چند دقیقه ادامه دارد.
- دردی که به قسمت شانه، دست، پشت و فک صورت کشیده می شود.
- احساس ضعف یا بی حسی ناگهانی در قسمت صورت، دست و پا
- یکدفعه به سختی صحبت کردن و یا فهم صحبت دیگران
- تاری دید، دوبینی و کاهش بینایی چشم به طور ناگهانی
اگر علائم زیر را در یک قسمت از دست یا پای خود مشاهده کردید، با پزشک مشورت کنید:
- ورم
- قرمزی
- بی حسی
- درد
درمان های خانگی
برای کاهش خطر ابتلا به لخته شدن خون، کارهای زیر را انجام دهید:
1- برای مدت طولانی ننشینید.
اگر با هواپیما سفر طولانی دارید، هر چند مدت یک بار از جای خود بلند شوید و در راهروی هواپیما قدم بزنید.
اگر با ماشین سفر می کنید، هر چند مدت یک بار ماشین را نگه دارید و کمی راه بروید.
اگر هم پشت میز کارتان می نشینید، هر چند ساعت یک بار بلند شوید و راه بروید.
2- حرکت کنید.
اگر عمل جراحی داشته اید و یا به دلیل یک بیماری یا مشکلی مجبور هستید در رختخواب استراحت کنید، هر چه زودتر سعی کنید از رختخواب بلند شوید و حرکت کنید. البته همیشه با پزشک خود مشورت کنید.
3- روش زندگی خود را تغییر دهید.
وزن اضافی خود را کم کنید، فشار خون بالا را کاهش دهید، سیگار نکشید و به طور منظم ورزش کنید.
آیلار آرزوگران
بخش سلامت تبیان
مطالب مرتبط:
درد و ورم پاها در اثر لخته خون
نشستن طولانی در طی سفر خون را لخته می‌کند
