گربه‌ی مهندس

«گربه یک مهندس است» مجموعه شعر تازه کمال شفیعی است که با نگاهی تازه به پدیده‌های پیرامون کودکان و نوجوانان نوشته شده است.

گربه یک مهندس است. کمال شفیعی. انتشارات سوره مهر. چاپ اول. تهران: 1393. 5000 نسخه.36 صفحه.مصور. قیمت: 4900تومان.

نگاهی به شعرهای مجموعه

«گربه یک مهندس است» مجموعه شعر تازه کمال شفیعی است. وی در این مجموعه شعر تلاش کرده است با نگاه متفاوتی به اشیاء، حیوانات و مفاهیم پیرامون کودکان و نوجوانان بپردازد. وی کوشش کرده است از کلیشه‌های معمول و رایج در شعر کودک و نوجوان فاصله بگیرد و به نظرم توانسته است به این موفقیت دست یابد. او به دنبال شکار سوژه‌های نو و بدیع و گشودن دریچه‌ای تازه به روی مخاطب خویش است. در شعرش گاه دنیای شاعرانه و زیبای کودک با سختی و صلبی دنیای واقعی در تضاد قرار می‌گیرد. در عین حال که اشعار این کتاب کوچک گاه به سمت ناامیدی می‌رود اما تلاش و پویایی مانع از این می‌شود که ناامیدی در شعر وی بارز شود. در شعر «گربه یک مهندس است» که نام کتاب نیز از این شعر برگرفته شده است، ماجرای گربه‌ای را روایت می‌کند که گاه نقشه‌هایش به شکست منجر می‌شود اما ناامید نشده و دوباره در پی طرح و نقشه‌ای دیگر می‌گردد. او در این شعر می نویسد:

گربه یک مهندس است

نقشه‌های گربه هم گاه می خورد شکست

و کلمه «گاه» خودش نشانه‌ای است برای حرکت‌های دوباره گربه. در شعرهای دیگر این مجموعه نیز این ناامیدی و امید در کنار هم قرار گرفته‌اند. در شعر «همکاری» می‌خوانیم :

قهرند چند روزی خودکار و خودنویسم

خودکار گفته دیگر

چیزی نمی‌نویسم

افتاده‌اند هر دو

بر روی میز بیکار

خودکار و خودنویسم

هستند هر دو بیمار

یک شب برای شعری

ماندند هر دو بیدار

سالم شدند حالا

هستند هر دو همکار.

شفیعی همچنین به آشکار کردن تضاد زندگی پیرامون می‌پردازد. وی دنیای ماشینی، سخت و صلب پیرامون کودکان را به چالش می‌کشد و خیلی ظریف نگرانی ایجاد می‌کند و به نقد آن می‌نشیند. نگرانی‌ای که نه تنها کودکان بلکه بزرگسالان را نیز به فکر وامی‌دارد تا یک بار دیگر به عملکرد خود بنگرند و بدانند و ببینند که چگونه دنیایی برای کودکان خود ساخته‌اند. در شعر «بادام » می‌نویسد:

تا اره برقی

دندان نشان داد

بادام از ترس

خود را تکان داد

نالید و افتاد

بر دست‌هایش

در آن هیاهو

گم شد صدایش

شد برگ‌هایش

پژمرده و زرد

رویید جایش

تیر آهن سرد

آن باغ زیبا

با آجر و سنگ

آرام آرام

شد کوچه‌ای تنگ

در این شعر آشکارا ویران شدن زیبایی‌هایی که می‌تواند زندگی بهتری برای فرزندانمان فراهم کند نمایش داده شده است. خودخواهی آدم بزرگ‌ها برای تسلط و تصاحب همه چیز، ویرانی طبیعت، جایگزین شدن دنیایی سرد و آهنی، همه نشانه‌هایی است که در این شعر قابل تشخیص است.

در این اثر همچنین سعی شده به وظایف مخلوقات خدا روی زمین اشاره شود تا نوجوانان بیشتر با هدف خلقت برخی موجودات آشنا شوند.

نگاه نویسنده به کتاب

شفیعی در مصاحبه‌ای می‌گوید: در مجموعه « گربه یک مهندس است» تلاش کرده‌ام هم نگاه تازه‌ای به محیط اطراف نوجوانان بیندازم و هم تخیل تازه‌ای در آن قرار داشته باشد. وقایع این کتاب خیلی دور از ذهن نیست و نوجوان را به فکر درباره محیط اطراف خود وادار می‌کند. شعرها بین فضای تخیلی و رئال سروده شده‌اند. همچنین سعی کرده‌ام به کودکان بیاموزم که می‌شود نگاه دیگری به پدیده‌های هستی داشت و محیط اطراف را با نگاهی خلاقانه مشاهده کرد.

درباره نویسنده

این کتاب هشتمین مجموعه منظوم کمال شفیعی است که برای اواخر دوران کودکی و ابتدای دوران نوجوانی سروده شده است.

«دمیدن در ساز برنجی» و «مورچه‌های پاپتی» از دیگر مجموعه شعرهای کمال شفیعی است.

محتوای کتاب

مجموعه شعر گربه یک مهندس است حاوی پانزده شعر است که با نقاشی‌های مربوط به هر شعر، توسط انتشارات سوره مهر منتشر و به بازار کتاب عرضه شده است. طراح گرافیک این کتاب «محمود حسینی» است و تصویرگری آن را نیز «ایلگاری رحیمی» به عهده گرفته است.