پیامبر بزرگتر از حضرت آدم!
این روایت معروف که از پیغمبر وارد شده که من پیغمبر بودم زمانی که آدم بین آب و گل بود. منظور چیست؟
پاسخ:
همان طور که گفته شد حدیث، حدیث مشهوریست که در کتب روایی ما وجود دارد که پیامبر فرمود: " کنت نبیاً و آدم بین الماء و الطین "، احادیث دیگر هم در این وزن داریم. مثل این که فرمود: " أنا أول الانبیاء خلقاً و آخرهم بعثاً "، من به لحاظ آفرینش اولین پیامبران هستم در حالی که به لحاظ مبعوث شدن، آخرین پیامبر هستم."
نه تنها نسبت به پیامبر که نسبت به امیرالمومنین (علیه السلام) هم داریم که حضرت می فرمود: " کنت وصیاً و آدم بین الماء و الطین "، من وصی بودم قبل از این که آدم خلق بشود.
بین الماء و الطین یعنی بین روح و جسد، یعنی هنوز خلق نشده بود. در این زمینه روایات فراوان دیگری هم وجود دارد اما منظور آنها چیست؟
باید توجه داشت که یک تقدم و تأخر زمانی داریم که مربوط به ماده و وجود مادی است. چون ماده است محدود به زمان و مکان است و یک تقدم و تأخر رتبی دارد که به وجود، به هستی و به سعه وجودی مربوط می شود. به لحاظ زمانی بدیهی است که پیغمبر از فرزندان حضرت آدم است و فرزند نمی تواند قبل از پدر باشد بلکه هزاران سال بین پیغمبر و حضرت آدم علی نبینا و آله و علیه السلام فاصله هست و پیغمبر متأخر از حضرت آدم (علیه السلام) و امیرالمومنین (علیه السلام) متأخر از حضرت آدم (علیه السلام) است و نمی شود گفت که من قبل از آدم بودم و هنوز آدم خلق نشده بود من پیغمبر بودم، من وصی بودم. این به لحاظ مادی و به لحاظ بعد مادی وجودیشان که مقید به زمان است.
اما اگر به لحاظ رتبی و به لحاظ وجودی حساب بکنیم حقیقت این است که پیامبر و اهل بیتش، در بین مخلوقات بر همه مخلوقات مقدم هستند، نه تنها بر آدم که بر بقیه مخلوقات هم مقدم هستند.
مراد از این حدیث و احادیثی از این قبیل، بعد نوری این ذوات مقدس است. یعنی به لحاظ وجود نوری، نور پیامبر و ائمه مقدم بر همه انوار و بر همه وجودهاست. اما به لحاظ مادی پیغمبر متأخر از حضرت آدم (علیه السلام) بود.
خلاصه پاسخ...
حاصل پاسخ این شد که این روایات و روایات از این دست که در ادعیه، مخصوصاً ادعیه ماه رجب وارد شده همه مربوط به وجود نوری و وجود معنوی است، که هستی واقعی اهل بیت علیهم السلام می باشد و از این منظر مقدم بر همه موجودات و همه مخلوقات الهی هستند یعنی به لحاظ رتبی، اولین مخلوق خدا هستند.
بخش اعتقادات شیعه تبیان
منبع: پاسخ به سوالات اعتقادی استاد محمدی موجود در سایت رادیو معارف
مطالب مرتبط:
