حضرت آیت الله حاج شیخ حسین مظاهری
آية‌الله حاج شيخ حسين مظاهري، در سال 1312 هجري شمسي در «تيران» يكي از شهرستانهاي استان اصفهان و در خانواده‌اي مذهبي و روحاني و دوستدار خاندان پيامبر گرامي اسلام(ص) پا به عرصة وجود نهاد. تقيد به شريعت و كوشش براي انجام واجبات و ترك محرمات الهي از ويژگي‌هاي برجستة خانوادة آية‌الله مظاهري به ويژه والد معظم له، مرحوم حجة‌الاسلام والمسلمين حاج شيخ حسن مظاهري بود كه اين مسأله، سهم بسزايي در رشد و تعالي روح ايشان و علاقه‌مندي به تحصيل در حوزة علميه داشت.
آية‌الله مظاهري، با پايان دادن به تحصيلات غير حوزوي، در سال 1326 هجري شمسي براي تحصيل علوم ديني وارد حوزه علميه اصفهان شد. حوزة علميه اصفهان در دوره‌هاي قبل، بويژه در عصر صفوي، با ظهور عالماني برجسته و سترگ، و برپايي جلسات علمي درخششي فراوان داشت. در دوره‌اي كه آية‌الله مظاهري به تحصيلات حوزوي روي آورده بود، حوزه اصفهان اگرچه درخشش پيشين را نداشت؛ اما همچنان از استادان بزرگ و حوزه‌هاي بحث و درس خالي نبود. ايشان در ابتدا به مدرسة مسجد سيد اصفهان، كه مقبرة مرحوم سيد شفتي نيز در آنجاست، وارد شده و مشغول به تحصيل شدند.
آية‌الله مظاهري دروس دورة ادبيات و نيز بخشي از دروس دوره سطح را در اصفهان، در نزد استادان بزرگ آن ديار، فرا گرفته و در سال 1330 هجري شمسي، به منظور تكميل تحصيلات خود و بهره‌مندي از محضر استادان حوزة علمية قم، به اين حوزة سترگ پاي نهادند و پس از پايان تحصيلات سطح، در درس خارج فقه و اصول اعاظم حوزة علميه قم شركت جسته و در كنار آن به فراگيري دروس فلسفه، همانند اسفار و شفا و نيز دروس تفسير و كلام پرداختند.
ايشان در طي اين سالها، از تدريس دروس حوزوي نيز غافل نمانده و از آغاز تحصيل، دروس فرا گرفته را تدريس مي‌كردند.
آية‌الله مظاهري، با ورود به حوزة علمية اصفهان، دروس ادبيات را خدمت دو عالم اديب، مرحوم حاج آقا جمال خوانساري و حاج آقا احمد مقدس فرا گرفته و دروس سطح را نزد حضرات آيات خادمي، فياض، طيب، اديب و مدرس و منظومه حاجي سبزواري را در محضر مرحوم آية‌الله حاج شيخ محمود مفيد آموختند.
با ورود به حوزة علميه قم، كتاب مكاسب و كفاية‌الاصول را نزد مرحوم آية‌الله حاج شيخ عبدالجواد جبل عاملي و مرحوم آية‌الله مرعشي نجفي و مرحوم آية‌الله مجاهدي و مرحوم آية‌الله حاج شيخ مرتضي حائري و مرحوم آية‌الله سيد محمد باقر سلطاني(ره) خواندند و آنگاه بيش از هشت سال در دروس خارج فقه حضرت آية‌الله بروجردي و ده سال در دروس خارج فقه و اصول حضرت امام خميني(ره) و بيش از دوازده سال در دروس خارج فقه و اصول آية‌الله محقق داماد حاضر گشتند. همچنين اسفار ملاصدرا، شفاي بوعلي سينا و دروس تفسيري و اعتقادي را نزد علامه طباطبايي فرا گرفتند.
حضرت آية‌الله مظاهري، در سالهاي زندگي پربركت خود خدمات علمي، فرهنگي و اجتماعي فراواني را به انجام رسانيده‌اند كه تا هم اكنون نيز ادامه دارد. از جمله خدمات وي كه تحول بزرگي در حوزه‌هاي علميه ايجاد كرد، اهتمام ويژه به درس اخلاق و پرورش روحية معنوي فضلا و طلاب جوان بود. ايشان پيش از انقلاب با اصرار و استقبال فضلا و طلاب، درس اخلاق خود را ابتداء در مدرسة فيضية قم آغاز كردند و اكنون بيش از چهل سال است كه اين دروس به طور مداوم تشكيل مي‌گردد و از اين رهگذر، شاگردان و طلاب فاضلي به مكتب شيعه تقديم شده است.
آية‌الله مظاهري در امر سامان دادن به حوزه‌هاي علميه نيز در پيش و پس از انقلاب خدمات شاياني داشته‌اند. از جمله، در پيش از انقلاب، به همراه بزرگاني چون آية‌الله مصباح يزدي و آية‌الله خرازي در تنظيم و تدوين برنامه‌هاي علمي و آموزشي مؤسسة در راه حق شركت جستند كه بركات بسيار عظيمي را به همراه داشت. در سال 1374 هجري شمسي نيز با هجرت ايشان از حوزه علميه قم به شهر اصفهان، حوزة علمية اصفهان استقلال يافت. در دورة حضور ايشان در اصفهان نيز خدمات فراواني به آن حوزة كهن ارزاني گشته كه از جمله مي‌توان به تأسيس «مركز مديريت حوزه علميه اصفهان»، «مركز آموزش‌هاي تخصصي حوزة علميه اصفهان»، «مركز مشاوره حوزه عملهيه اصفهان»، «مركز خدمات حوزه علميه اصفهان با بخش‌هاي مختلف بيمه، مسكن، قرض الحسنه و...»، «مركز تحقيقات رايانه‌اي حوزة علمية اصفهان» و نيز «مركز رسيدگي به امور مساجد استان اصفهان» اشاره كرد.
آية‌الله مظاهري، ساليان بسياري در حوزه‌هاي علميه علاوه بر دروس اخلاق به تدريس دروس مختلف فقهي، اصولي، فلسفي، اقتصادي و... پرداخته‌اند. ايشان چندين بار، شرح منظومه، نهاية‌الحكمه و بخش‌هايي از اسفار اربعه را تدريس نموده و از سال 1356 تاكنون به تدريس دروس خارج فقه و اصول اشتغال داشته‌اند. استاد طي اين سالها بسياري از ابواب فقهي همانند طهارة، صوم، خمس، زكوة، حجّ، امر به معروف و نهي از منكر، بيع، اجاره، مضاربه، شركت، ضمان، حواله، كفالت، صلح، حجر، قرض، فلس، قضا، ولايت فقيه و... و همچنين بيش از پنج دورة كامل مباحث علمي اصول فقه را در حوزة علميه قم و اصفهان تدريس فرموده‌اند.
حضرت آية‌الله مظاهري در ضمن تدريس از تأليف و پژوهش نيز غافل نبوده و كتابهاي فراواني را به ميراث مكتوب شيعه افزوده‌اند؛ از آن جمله مي‌توان به كتب زير اشاره كرد:
الف) در زمينه فقه:
1ـ الحاشية علي العروة الوثقي.
2ـ توضيح المسائل.
3ـ مناسك حجّ.
4ـ ولايت فقيه و حكومت ديني.
ب) در زمينه اخلاق:
1ـ دراسات في الاخلاق و شئون الحكمة العلميه.
2ـ عوامل كنترل غرايز در زندگي انسان.
3ـ جهاد با نفس.
4ـ اخلاق فرماندهي.
5ـ اخلاق در خانه.
6ـ اخلاق در اداره.
7ـ تربيت فرزند.
8ـ جبهه و جهاد اكبر.
9ـ خانواده در اسلام.
10ـ به سوي حق.
11ـ ويژگي‌هاي معلم خوب.
12ـ شرح و تفسير اخلاقي دعاي كميل.
13ـ شرح و تفسير اخلاقي دعاي سحر.
14ـ شرح و تفسير اخلاقي مناجات شعبانيه.
ج) در زمينه اقتصاد:
1ـ احكام اقتصادي در مورد زمين.
2ـ مقايسه‌اي بين سيستم‌هاي اقتصادي.
3ـ التوازن الاسلامي بين الدنيا و الاخرة (با همكاري حضرات آيات خرازي، مصلحي، شهيد سلطاني و استادي).
د) در زمينه اعتقادات:
1ـ معارف اسلامي در سورة يس.
2ـ معاد در قرآن.
3ـ الامامه و الولاية في القرآن الحكيم (با همكاري حضرات آيات محمدي گيلاني، مصباح يزدي و موسوي يزدي).
4ـ برنامة زندگي.
5-درزمينه‌هاي گوناگون:
1ـ چهارده معصوم.
2ـ الحكومة الاسلامية في احاديث الشيعة الاماميه (با همكاري حضرات آيات خرازي، مصلحي، شهيد سلطاني و استادي).
همچنين ايشان در زمينه‌هاي ديگر اسلامي نيز تحقيقات و كتب فراواني نگاشته‌اند كه تاكنون به چاپ نرسيده است كه از آن جمله مي‌توان به تقريرات فقه و اصول اساتيد ايشان، كتب و رساله‌هاي متعدد فقهي و اصولي، كتابي در علم رجال، كتاب ولاية‌الفقيه، دورة كامل اصول فقه، رسالة في العرفان، رسالة في المعاد، المالكيه في الاسلام و... اشاره كرد.
آية‌الله مظاهري، در كنار فعاليتهاي علمي و فرهنگي، از فعاليتهاي سياسي باز نمانده و در پيش و پس از انقلاب اسلامي، همگام با ديگر مردم ايران براي نابودي رژيم پهلوي و استقرار حكومت اسلامي تلاش كردند. ايشان از اعضاي با سابقه و عالي رتبة جامعه مدرسين حوزة علميه قم بوده و در زمان مبارزه بر ضد رژيم شاه، با همكاري ديگر اعضاي آن جامعه، به صدور اعلاميه و بيانيه بر ضد شاه و عوامل او و نيز به افشاگري‌هاي فراوان مي‌پرداختند. امضاي ايشان در ذيل بسياري از اعلاميه‌هاي مهم آن زمان به چشم مي‌خورد. پس از پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي، معظم له با برقراري دروس اخلاق عمومي براي همة مردم، بويژه نسل جوان و بسيجيان و نيز برگزاري اين دروس در جبهه‌هاي نبرد حق عليه باطل، و با پيروي تامّ از فرمان‌هاي امام راحل عظيم الشأن حضرت امام خميني(ره) ياوري صديق و شاگردي مطيع در خدمت آن امام(ره) بودند.
حوزة علمية اصفهان، در طول تاريخ عالمان فرزانه‌اي را به عالم اسلام تقديم كرده بود. عالماني چون شيخ بهايي، علامه مجلسي، ميرداماد، سيد شفتي و جهانگيرخان قشقايي. اين حوزة با سابقه، در دهه‌هاي اخير به سبب نبود ستارگان درخشان علم و فقاهت و نارسايي‌هاي موجود، رو به افول نهاده بود. از اينرو علماي آن ديار سالها بود كه به دنبال راهكاري مناسب براي جبران اين خسارت بودند؛ اما اين حركت نيازمند محوريت كارآمد و مركزيت استوار بود. پس از ارتحال مرحوم آية‌الله حاج شيخ حسن صافي اصفهاني «رضوان الله عليه» علماي حوزة علميه اصفهان در آبان ماه سال 1374 طي نامه‌اي مفصل به مقام معظم رهبري خواستار هجرت آيت الله مظاهري به آن ديار شدند. پس از اين نامه، مقام معظم رهبري در تاريخ نهم آذر ماه 1374 در نامه‌اي از آية‌الله مظاهري خواستند كه به شهر اصفهان عزيمت فرموده، درخواست مردم و علماي آن ديار را اجابت فرمايند. دو روز پس از اين نا مه، يعني يازدهم آذرماه 1374 و در سالروز تولد حضرت جوادالائمه(ع) حضرت آية‌الله مظاهري با استقبال فراوان مردم، مسؤولين و علماي بزرگوار اصفهان، وارد اين شهر شده و در آن رحل اقامت افكندند.
آية‌الله مظاهري، هم اكنون در اصفهان حضور داشته و به ادارة حوزة علمية اصفهان و تربيت طلاب شايسته و رسيدگي به امور مردم مؤمن و مسلمان آن شهر مي‌پردازد1
منبع :سایت حضرت آیةالله مظاهری
