کلیدی ترین دلایل کاهش نرخ جمعیت

در خلال سال‌های اخیر همواره هشدارهایی نسبت به کاهش زاد و ولد در کشور و پیر شدن جمعیت مطرح بوده، معضلی که بسیاری از کارشناسان آن را حاصل تداوم سیاست کنترل جمعیت در دهه 60 عنوان می‌کنند.

ایران همچنان در معرض هشدارهای جهانی نسبت به روند نزولی جمعیت جوان قرار دارد، کشوری که طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته، طی دهه‌های آتی همچون کشورهای توسعه یافته، با پدیده کاهش جمعیت جوان مواجه خواهد بود.

اما مهمترین سوال این است که چه باید کرد؟مهمترین و سریع ترین راهکار برای افزایش جمعیت چیست؟

حمایت از زوج های نابارور

به طور میانگین 20 درصد زوج‌های کشور نابارورند؛ عددی بزرگ که برخی کلان‌شهر‌ها چون اصفهان به 25 درصد می‌رسد و به شدت نگران کننده است، ولی کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

اگر به کاهش نرخ رشد جمعیت در کشور دقیق شده و در کنار آن به یاد بیاوریم که آمار ناباروری در کشور در سال‌های گذشته به شدت رشد داشته و در برخی شهر‌ها، فاجعه به آنجا رسیده که تا یک چهارم زوج‌ها با ناباروری و عوارض آن دست به گریبانند، سخت است ارتباطی بین این دو مقوله قائل نشویم.

به عبارت بهتر، اندکی دقت در چرایی کاهش نرخ زادآوری ـ که برخی با بحران کهنسالی از آن یاد می‌کنند ـ ما را به این نتیجه خواهد رساند که در کنار عواملی چون دوری کردن برخی‌ زوج‌ها از فرزند آوری و یا ماندن برخی دیگر در تک فرزندی، ناباروری می‌تواند از جمله کلیدی‌ترین دلایل کاهش نرخ جمعیت باشد؛ حال آنکه کمتر به این عامل پرداخته ‌و تدبیری برای مقابله با آن اندیشیده شده است.

این در حالی است که از یک سو می‌دانیم این زوج‌ها تمایل زیادی به فرزندآوری دارند و چه بسا ‌هرگز در تک فرزندی نمانند و از سوی دیگر، می‌دانیم که هزینه‌های درمانی زیادی میان ایشان و داشتن فرزند قرار گرفته که بسیاری از عهده پرداخت آن بر‌نمی‌آیند و برای همین، نمی‌توانند روند درمان را کامل کنند.

ورود بیمه‌ها به سیاست‌های جدید جمعیتی

برنامه‌های حمایتی بیمه مرکزی و صنعت بیمه برای حل معضل کاهش نرخ رشد جمعیت از طریق ارائه خدمات بیمه‌های ناباروری با توجه به بالا رفتن میزان شیوع ناباروری در کشور و هزینه‌های سنگین درمان، راهکار مناسبی برای اعمال سیاست‌های جدید جمعیتی دولت در کشور است.

گسترش پوشش های بیمه ای و کمک برای تامین هزینه های بالای درمان آن می تواند در این شرایط با توجه به نرخ بالای نازایی در ایران که تاثیر بسزایی در کُند شدن آهنگ نرخ رشد جمعیت دارد، تاثیر مهمی در رفع مشکل در کشورمان باشد.

حمایت از زوجین برای تامین هزینه های درمان ناباروری در این شرایط همانند سایر کشورهایی که دچار این مشکل هستند از وظایف ذاتی دولت ها است و حمایت های برخی از وزارتخانه ها مانند وزارت رفاه را از طریق مختلف می طلبد.

در این شرایط موضوع پوشش های بیمه ناباروری و نازایی به دلیل هزینه های بالایی که برای افراد درگیر با آن به همراه دارد، اهمیت می یابد، این در حالی است که هم اکنون از بین 29 شرکت بیمه فعال در کشور تنها یک شرکت بیمه به صورت انحصاری به ارائه خدمات بیمه مذکور می پردازد.

از لحاظ پزشکی موضوع ناباروری اختلالی پیچیده است که برای مشخص شدن دلایل آن بررسی سیستم های فیزیولوژیک بدن با هزینه های بالا و مراجعات متعدد به مراکز پزشکی و درمانی همراه است و این موارد به جز آسیب های متعدد اجتماعی، روحی و غیره برای زوجین خواهد بود.

گسترش پوشش بیمه ناباروری توسط دولت با همراهی بیمه مرکزی و سایر شرکت های بیمه می تواند کمک موثری برای افزایش میزان نرخ باروری در کشور در شرایط فعلی که کشور دچار آن شده است، باشد و از سوی دیگر سلامت خانوارها و جامعه را تامین کند.

رفع قوانین محدود کننده

واقعیتهای آماری نشان از کاهش جمعیت ایران دارد و همچنین مشخص می شود میانگین سنی جمعیت کشور افزایش پیدا کرده است بطوریکه به 30 سال نزدیک شده است

در کشورهای غربی و اروپایی که به مشکل سالمندی رسیده اند افراد به دلیل تنهایی به حیوانات پناه برده اند به همین دلیل نباید اجازه دهیم سالمندان ایران نیز دچار این مشکلات شوند.

برنامه ریزی دقیق برای ازدواج به موقع جوانان، کاهش سن ازدواج و از بین بردن موانع ازدواج ، ایجاد اشتغال و توانمندسازی جوانان و ارائه آموزشهای فنی و حرفه ای به دانشگاهیان، ایجاد مسکن ... از جمله راهکارهای افزایش جمعیت است.

هم اکنون نرخ بیکاری در میان افراد تحصیلکرده بیشتر از دیگران است ، به همین دلیل باید میان رشته های دانشگاهی و نیازهای جامعه ارتباط تنگاتنگی وجود داشته باشد و در این شرایط است که جوانان با داشتن شغل مناسب تن به ازدواج داده و دارای فرزند می شوند.

و همچنین برخی از قوانین مانند اینکه به فرزند چهارم دیگر مزایای تامین اجتماعی تعلق نمی گیرد در جهت کاهش نرخ جمعیت موثر است که باید برطرف شود

هم‌اکنون کمک دولت برای افزایش جمعیت باید‌ غیرمستقیم، ولی دقیقا به دست افراد نیازمند این کمک‌ها برسد؛ حمایت بیمه‌های از درمان‌های ناباروری، حمایت مالی و فرهنگی از زوج‌های نابارور و کاهش هزینه‌های خدمات درمانی ناباروری،کاهش سن ازدواج جزو مواردی است که کمک دولت می‌تواند موثر واقع شود.

جالب اینجاست که بدانیم این نوع حمایت، در عین حال که شبیه نوعی سرمایه‌گذاری برای افزایش زادآوری است و گزینه خوبی برای افزایش جمعیت در اختیار می‌گذارد، موثر‌ترین راهکار افزایش جمعیتی نیز هست.