پیدایش منطق 1

اهداف كلی:

هدف از ارائه این بخش این است كه دانش آموز بتواند:

چكیده:

انسان چون موجودی كنجكاو است همواره در پی افزایش میزان آگاهی های خود و شناخت محیط پیرامون خود است تا به وسیله این امر بتواند به سوالات بسیاری که در ذهن خود دارد، پاسخ دهد لذا به فراگیری علم می پردازد. یونانیان باستان بسیار مشتاق فراگیری علم و فلسفه بودند از عالمان دوره گردی كه به شهر آنها می آمدند، در مقابل پرداخت وجهی علم می آموختند به این عالمان دورو گرد سوفیست گفته می شد. از دیدگاه آنها ادراك انسان مقیاس حقیقت و واقعیت است عالمان بزرگی چون سقراط و ... این خطر را درك كردند و به مقابله با آنان پرداختند.

پیدایش منطق:

در نوشتار پیشین ذكر شد كه خداوند متعال انسان را موجودی اندیشمند و دارای قوه ی تفكر آفرید و بدبن وسیله او را از سایر مخلوقات خود ممتاز نمود لذا با وجود چنین نیرویی انسان بر خلاف سایر موجودات ، موجودی كنجكاو ، علم دوست و حقیقت طلب است و همواره در پی آن است كه بداند از كجا آمده است ؟ سرنوشت او چه خواهد شد؟ و ... همین امر باغث شده است كه او همواره برای توسعه بخشیدن به آگاهی هایش در تلاش و تكاپو باشد این تلاش در میان یونانیان باستان بسیار چشمگیر بود، چنان كه بویژه از قرن ششم پیش از میلاد به بعد اندیشمندان بزرگی در سرزمین یونان پدید آمدند.

مردم یونان بسیار مشتاق فراگیری علم و فلسفه بودند این امر سبب شد گروهی از عالمان دوره گردی كه از شهری به شهر دیگر در سفر بودند در برابر مزدی آموخته های خود را به آنها تعلیم می دادند به این عالمان دوره گرد سوفیست یا سوفسطایی گفته می شد كه به معنای معلم حكمت یا صاحب معرفت بود و مترادف بود با استاد، معلم و حكیم.

سوفیست ها در سخنرانی بسیار توانمند بودند و به دلیل مهارت زیادی كه در فنون بلاغت و سخنوری داشتند به راحتی برای مسائل مختلف استدالال می تراشیدند و حق را باطل و باطل را حق نشان می دادند یكی از كارهای مهم آنها این بود كه در دادگاه ها به عنوان وكیل مدافع حاضر می شدند و از موكل خود هر چند مجرم بود دفاع می كردند تا بی گناهی اورا نشان دهند، در واقع برای آنها اثبات حق مهم نبود.

آثار مخرب فرهنگی و اجتماعی عملكرد سوفیست ها:

نتیجه رواج این اندیشه، آن است كه اساسا حق مطلقی وجود ندارد حقیقت همان است كه در نظر آنها حق جلوه كند و باطل همان است كه آنها آن را نادرست بدانند. استاد مطهری در این باره می نویسد: سوفیست ها ادراك انسان را مقیاس حقیقت و واقعیت می گرفتند. نفوذ سوفیست ها در میان مردم و رواج شیوه آنان كه ادراك انسان را مقیاس حقیقت و واقعیت در نظر می گرفتند خطری بزرگ برای جامعه بود كه از دید تیز بین اندیشمندان بزرگی چون سقراط، افلاطون و ارسطو پوشیده نماند، چرا كه آنها با پایه گذاری علم منطق میزانی برای سنجش حقیقت و حق بنا نهادند و انسان باید با به كار گرفتن این ابزار بسیار مهم از خطا در تفكر و اندیشه مصون بماند.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: رضا هاشمی