دستاورد برتر متوسطه 1 حضرت معصومه (س)

در نهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی تبیان

پژوهشگران جوان متوسطه 1 حضرت معصومه (س) به مدیریت سرکار خانم لیلا مظلومی در نهمین دوره جشنواره پروژه‌های دانش آموزی تبیان حضور داشتند.

پروژه ی استفاده از سلول های بنیادی در درمان بیماری ها از این مدرسه جزء برترین سمینارهای این دوره از جشنواره شد. کیمیا دیلمی و یاسمن صفریان پژوهشگران عزیزی هستند که این پروژه را با راهنمایی خانم ها زهره بهفرد و مریم حسینی انجام داده اند. در زیر خلاصه ای از این پژوهش ارایه می گردد.

سلول بنیادی چیست؟

سلول بنیادی نام کلی است و به گروهی از سلول های بدن گفته می شود که دارای چند ویژگی مهم می باشند،  این سلول ها تخصص نیافته هستند. مجدداً در بدن از طریق تقسیم سلولی خود را تولید و تکثیر می کنند. عمری طولانی دارند.

در شرایط آزمایشگاهی، می توان آن ها را به سلول هایی تخصص فعالیت مشخص تبدیل کرد.

به عبارتی در محیط کشت و در مجاورت عوامل مغذی خاصی با دست کاری یک سلول بنیادی در حالت پایه، می توان در سلول ژن هایی را فعال نمود تا سلول بنیادی مجبور به ایجاد عواملی پروتئینی در داخل و سطح خود شود و در نهایت به یک سلول مشخص تبدیل می شود.

سلول های بنیادی تقریباً در همه بافت های بدن یافت می شوند و به نوعی مسئول ترمیم آن ها هستند. این سلول ها دارای انواع متفاوتی می باشند.

کاربرد سلول های بنیادی

امروزه از سلول های بنیادی در درمان بیماری های بسیاری مثل درمان آرتروز، بیماری قلبی، قرنیه چشم استفاده می شود. در مورد بسیاری از بیماری ها هم در مرحله مطالعه و تحقیق قرار داریم.

درمان آرتروز

آرتروز یکی از بیماری های شایع است که علت اصلی آن تخریب بافت مفصلی به دلیل فشارهای وارد شده و یا تروما  (هر نوع آسیب یا جراحت وارد شده بر بدن را تروما می گویند)  در ناحیه مفصل است. این بیماری معمولاً در افراد مسن بیشتر دیده می شود.

سلول های بنیادی مزانشیمی با دو ویژگی توانایی تمایز به سلول های غضروفی و تعدیل پاسخ های ایمنی می تواند به بهبود علایم این بیماران کمک نماید. در این روش ابتدا یک نمونه از مغز استخوان گرفته شده و سلول های مزانشیمی کشت شده در مفصل بیمار تزریق می گردد.

کشت سلول های غضروفی برای استفاده در درمان آرتروز مفاصل و هم چنین کندگی غضروفی در حال حاضر سال ها است که به عنوان یکی از درمان های رایج در سطح جهانی مطرح است. با توجه به این موضوع مطالعه ای برای اولین بار توسط مرکز سلول درمانی طراحی و اجرا گردید که هدف اصلی آن بررسی کارایی پیوند سلول های مزانشیمی در بیماران آرتروزی بود.

بعد از مطالعات اولیه روی بیماران بعد از یک ماه سلول های بنیادی مزانشیمی کشت شده را به صورت تزریق در مفصل زانو دریافت می کردند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که استفاده از این روش عوارض کوتاه مدتی برای بیمار ندارد. مسافتی که بیماران قادر به راه رفتن بودند به طور میانگین از 19 متر قبل از تزریق سلول، به 99 متر در ماه 6 بعد از تزریق افزایش پیدا کرد.

سطح عملکرد این بیماران و کاهش میزان درد آنها طی این 6 ماه افزایش پیدا کرده بود. در این مطالعه مدت زمانی که طی آن زانو در اثر بی حرکتی دچار سفتی می شود به طور متوسط از 1 دقیقه قبل از درمان به 80 دقیقه در ماه 6 بعد از درمان افزایش پیدا کرد که می تواند مطرح کننده کاهش میزان التهاب در مفصل باشد.

طبق مصاحبه های انجام شده با بیماران، بیشترین میزان رضایت بیماران از کاهش قابل توجه درد در حین انجام فعالیت های سبک یا استراحت و کاهش سفتی زانو بعد از بی حرکتی بوده است.

برای آگاهی بیشتر اینجا کلیک کنید تا اطلاعات بیشتری کسب کنید. دانلود

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان - تهیه سارا خرّمی نژاد

تنظیم: نسرین صادقی