درمان فرسودگی ناشی از گرمای هوا
خستگی و فرسودگی ناشی از گرما (heat exhaustion) مشکلی است که علائم آن شامل تعریق بیش از حد و افزایش نبض (تپش قلب) در اثر گرم شدن بیش از حد بدن است.
دلایل بروز خستگی گرمایی عبارتند از: دمای بالای هوا مخصوصا وقتی رطوبت هوا هم زیاد باشد و فعالیت شدید بدنی.
در قسمت اول این مطلب درباره علائم، علل، عوامل خطر و عوارض فرسودگی ناشی از گرمای هوا برای شما صحبت کردیم. حالا راه های تشخیص، درمان و جلوگیری از آن را می گوییم.
راه های تشخیص
اگر به دلیل فرسودگی و خستگی ناشی از گرما نزد پزشک بروید و پزشک احتمال دهد که این وضعیت ممکن است منجر به گرمازدگی در شما شود، آزمایشات زیر را برای شما می نویسد:
1- آزمایش خون: برای بررسی میزان کم سدیم یا پتاسیم خون و حجم گازها در خون.
2- آزمایش ادرار: برای بررسی غلظت و ترکیب ادرار و بررسی عملکرد کلیه ها که گرمازدگی می تواند روی آن ها اثر بگذارد.
3- آزمایشات خونی: برای بررسی رابدومیولیز که نشان دهنده تخریب جدی عضلات است.
4- آزمایشات تصویربرداری برای بررسی آسیب اندام های داخلی بدن
رفتن به داخل آب خنک (مثل آب خنک وان یا آب رودخانه)، قرار گرفتن جلوی باد کولر یا پنکه و استفاده از کیسه یخ تعدادی از روش های کاهش دهنده گرمای بدن هستند
درمان
در بیشتر موارد، خودتان می توانید با انجام کارهای زیر، خستگی ناشی از گرما را بهبود دهید:
1- استراحت در یک محل خنک: بهترین کار این است که هر چه سریع تر وارد یک محیط خنک مثل اتاق کولردار شوید. اگر این امکان وجود نداشت، حداقل به یک محل سایه دار بروید. به پشت دراز بکشید و پاهای خود را بالا قرار دهید.
2- نوشیدن مایعات خنک: آب خنک یا نوشابه ورزشی خنک بنوشید. نوشیدنی های الکلی و قهوه ننوشید، زیرا آب بدن را کم می کنند.
3- ریختن آب خنک روی پوست بدن: اگر امکان داشت، دوش آب خنک بگیرید و یا وارد آب خنک (مثل آب رودخانه) شوید. الکل روی پوستتان نریزید.
4- کم کردن لباس ها: در صورت امکان، لباس های اضافی خود را در بیاورید. همچنین به یاد داشته باشید که در فصل تابستان همیشه لباس نخی خنک و گشاد بپوشید و از پوشیدن لباس های ضخیم و پلاستیکی و تنگ خودداری کنید.
اگر طی یک ساعت بعد از انجام کارهای بالا بهتر نشدید، به یک مرکز درمانی مراجعه کنید. شاید نیاز به تزریق سرم داشته باشید تا آب بدنتان مجددا تأمین شود.
رفتن به داخل آب خنک (مثل آب خنک وان یا آب رودخانه)، قرار گرفتن جلوی باد کولر یا پنکه، استفاده از کیسه یخ و روکش های خنک کننده تعدادی از روش های کاهش دهنده دمای بدن هستند.
جلوگیری
عمل به توصیه های زیر از بروز خستگی گرمایی و سایر بیماری های ناشی از گرما در فصل تابستان جلوگیری می کند:
1- لباس گشاد، نخی، نازک و با رنگ روشن بپوشید
لباس های تنگ، پلاستیکی، ضخیم و تیره رنگ گرما را در خودشان نگه می دارند و نمی گذارند بدنتان خنک شود، زیرا مانع تبخیر عرق می شوند.
2- از آفتاب سوختگی دوری کنید.
موقع بیرون رفتن از خانه کرم ضد آفتاب بزنید و کلاه نخی و لبه دار روی سرتان بگذارید.
آفتاب سوختگی توانایی بدن را در کاهش گرمای خودش، کم می کند.
3- به یک محل خنک بروید.
یکی از بهترین راه ها برای جلوگیری از خستگی گرمایی، بودن در یک مکان خنک مثل اتاق کولردار است. اگر خانه تان کولر یا فن کوئل ندارد، به یک کتابخانه، مسجد و یا پاساژ خرید خنک بروید.
اگر این کارها ممکن نبود، حداقل در سایه بایستید. استفاده از پنکه به تنهایی نمی تواند با گرما و رطوبت بالای هوا مقابله کند.
هرگز کودکان یا هر شخص دیگری را داخل یک ماشین پارک شده در هوای گرم قرار ندهید. بعد از سوار شدن به ماشین داغ هم فورا کولر آن را روشن نکنید
4- آب و مایعات زیادی بنوشید.
حفظ آب بدن و جلوگیری از کاهش آن باعث می شود موقع گرما، بدن عرق کند و دمای طبیعی خودش را حفظ کند. اگر به دلیل داشتن یک بیماری، پزشک به شما گفته که آب کمی بنوشید، موقع گرم شدن هوا از او بپرسید که چقدر می توانید آب و مایعات بنوشید. هرگز مشروبات الکلی ننوشید.
5- موقع مصرف برخی داروها خیلی احتیاط کنید.
اگر دارو مصرف می کنید، از پزشک خودتان و یا از دکتر داروساز داروخانه پرسید که آیا داروی مصرفی شما، باعث ابتلای شما به خستگی و فرسودگی گرمایی می شود یا نه. اگر اینطور بود، از او بپرسید چطور می توانید از افزایش دمای بدن و گرمازدگی خودتان جلوگیری کنید.
6- از محل های داغ دوری کنید.
در یک روز گرم، دمای داخل یک ماشین پارک شده جلوی آفتاب طی 10 دقیقه، 7/6 درجه سانتیگراد بالا می رود. لذا قبل از سوار شدن به ماشین خود، درهای آن را باز بگذارید تا خنک شود. بعد از سوار شدن به ماشین داغ هم فورا کولر آن را روشن نکنید.
هرگز کودکان یا هر شخص دیگری را داخل یک ماشین پارک شده در هوای گرم قرار ندهید.
7- اجازه دهید بدنتان به هوای گرم عادت کند.
اگر به یک شهر با آب و هوای گرم سفر می کنید و یا دمای هوای جایی که زندگی می کنید، یک دفعه بالا می رود، چند هفته طول می کشد تا بدنتان به گرمای هوا عادت کند. بعد از چند هفته، کار کردن یا ورزش کردن در هوای گرم قابل تحمل تر خواهد بود، ولی باز هم باید احتیاط کنید تا گرمازده نشوید.
اگر موقع تعطیلات به مکان گرمی سفر می کنید، چند هفته وقت ندارید تا به گرما عادت کنید، اما بهتر است حداقل چند روز قبل از فعالیت شدید بدنی در گرما، صبر کنید.
بهترین کار این است که در هوای گرم، ورزش نکنید و یا فعالیت شدید بدنی انجام ندهید. اما اگر مجبور به انجام این کارها هستید، به توصیه های بالا عمل کنید و هر چند مدت یک بار در یک محل خنک، استراحت کنید.
بین کار و یا ورزش خود استراحت کنید و مرتبا آب و مایعات بنوشید تا بدنتان بتواند دمای طبیعی خودش را حفظ کند و از گرمازدگی جلوگیری شود.
مطالب مرتبط:
5 خطر گرمای تابستان برای سلامتی
جلوگیری از بیماریهای ناشی از گرما
اثرات رطوبت زیاد هوا بر سلامتی شما
گرمازدگی خطرناک ترین پدیده ...