مذاکرات وین در چه حالی است؟

در 3روز گذشته سیدعباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاكره‌كننده هسته‌ای كشورمان با ویلیام برنز معاون وزیر امور خارجه آمریكا 3بار با یكدیگر نشست داشتند. این جدای از نشست‌های دوجانبه و چند جانبه ایران با اعضای گروه 1+5 است. با این حال بالاخره روز گذشته نگارش متن توافق هسته‌ای جامع با دیدار عراقچی و اشمید، معاونین وزیر خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در وین از سرگرفته شد.

متنی كه هنوز پرانتزهای زیادی در آن وجود دارد؛ پرانتزهایی كه دور موارد اختلافی گذاشته شده تا درصورت رسیدن به یك تفاهم درباره آن موضوع اختلافی، ‌پرانتز برداشته شود. سیدعباس عراقچی درخصوص پرانتزهای باز در مقدمه متن توافق جامع به خبرنگاران گفته است: همه آن پرانتزها هنوز سر جای خود باقی است. او می‌گوید: متنی برای نگارش آماده شده اما تقریبا در مورد تمام موارد مطروحه، اختلاف‌نظرهایی داریم و برای نزدیك‌شدن دیدگاه‌ها هنوز خیلی كار داریم و به جلسات متعددی نیاز است تا روی مفاهیم به توافق برسیم و بتوانیم آن را روی كاغذ بیاوریم. گرچه دوطرف روزنه‌هایی از امید را در مذاكرات پیش رو برای دست یافتن به توافق جامع می‌بینند اما اختلاف نظرهای جدی آنها را می‌توان در اظهارنظرهایشان مشاهده كرد.

گزارش‌ها حاكی از آن است كه تعداد سانتریفیوژهایی كه قرار است پس از توافق نهایی در ایران باقی بماند و فعالیت داشته باشد، مهم‌ترین موضوع مطرح در مذاكرات است. با وجود اینكه هتل كوبورگ محل انجام مذاكرات، منطقه ممنوعه ورود خبرنگاران در این دور از مذاكرات اعلام شده است اما رسانه‌های غربی موج‌سازی‌ خود را برای «آلوده كردن» فضای مذاكرات شروع كرده‌اند. رویترز به نقل از یك دیپلمات غربی كه طبق روال همیشگی نخواسته نامش فاش شود نوشته است ایران تعداد سانتریفیوژهایی را كه می‌خواهد در آینده داشته باشد، كاهش داده اما باز هم این تعداد برای طرف‌های مذاكره‌كننده هسته‌ای زیاد است.

سیدعباس عراقچی سخنگوی گروه مذاكره‌كننده هسته‌ای كشورمان، بحث‌های مطرح شده مبنی بر پذیرش محدودیت‌های جدید از سوی هیأت ایرانی در مذاكرات وین‌6، ازجمله بحث كاهش تعداد سانتریفیوژهای فعال را گمانه‌زنی برخی رسانه‌های معلوم‌الحال خواند كه كاری جز برهم‌زدن فضای مثبت مذاكرات ندارند.اما ظاهرا قرار نیست كه بهانه‌جویی و زیاده‌خواهی غربی‌ها تمامی داشته باشد و یا حداقل در موضوع هسته‌ای خلاصه شود. در همین خصوص رویترز در بخشی از گزارش خود ادعا می‌كند سانتریفیوژها تنها مانع پیشرفت مذاكرات نیستند و مسئله موشك‌های بالستیك ایران نیز مطرح است.

غرب ادعا می‌كند كه طبق قطعنامه‌های شورای امنیت ایران باید این برنامه‌ها را متوقف كند و از همین رو باید پای میز مذاكرات هسته‌ای در مورد آن بحث شود. این در حالی است كه مقامات كشورمان بارها و بارها تأكید كرده‌اند این مذاكرات تنها درباره موضوعات هسته‌ای است و بحث‌های موشكی و دفاعی ایران جایی در مذاكرات نخواهد داشت.

از سوی دیگر خانم ناوی پیلای، كمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل نیز در اظهارنظری عجیب با اشاره به دور جاری مذاكرات هسته‌ای ایران و گروه 1+5 در وین گفته است: من قویا توصیه می‌كنم كه هر مذاكره‌ای با ایران به‌طور كامل به وضعیت حقوق بشر نیز بپردازد. عباس عراقچی در واكنش به سخنان ‌پیلای هم گفته است: مباحث حقوق بشری هیچ ارتباطی با مذاكرات هسته‌ای ندارد، این را همه می‌دانند و چنین كاری صورت نخواهد گرفت. آخرین دور مذاكرات هسته‌ای ایران و 1+5 قبل از پایان فرصت تعیین شده در توافق موقت ژنو برای دستیابی به توافق جامع هسته‌ای از روز چهارشنبه با دیدارهای دوجانبه، چندجانبه و عمومی هیأت‌های مذاكره‌كننده در پایتخت اتریش آغاز شده است.

پیش از آغاز مذاكرات محمد جواد ظریف در یك پیام ویدئویی خطاب به غرب گفته بود که در 3هفته آینده ما یک فرصت منحصر به فرد برای تاریخ سازی داریم، ما در سال 2005 می‌توانستیم موضوع هسته‌ای ایران را حل کنیم اما در آن زمان غرب راه را بست. وقتی گفتم که ایرانیان به فشار حساسیت دارند. او گفته كه ما هنوز زمان داریم تا به این افسانه که ایران به دنبال ساخت بمب است پایان دهیم و برای اثبات این ادعای ما کافی است بدانیم که ایران بیش از 250 سال است که به هیچ کشوری تجاوز نکرده است.تحریم‌های بین‌المللی مردم را به زانو درنیاورده است كه تسلیم شوند و برای خارج‌شدن از زیاده‌خواهی غرب هنوز فرصت باقی است.

ادامه رایزنی‌ هفت ساعت و نیمه معاونان ظریف و اشتون برای نگارش متن توافقنامه جامع هسته‌ای، امروز از سر گرفته می شود.