درمان تحریک بیش از حد تخمدان‌ها
سندروم تحریک بیش از حد تخمدان‌ها بعد از تزریق داروهای هورمونی هنگام لقاح خارج رحمی (IVF) اتفاق می‌افتد. لقاح خارج رحم یا آی وی اف، یکی از روش‌های درمان نازایی است که در محیط آزمایشگاهی صورت می‌گیرد.
در قسمت اول این مطلب درباره علل، علائم، عوامل خطر، عوارض و راه‌های تشخیص سندروم تحریک بیش از حد تخمدان‌ها برای شما صحبت کردیم. حالا راه های درمان و جلوگیری از آن را برایتان می‌گوییم.
درمان پزشکی سندرم تحریک بیش از حد تخمدان‌ها
سندرم تحریک بیش از حد تخمدان‌ها معمولا به طور خودبخود طی یک یا دو هفته برطرف می‌شود، ولی اگر باردار باشید، کمی بیشتر طول می کشد.
هدف از درمان، رفع ناراحتی شما، کاهش فعالیت تخمدان‌ها و جلوگیری از ایجاد عوارض آن است.
سندرم خفیف تا متوسط
سندرم خفیف معمولا خودبخود بهبود می یابد.
راه‌های درمان سندرم متوسط عبارتند از:
- مصرف داروهای ضد تهوع، داروهای مسکن و یا هر دو (با تجویز پزشک)
- انجام معاینه منظم بدنی توسط پزشک و سونوگرافی
- اندازه گیری روزانه وزن بدن و دور کمر برای بررسی تغییرات شدید آنها
- اندازه گیری ادرار تولیدشده در هر روز
- آزمایش خون برای بررسی کم آبی بدن، عدم تعادل املاح بدن و سایر مشکلات
- نوشیدن آب و مایعات به میزان کافی
- کشیدن آب اضافی شکم توسط وارد کردن سوزن به داخل شکم
- پوشیدن جوراب های واریسی برای جلوگیری از لخته شدن خون در پاها
سندرم شدید
در سندرم شدید تحریک بیش از حد تخمدان‌ها، بایستی در بیمارستان بستری شوید تا تحت نظر پزشک و درمان‌های خاص قرار بگیرید، مثل تزریق مایعات داخل وریدی (زدن سرم).
ممکن است پزشک برای کاهش علائم بیماری، دارویی به نام کابرگولین (Cabergoline) به شما بدهد.
در برخی موارد، پزشک داروی دیگری که آنتاگونیست GH- RH است، برای شما تجویز می‌کند که فعالیت تخمدان‌ها را متوقف کند.
عوارض خطرناک این سندرم نیاز به درمان‌های اضافی دارد، به عنوان مثال عمل جراحی برای پارگی کیست تخمدان و یا مراقبت ویژه برای مشکلات کبدی یا ریوی.
همچنین بایستی داروهای ضد انعقاد را برای کاهش خطر لخته شدن خون در پاها مصرف کنید.
بایستی پزشکی که نازایی شما را درمان می‌کند، به دقت درمان‌های شما را کنترل کند، به عنوان مثال برای بررسی رشد فولیکول‌ها در تخمدان‌ها هر چند مدت یک بار سونوگرافی انجام دهد و برای بررسی مقادیر هورمون‌های بدن، آزمایش خون از شما بگیرد
درمان خانگی سندرم تحریک بیش از حد تخمدان‌ها
اگر سندرم تحریک بیش از حد تخمدان‌ها را داشته باشید، احتمالا می توانید کارهای روزمره خود را انجام دهید. به توصیه‌های زیر که می تواند توصیه های پزشک شما باشد عمل کنید:
- برای کاهش درد شکم از داروهای مسکن مثل بروفن یا استامینوفن استفاده کنید.
- از رابطه جنسی با همسر خود پرهیز کنید تا درمان شوید، زیرا رابطه جنسی در این شرایط باعث ایجاد درد و پارگی کیست تخمدان‌ها می‌شود.
- فعالیت بدنی سبک داشته باشید و از فعالیت های شدید و قوی خودداری کنید.
- هر روز خودتان را وزن کنید (با یک وزنه ثابت) و اندازه دور کمر خود را بگیرید تا هر گونه افزایش غیرعادی وزن و یا دور کمر خود را به پزشک بگویید.
- اگر علائم بیماری شما بدتر شدند، به پزشک بگویید.
جلوگیری از سندرم تحریک بیش از حد تخمدان‌ها
برای کاهش خطر ابتلا به این سندرم نیاز به یک برنامه شخصی برای درمان نازایی خود دارید.
بایستی پزشکی که نازایی شما را درمان می‌کند، به دقت درمان‌های شما را کنترل کند، به عنوان مثال برای بررسی رشد فولیکول‌ها در تخمدان‌ها هر چند مدت یک بار سونوگرافی انجام دهد و برای بررسی مقادیر هورمون‌های بدن، آزمایش خون از شما بگیرد.
راهکارهای جلوگیری از این سندرم عبارتند از:
1- تنظیم دوز داروهای مصرفی: پزشک کمترین دوز داروهای محرک غدد جنسی (تخمدان‌ها) را برای تحریک تخمدان‌ها و شروع تخمک گذاری استفاده می‌کند.
2- کوآستینگ (Coosting) : اگر میزان هورمون استروژن در بدن شما بالا باشد و یا تعداد زیادی فولیکول کامل در تخمدان‌های خود داشته باشید، پزشک تزریق داروهای درمان کننده نازایی را متوقف می‌کند و قبل از تزریق HCG ، چند روز صبر می‌کند. هورمون HCG تخمک گذاری را تحریک می‌کند. این کار را کوآستینگ می‌گویند.
3- خودداری از تزریق واکسن HCG : به دلیل آنکه این سندرم اغلب بعد از تزریق واکسن HCG بروز می‌کند. جایگزین کردن یک روش درمانی دیگر به جای تزریق HCG برای تحریک تخمک گذاری، یک راه جلوگیری از بروز این سندرم است.
4- فریز کردن جنین : اگر تحت درمان نازایی با روش لقاح خارح رحمی (IVF) هستید، تمامی فولیکول‌ها (نارس و بالغ) برای کاهش خطر ابتلا به سندرم، از تخمدان‌های شما برداشته می‌شوند.
فولیکول‌های بالغ بارور شده و فریز می‌شوند. سپس تخمدان‌ها استراحت می‌کنند. وقتی که بدن شما آماده شد، مجددا درمان لقاح خارج رحمی از سر گرفته می‌شود.
مطالب مرتبط:
وقتی تخمدان‌ها خیلی تحریک شوند
درمان نازایی، تولد نوزاد معلول را افزایش می‌دهد
