یک غذا ی خاص برای کودکتان
بسیاری از پدر و مادر ها نگران توانایی کودک خود در یادگیری و علاقمند شدن او به خواندن هستند. کتاب خواندن برای کودکان در سال دوم زندگی و بهتر است بگویم از بدو تولد از اهمیتی برابر با غذا دادن به آن ها برخوردار است.
چگونه برای کودکان زیر دو سال کتاب بخوانیم؟ چه کتاب هایی برای آن ها می توانیم بخوانیم؟
روزانه با برنامه ریزی و مشخص کردن زمانی معین برای کتاب خوانی ، به او یاد می دهید که نقش کتاب تا چه حد در زندگی انسان اهمیت دارد.
به زودی او به جوانی تبدیل می شود و خود مستقل به سراغ کتاب ها می رود و کتاب خانه بزرگی برای خود فراهم می کند.
خواندن را به صورت سرگرمی درآورید. جایی راحت و دنج را برای قصه خوانی انتخاب کنید. کودک را روی پای خود یا در کنار خود بنشانید و کتاب را روی پای او یا پای خود بگذارید، به صورتی که او بتواند نوشته ها را ببیند و روی تصاویر انگشت بگذارد. به او نشان دهید که خواندن عملی سرگرم کننده و لذت بخش است. به خصوص که در تمام مدتِ خواندن، می تواند در کنار مادر، پدر یا یکی از افرادی که از بودن در کنارشان لذت می برد، باشد. سعی نکنید از کودک بخواهید که قدم به قدم چیزهایی که یاد گرفته را به شما پس بدهد. زیرا اگر کودک بفهمد که منظور شما از خواندن ، بیشتر آموزش چیزی است، احتمال دارد که از آن فرار کند. وقتی کودکان می فهمند که خواندن در کنار یکی از کسانی که دوستش دارند، می تواند یک تجربه شیرین و صمیمی باشد ، در همین آغاز ، پایه عشق به کتاب را بنا می گذارند.
خواندن با صدای بلند، چیزهای ویژه ای را درباره خواندن و واژه ها به آن ها یاد می دهد:
-او می آموزد که بین عکس ها و نوشته ها فرقی وجود دارد.
-یا می گیرد که هر کلمه معنی خاصی دارد و همواره کلمات جدیدی برای یاد گرفتن وجود دارند.
- می آموزد که زبان گفتار با زبان وشتار و کتاب فرق دارد.
-و همچنین یاد می گیرد که اشیاء، مکان ها و اتفاقاتی وجود دارند که او قبلا چیزی درباره شان نشنیده است.
کتاب هایی که از ویژگی های زیر برخوردار باشند ، برای کودکان زیر دو سال مناسب ترند:
* کتاب هایی که صفحات آن ها از مقواهای کلفت درست شده اند، برای ورق زدن آسان ترند و با پرتاب کردن و با چهار دست و پا روی آن ها خزیدن که از ویژگی این گروه سنی است ، خراب نمی شوند.
* کتاب هایی که در آن ها اشیا و حیوانات از پارچه یا پشم ساخته شده باشند و قابل لمس باشند.
* کتاب هایی که با زبان شیوا، موزون و آهنگ دارنوشته شده باشند.
* کتاب هایی که با الگوهای قابل پیش بینی و کلمه های تکراری نوشته شده باشند.
* کتاب هایی که تصاویر آن ها مفهموم، و منطبق با داستان باشد.
برای کودک زیر دو سال ، مدت زمان مناسب برای خواندن قصه یا کتاب فقط پنج دقیقه است. کتاب هایی که برای او انتخاب می کنید باید ساده و کوتاه باشند و تصاویر و نوشته های آن ها با کارهایی که برای کودک آشنا و جالبند ، هماهنگی داشته باشند. اگر بتوانید کتاب هایی را پیدا کنید که در هر صفحه آن دو یا سه کلمه وزن دار نوشته شده و بعضی از کلمات در همه صفحات تکرار شوند، کتاب ایده آل سن او را یافته اید. بعد از چند بار خواندن یک کتاب، می توانید گاهی هم از خود او بخواهید که تصویر چیزی را به شما نشان دهد. مثلا :( توپ کجاست؟)
چرا فقط گاهی از او بخواهیم که تصویر چیزی را نشان دهد؟
- بچه ها دوست دارند که پدر و مادرشان ، در نقش پدر و مادر باشند ، نه معلم. اگر شما زمان بازی کردن و کتاب خواندن و در در مجموع بودن در کنار کودک خود را به کلاس درس تبدیل کنید ، شاید میل و اشتیاق او به کتاب کم شود.
وقتی برای کودک خود قصه ای می خوانید، با اشتیاق و هیجان بخوانید. صدای خود را هماهنگ با شخصیت های داستان تغییر دهید و اجازه دهید که صداهااثر خود را بگذارند. با بیان هر گفته، به چهره خود قیافه مناسب آن گفته را بدهید و از دستانتان هم استفاده کنید. درست مثل گفت و گوهای واقعی در زندگی روزمره خود یا شاید کمی غلیظ تر.بچه ها با لذت بردن از قصه خوانی شما ، به تدریج به کتاب و مطالعه گرایش پیدا می کنند و به زودی مشتاق می شوند که خودشان هم خواندن را بیاموزند تا این لذت را به طور مستقل نیز تجربه کنند.
طبق برنامه ای منظم برای او کتاب بخوانید. زمانی از شبانه روز را به این کار اختصاص دهید. با افزایش تعداد دفعات ، نتایج بهتری به دست خواهید آورد، طوری دفعات راتنظیم کنید که خود او با علاقه گوش کند. اما فراموش نکنید که زمان خواندن باید کوتاه و متناسب با سن کودک باشد؛ محققین پنج تا ده دقیقه کتاب خواندن را برای کودکان دو- سه ساله ، ده تا پانزده دقیقه را برای کودکان سه-چهار ساله، بیست دقیقه را برای کودکان پیش دبستانی و کلاس اول ابتدایی ، بیست و پنج دقیقه را برای دانش آموزان کلاس دوم ابتدایی، سی دقیقه را برای دانش آموزان کلاس سوم ابتدایی و چهل دقیقه مطالعه را برای دانش آموزان کلاس چهارم ابتدایی و ... حد مناسب تعیین کرده اند که این زمان شامل زمان مطالعه مستقلِ آن هایی که خود به تنهایی کتاب می خوانند ، نیز شامل می شود.
وقتی برایش قصه می خوانید ، درباره حوادث داستان با او حرف بزنید. به تصاویر اشاره کنید و آن ها را نیز شرح دهید و زمانی که خود او آمادگی دارد، از او بخواهید که شکل ها را توصیف کند.
بخش خانواده ایرانی تبیان
منبع: روانشناسی خواندن نوشته دکتر اکرم پدرام نیا