روزئولا؛ تب و دانههای پوستی کودک
این بیماری به ندرت در بزرگسالان دیده میشود. این بیماری معمولا در بین کودکانی که به مهد کودک میروند شایع تر است، زیرا معمولا کودکان این بیماری را از همسالان خود میگیرند.
ویروس هرپس (همان ویروس تبخال) سبب ایجاد این بیماری میشود. این بیماری اغلب با تب شروع میشود و تب کودک معمولا تا چند روز ادامه پیدا میکند. سپس بدن او شروع به زدن دانههای قرمز رنگ میکند.
برخی کودکان تنها به نوع خفیف این بیماری مبتلا میشوند، اما عده ای دیگر علائم شدید آن را می گیرند. این بیماری اغلب جای نگرانی ندارد و به بچه ها به نوع شدید آن مبتلا میشوند .
درمان این بیماری شامل استراحت کردن در منزل و نوشیدن منظم مایعات برای کاهش تب میباشد.
علائم
اگر کودکی در معرض ویروس رزئولا قرار بگیرد، به این ویروس آلوده میشود و حدود یک تا دو هفته طول می کشد تا علائم این بیماری در او ظاهر شود.
محدوده علائم این بیماری از خفیف تا شدید میباشد و در کودکان مختلف فرق میکند.
گاهی اوقات تب کودک بالا میرود و ممکن است تشنج کند. بنابراین به والدین توصیه میشود مرتبا دمای بدن کودک را با دماسنج چک کنند تا مبادا کودک دچار تشنج شود
علائم روزئولا عبارتند از :
- تب که اغلب بالاتر از 39 درجه سانتیگراد میباشد. تب معمولا سه تا هفت روز طول می کشد.
- دانههای قرمز پوستی که نشانه مخصوص این ویروس است و معمولا بعد از کاهش تب ظاهر میشوند. برخی کودکان ممکن است علایمی مانند گلودرد، آبریزش بینی، سرفه و ورم غدد لنفاوی در ناحیه گردن را نیز داشته باشند.
دانههای قرمز پوستی معمولا از قفسه سینه شروع شده و سپس در ناحیه پشت، شکم، گردن و بازوها دیده میشوند. این بثورات پوستی معمولا خارش ندارند و چند ساعت تا چند روز بر روی بدن باقی میمانند و سپس محو میشوند.
علائم دیگر این بیماری شامل موارد زیر میباشد :
- بی اشتهایی
- تحریک پذیری کودک
- اسهال خفیف
- آبریزش بینی
- کاهش اشتها
- ورم پلک ها
تذکر 1: گاهی اوقات تب کودک بالا می رود و ممکن است تشنج کند. بنابراین به والدین توصیه میشود مرتبا دمای بدن کودک خود را با دماسنج چک کنند تا مبادا کودک دچار تشنج شود. همچنین داروی تببر را طبق دستور پزشک سر ساعت به کودک بدهند و سایر کارهای لازم برای کاهش تب را که پزشک دستور داده انجام دهند، مثل پاشویه کردن با آب ولرم، نه سرد.
تشنج ممکن است در طول شب که والدین خواب هستند، اتفاق بیفتد. بنابراین به والدین توصیه میشود حتما هر چند ساعت یک بار در طول شب درجه حرارت بدن کودک خود را چک نمایند و در صورت بالا رفتن تب کودک و پایین نیامدن آن (علی رغم دادن دارو)، فورا به پزشک مراجعه نمایند.
تذکر 2: اگر بثورات پوستی بدن کودک بیش از سه روز طول کشید و تب کودک هم طولانی شد، حتما به پزشک مراجعه شود.
تذکر 3: اگر سیستم ایمنی بدن کودک شما ضعیف است و علائم به صورت شدید در او ظاهر شده اند، هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کنید.
علت
شایع ترین علت بیماری روزئولا، ویروس هرپس است که ویروس مولد تبخال میباشد.
لکههای قرمز پوستی مانند سایر بیماریهای ویروسی، از طریق تماس با ترشحات تنفسی بیمار و یا آب دهان او، از فردی به فرد دیگر منتقل میشوند.
این بیماری واگیردار و مسری است، حتی اگر بثورات پوستی وجود نداشته باشند، یعنی قبل از اینکه بیماری رزاولا در کودک تشخیص داده شود و گاهی که فقط تب وجود دارد، بیماری مسری میباشد. لذا کودک خود را از بقیه دور نگه دارید تا کسی را بیمار نکند.
کودکان شش ماهه تا دو ساله بیشتر دچار بیماری روزئولا می شوند
پیشگیری
هیچ واکسنی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد و بهترین راه جلوگیری از ابتلای به این بیماری، دوری از شخص بیمار است. حتی المقدور کودک سالم خود را از کودکان تب دار دور نگه دارید.
درمان
هنگامی که تب بالا است، آنتی بیوتیک ها نمیتوانند لکه های قرمز بدن را درمان کنند، چرا که یک ویروس عامل بیماری است، نه باکتری. تنها میتوان با داروهای استامینوفن و بروفن، تب را کنترل کرد.
عوامل خطر
کودکان شش ماهه تا دو ساله در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری روزئولا قرار دارند، زیرا آنها هنوز آنتی بادیهای لازم را در برابر بسیاری از ویروسها ندارند و هنگامی که در رحم مادر بوده اند، توسط مادران خود در برابر این ویروسها محفاظت می شدند، اما این ایمنی در دوران جنینی به مرور زمان محو میشود.
عوارض
عوارض دایمی ناشی از این بیماری نادر است و اکثر کودکان مبتلا به این بیماری به طور کامل بهبود می یابند.
البته توجه به دو نکته زیر در هنگام ابتلا به این بیماری ضروری است :
1- تشنج کودک
گاهی اوقات کودک مبتلا به این بیماری با تب بالا روبرو میشود. اگر این اتفاق بیفتد ممکن است منجر به بروز تشنج و حرکت تند دست ها و پاها و یا سر کودک به مدت چند ثانیه یا دقیقه شود.
اگر کودک شما تشنج کرد، به پزشک مراجعه کنید. اگرچه تشنج ناشی از تب در کودکان سالم، موقتی و به ندرت مضر است.
2- کودکان با سیستم ایمنی ضعیف
این بیماری موجب نگرانی در مورد کودکانی میشود که سیستم ایمنی آنها در معرض خطر است، مانند کسانی که اخیرا پیوند عضو و یا پیوند مغز استخوان داشته اند، زیرا مقاومت کمتری در برابر ویروسها و عفونت ها دارند.
افراد با سیستم ایمنی ضعیف ممکن است در معرض خطر عوارض جدی ناشی از عفونت های مختلف مانند ذات الریه و یا انسفالیت باشند.
مطالب مرتبط:
بیماری روزئولا در نوزادان و کودکان
تب کودک چه موقع اورژانسی میشود؟