تبیان، دستیار زندگی
از امام علیه السلام سوال شد خوبى و خوشبختى در چیست؟ فرمود: خوبى و خوشبختى در این نیست كه مالت فراوان و فرزندانت زیاد شوند، خوشبختى آن است كه علمت افزون گردد و حلمت زیاد شود و بر پرستش پروردگار مباهات كنى و اگر نیكى كنى شكر خدا بجا آورى و اگر بدى كنى است
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آیا خودت را خوشبخت میدانی؟!

ایمان

'از امام "علیه السلام" سوال شد خوبى و خوشبختى در چیست؟ فرمود: خوبى و خوشبختى در این نیست كه مالت فراوان و فرزندانت زیاد شوند، خوشبختى آن است كه علمت افزون گردد و حلمت زیاد شود و بر پرستش پروردگار مباهات كنى و اگر نیكى كنى شكر خدا بجا آورى و اگر بدى كنى استغفار كنى، دنیا فقط براى دو كس خوب است: كسى كه گناهانى كرده و مى خواهد با توبه جبران كند و كسى كه با سرعت بكارهاى نیك مشغول است.'


نهج البلاغه كتابى است كه به اعتراف تمام دانشمندان جهان، از نظر فصاحت و بلاغت پس از قرآن كریم مثل و مانندى ندارد. نهج البلاغه كه در سه بخش ''خطبه ها''، ''نامه ها''، ''حكمت ها'' توسط سید رضى "رحمه الله علیه" به نظم درآورده شده كتاب ارزشمندى است كه شریف رضى "ره" در این مورد مى فرماید: ''نهج البلاغه كتابى است از سخنان مولى امیرالمومنین على "علیه السلام" كه از جهت بلاغت شگفتیهایى و از جهت فصاحت شیوایى و تازگیهایى و از زبان عرب و كلمات درخشان و نافذ دینى و دنیایى گوهرهایى درخشان و تابان در بردارد. آنچنان كه همه این محاسن در هیچ سخنى یكجا جمع نشده و در هیچ كتابى گرد نیامده است. زیرا امیر مومنان "علیه السلام" سرچشمه و زیستگاه فصاحت و رازهاى بلاغت آشكار شده مى باشد كه قوانین آن نیز، از حضرتش اخذ گردیده است... و پس از آن كه این كتاب گرد آورى شد نام آن را ''نهج البلاغه'' "راه آشكار بلاغت" نهادم، زیرا این كتاب درهاى بلاغت را بر روى كسى مى گشاید كه آن را مطالعه مى كند و جوینده راه بلاغت را به مقصود مى رساند و دانشمند و دانشجوى را بكار مى آید، به همان اندازه كه صاحبنظران سخنور و پارسایان را بكار خواهد آمد.''

در این قسمت از نوشتارمان بهره می گیریم از برخی سخنان امیرمومنان حضرت علی علیه السلام که البته از دریایی بیکران قطره ای را برای شما عزیزان انتخاب کرده ایم:

خوبی و خوشبختی

'و سئل "ع" عن الخیر ما هو؟ فقال: لیس الخیر ان یكثر، مالك و ولدك و لكن الخیر ان یكثر علمك و ان تعظم حلمك و ان تباهى الناس بعباده ربك، فان احسنت حمدت الله و ان اسات استغفرت الله و لا خیر فى الدنیا الا لرجلین: رجل اذنب ذنوبا فهو یتداركها بالتوبه و رجل یسارع فى الخیرات.' [ نهج البلاغه معجم المفهرس، حكمت 94. ]

'ترسناك ترین چیزى كه از آن بر شما خائفم دو چیز است: پیروى از هوا و هوس، و آرزوهاى طولانى

'از امام "علیه السلام" سوال شد خوبى و خوشبختى در چیست؟ فرمود: خوبى و خوشبختى در این نیست كه مالت فراوان و فرزندانت زیاد شوند، خوشبختى آن است كه علمت افزون گردد و حلمت زیاد شود و بر پرستش پروردگار مباهات كنى و اگر نیكى كنى شكر خدا بجا آورى و اگر بدى كنى استغفار كنى، دنیا فقط براى دو كس خوب است: كسى كه گناهانى كرده و مى خواهد با توبه جبران كند و كسى كه با سرعت بكارهاى نیك مشغول است.'

بزرگترین خیانت

'ان اعظم الخیانه خیانه الامه و افظع الغش غش الائمه.' [ نهج البلاغه معجم المفهرس، نامه 26، شماره 7. ]

'بزرگترین خیانت، خیانت به ملت است و رسواترین تقلب، تقلب به پیشوایان مسلمین است.'

فضیلت صدقه

'الصدقه دواء منجح و اعمال العباد فى عاجلهم، نصب اعینهم فى آجالهم.' [ نهج البلاغه معجم المفهرس، حكمت 7. ]

''صدقه' و كمك به نیازمندان داروى موثرى است. و اعمال بندگان در این دنیا نصب العین آنها در آخرت خواهد بود.'

اهمیت نماز

'تعاهدوا امر الصلاه و حافظوا علیها و استكثروا منها و تقربوا بها، فانها 'كانت على المومنین كتابا موقوتا' [ نهج البلاغه معجم المفهرس، خطبه 199، شماره 1. ]

'نماز را به پا دارید، محافظت آن را بر عهده گیرید، زیاد به آن توجه كنید و فراوان نماز بخوانید و به وسیله آن به خدا تقرب جوئید، زیرا نماز 'به عنوان فریضه واجب در اوقات مختلف شبانه روز بر مومنان مقرر شده است.'

حساب

محاسبه نفس

''زنوا انفسكم من قبل ان توزنوا و حاسبوها من قبل ان تحاسبوا.'' [ نهج البلاغه معجم المفهرس، خطبه 90، شماره 8. ]

''پیش از آن كه مورد سنجش قرار گیرید خود را بسنجید و قبل از آن كه شما را به پاى حساب ببرند حساب خود را برسید.''

نقش تربیتى قرآن

''ان هذا القرآن هو الناصح الذى لا یغش و الهادى الذى لا یضل.'' [ نهج البلاغه معجم المفهرس، خطبه 176، شماره 7. ]

''قرآن پند دهنده اى است كه انسان را نمى فریبد و هدایت كننده اى است كه گمراه نمى كند.''

ارزش تربیت

''لا غنى كالعقل و لا فقر كالجهل و لا میراث كالادب و لا ظهیر كالمشاوره'' [ نهج البلاغه معجم المفهرس، حكمت 54. ]

''هیچ ثروتى چون عقل نیست و هیچ فقرى چون جهل نمى باشد و هیچ میراثى چون ادب و تربیت نخواهد بود و هیچ پشتیبانى چون مشورت نخواهد بود.''

'از امام "علیه السلام" سوال شد خوبى و خوشبختى در چیست؟ فرمود: خوبى و خوشبختى در این نیست كه مالت فراوان و فرزندانت زیاد شوند، خوشبختى آن است كه علمت افزون گردد و حلمت زیاد شود و بر پرستش پروردگار مباهات كنى و اگر نیكى كنى شكر خدا بجا آورى و اگر بدى كنى استغفار كنى، دنیا فقط براى دو كس خوب است: كسى كه گناهانى كرده و مى خواهد با توبه جبران كند و كسى كه با سرعت بكارهاى نیك مشغول است

بزرگترین گناه

''اشد الذنوب ما اشتهان به صاحبه'' [ نهج البلاغه معجم المفهرس، حكمت 348. ]

''سخت ترین گناهان آن است كه صاحبش آن را كوچك بشمرد.''

زهد و پارسایى

''الزهاده قصر الامل و الشكر عند النعم و التورع عند المحارم'' [ نهج البلاغه معجم المفهرس، خطبه 81. ]

''زهد یعنى: كوتاهى آرزو، شكر و سپاس در برابر نعمت و پارسایى در مقابل گناه .''

آفات هواپرستى و آرزوى دراز

''ان اخوف ما اخاف علیكم اثنان: ابتاع الهوى و طول الامل، فاما اتباع الهوى فیصد عن الحق و اما طول الامل فینسى الاخره.'' [ نهج البلاغه معجم المفهرس، خطبه 42، شماره 1. ]

''ترسناك ترین چیزى كه از آن بر شما خائفم دو چیز است: پیروى از هوا و هوس، و آرزوهاى طولانى.

اما تبعیت از هوا و هوس، انسان را از راه حق باز مى دارد و آرزوهاى طولانى، آخرت را بدست فراموشى مى سپارد.''

امر به معروف و نهى از منكر

''لا تتركوا الامر بالمعروف و النهى عن المنكر فیولى علیكم شراركم ثم تدعون فلا یستجاب لكم.'' [ نهج البلاغه معجم المفهرس، نام 47، شماره 7. ]

''امر به معروف و نهى از منكر را ترك نكنید كه اشرار بر شما مسلط مى شوند سپس هر چه دعا كنید مستجاب نمى گردد.''

فرآوری: آمنه اسفندیاری

بخش نهج البلاغه تبیان  


منابع:

طرحى نوین در شناخت نهج البلاغه ـ خسرو تقدسى نیا

سایت تعلیمات اسلامی واشنگتن

مطالب مرتبط:

خوشبختی در چیست؟

عوامل خوشبختی و بدبختی در قرآن

گمشده ای در زندگی ما

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.