برای حفظ یُد نمک چه باید کرد؟
چرا نمک ید دار؟
فریدون عزیزی، رئیس پژوهشکده غدد درون‌ریز و متابولیسم درباره مزایای استفاده از نمک یددار گفت: نمک یددار برای بیماران مبتلا به گواتر مفید است چرا که با مصرف نمک یددار، کمبود ید موجود در بدن این افراد جبران می‌شود.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: اگر افرادی که دچار بیماری گواتر هستند بخواهند از روش‌های دیگر برای کمبود ید استفاده کنند این روش‌ها اصولاً غیرعملی است مثلاً این افراد باید محصولات دریایی مثل ماهی را روزانه به میزان نیم کیلو تا آخر عمر مصرف کنند تا بتوانند ید مورد نیاز را تأمین کنند که این امر عملی نیست.
عزیزی ادامه داد: مصرف نمک یددار به گونه‌ای است که فرد با مصرف مقدار کمی از آن در غذا می‌تواند هم نیاز تغذیه‌ای خود را برآورده کند و هم ید مورد نیازش را تأمین کند. نمک به گونه‌ای است که فرد آن را نه زیاد می‌خورد و نه کم و می‌توان مقدار آن را هم کنترل کرد.
فریبا عبدالمنافی، کارشناس تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان گفت: نمک یددار تصفیه شده نمکی است که ناخالصی‌های نامحلول مانند فلزات سنگین و آهک، شن و ماسه طی فرآیندی در کارخانه حذف شده و ید به آن اضافه شده است.
عبدالمنافی افزود: نمک دریایی به علت داشتن ناخالصی‌های مختلف و حتی فلزات سنگین مثل سرب، جیوه، کادمیوم و یا آرسنیک خاصیت سرطان زایی داشته و مصرف مداوم آن در افراد سالم منجر به بروز ناراحتی های گوارشی، کلیوی، کبدی و حتی کاهش جذب آهن در بدن می شود.
این کارشناس تغذیه هشدار داد: مقدار مصرف نمک روزانه 5 گرم است ولی در حال حاضر مصرف نمک در کشور ما بالا بوده و حدود 3-2 برابر مقدار توصیه شده سازمان جهانی بهداشت است.
چگونه ید نمک را حفظ کنیم؟
عبدالمنافی ادامه داد: برای حفظ ید در نمک، باید نمک را دور از نور و رطوبت و در ظرف در بسته پلاستیکی، چوبی، سفالی و یا شیشه های رنگی و تیره نگهداری کرد و جهت اضافه کردن آن به غذا در زمان طبخ، نمک را در انتهای پخت اضافه نمود تا ید آن در حداکثر مقدار حفظ شود.
وی تصریح کرد: فقط نمک هایی قابل مصرف و مجاز هستند که شماره پروانه ساخت بر روی بسته بندی آنها درج شده باشد. دقت کنید که عبارت "نمک ید دار تصفیه شده "بر روی بسته بندی نمک درج شده باشد و از هر گونه نمک با عنوان "صادراتی صنعتی" که مصرف خوراکی ندارد و یا "نمک دریا" که ید کافی ندارد خودداری نمایید.
وی گفت: نگهداری و ذخیره نمک یددار بیش از یک سال، موجب از دست رفتن بخشی از ید آن می‌شود.
فریدون عزیزی، رئیس پژوهشکده غدد درون‌ریز و متابولیسم گفت: ید موجود در نمک در برابر نور، حرارت و حتی قرار گرفتن در معرض هوا حساس است و از بین می‌رود، بنابراین نمک ید دار باید در همان ظروف بسته بندی شده اولیه نگهداری شود.
فریدون عزیزی اظهار داشت: برای نگهداری نمک یددار باید از همان بسته اولیه که نمک در آن قرار دارد، استفاده کرد چرا که بسته‌بندی اولیه در مقابل نفوذ نور مقاومت است.
اگر نمک در نمکدان شیشه‌ای یا ظرفی قرار گیرد که نور از آن عبور می‌کند، مقدار
ید موجود کاهش می‌یابد؛ همچنین اگر درِ ظرف نمک باز باشد، ید تبخیر شده
و ارزش نمک یددار از بین می‌رود
رئیس پژوهشکده غدد درون‌ریز و متابولیسم گفت: اگر خواهان انتقال نمک به ظرف‌های دیگر هستید، باید نمک در ظرفی قرار گیرد که کاملاً از نور و حرارت به دور باشد چرا که این دو عامل باعث صدمه به ید موجود در نمک خواهد شد.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: اگر نمک در نمکدان شیشه‌ای یا ظرفی قرار گیرد که نور از آن عبور می‌کند، مقدار ید موجود کاهش می‌یابد؛ همچنین اگر درِ ظرف نمک باز باشد، ید تبخیر شده و ارزش نمک یددار از بین می‌رود.
عزیزی ادامه داد: اگر نمک دور از نور و حرارت قرار گیرد، میزان ید موجود در این نمک تا یک سال حفظ شده و قابل مصرف است.
رئیس پژوهشکده غدد درون‌ریز و متابولیسم گفت: اگر تمام این تمهیدات به کار برده شود، در استفاده از نمک یددار برای پخت و پز معمولی مقدار خیلی زیادی از ید محفوظ می‌ماند.
فرآوری: مریم مرادیان نیری
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منابع:
ایسنا
فارس
مطالب مرتبط:
بعضی نمک‌های یُددار، یُد ندارند!
خروپف می‌کنید؟ کمتر نمک بخورید
چگونه نمک زیادی را از بدن دفع کنیم؟
