تبیان، دستیار زندگی
دولت در هفته جاری باید دومین یارانه نقدی مرحله جدید هدفمندی یارانه ها را به متقاضیان پرداخت کند، اما تناقض در سخنان مسوولان و عدم تصمیم گیری سریع بسیاری از ابهامات را رفع نکرده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

سرنوشت یارانه نقدی خرداد!


دولت در هفته جاری باید دومین یارانه نقدی مرحله جدید هدفمندی یارانه ها را به متقاضیان پرداخت کند، اما تناقض در سخنان مسوولان و عدم تصمیم گیری سریع بسیاری از ابهامات را رفع نکرده است.

یارانه

یکی از مهمترین تصمیمات یارانه‌ای دولت این بود که برای پرداخت یارانه نقدی در سال جاری "کف" یا "حداقلی" تعیین شود تا از این پس دولت مدیریتی بهتر از قبل در پرداخت یارانه نقدی از طریق بازنگری در گروه‌های هدف داشته باشد.

بعد از آنکه سیاست دولت در این خصوص اعلام شد نوبت به ثبت نام مجدد برای دریافت یارانه نقدی در سال 93 رسید و از بیستم تا آخر فروردین ماه سال جاری ثبت‌نام متقاضیان دریافت یارانه نقدی بر اساس عدد سمت راست شماره ملی افراد انجام شد.

دولت در این مرحله فرم خوداظهاری را تعیین کرده بود که در آن برای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها پنج گروه درآمدی شامل سقف درآمدی ماهانه کمتر از 600هزار تومان، 600هزار تا یک‌میلیون تومان، یک‌میلیون تا 2میلیون تومان، 2میلیون تا دوونیم میلیون تومان و بیشتر انتخاب شده بود.

مردم نیز البته در زمان ثبت نام دریافت یارانه نقدی با توجه به گروه های درآمدی تعیین شده نسبت به تکمیل فرم اقدام کرده‌اند؛ ولی طبق آنچه از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس اعلام شد 60 الی 80 درصد مردمی که برای دریافت یارانه نقدی ثبت نام کرده‌اند میزان درآمد خود را کمتر از 600 هزار تومان عنوان کرده‌اند.

این در حالی است که بسیاری از کارشناسان اقتصادی حامی دولت نیز اعتقاد دارند به علت عدم وجود اطلاعات جامع اقتصادی شناسایی نیازمندان و ثروتمندان عملا غیر ممکن است. سخنگوی دولت نیز در توضیحاتی به غربالگری یا همان راستی آزمایی اشاره و تأکید کره است که "قطعاً پرداخت یارانه به تمام کسانی که ثبت‌نام کرده‌اند، ادامه می‌یابد و ما هم به تدریج وظایف قانونی خود را انجام می‌دهیم و اگر اطلاعات خلافی ثبت شده باشد به آن رسیدگی می‌کنیم و در این راستا به نحوی عمل می‌کنیم که حق کسی ضایع نشود"

گفتنی است در فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها و بعد از اتمام ثبت نام یارانه نقدی مشخص شد که از بین 77 میلیون ایرانی تنها 2 میلیون و 400 هزار نفر از دریافت یارانه در این مرحله انصراف داده‌اند و دولت طبق قولی که به مردم داده بود یارانه اردیبهشت ماه (اولین یارانه فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها) را به تمام ثبت نام کنندگان پرداخت کرد.

این درحالی است که علی طیب نیا وزیر اقتصاد در صحن علنی مجلس گفته بود "خوشبختانه نزدیک 10 میلیون نفر از افراد پردرآمد جامعه توسط دولت شناسایی شده‌اند و اطلاعات مهمی در مورد درآمد آنها وجود دارد که اگر ثبت‌نام کنند زمینه حذف این افراد وجود دارد".

این در حالی است که بسیاری از کارشناسان اقتصادی حامی دولت نیز اعتقاد دارند به علت عدم وجود اطلاعات جامع اقتصادی شناسایی نیازمندان و ثروتمندان عملا غیر ممکن است. سخنگوی دولت نیز در توضیحاتی به غربالگری یا همان راستی آزمایی اشاره و تأکید کره است که "قطعاً پرداخت یارانه به تمام کسانی که ثبت‌نام کرده‌اند، ادامه می‌یابد و ما هم به تدریج وظایف قانونی خود را انجام می‌دهیم و اگر اطلاعات خلافی ثبت شده باشد به آن رسیدگی می‌کنیم و در این راستا به نحوی عمل می‌کنیم که حق کسی ضایع نشود".

یارانه

نکته دیگری که نباید از آن غافل شد این است که مسئولان سازمان هدفمندی یارانه‌ها در زمان ثبت نام یارانه نقدی در فاز دوم گفته بودند راستی آزمایی اطلاعات ثبت نامی‌ها از اردیبهشت ماه آغاز می شود اما با وجود اینکه اردیبهشت تمام شد و هم اکنون نیز خرداد به نیمه رسیده است هنوز خبری از برنامه دولت برای آغاز راستی آزمایی نیست.

همچنین از آنجایی که تنها 5 روز به موعد ماهانه پرداخت یارانه نقدی (دولت معمولاً یارانه نقدی را بیست و دوم هر ماه واریز می کند) باقی مانده است هنوز مشخص نیست که دولت یارانه خردادماه را مانند ماه قبل به تمام ثبت نام کنندگان پرداخت خواهد کرد یا خیر.

البته نکته مبهمی که در این مورد همچنان باقی مانده این است که برنامه دولت برای راستی آزمایی چیست و چه کف درآمدی را برای پرداخت یارانه نقدی در نظر گرفته است؟

انتظار می رود برنامه دولت درباره ادامه پرداخت یارانه نقدی به گروه های هدف هر چه زودتر اعلام شود چراکه طبق هشدارهای تعدادی از نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی اگر زودتر برنامه دولت در این خصوص اعلام و اجرا نشود و یارانه نقدی چند ماه پرداخت و یک باره قطع شود ممکن است موجب اثرات روانی منفی زیادی شود.

چرا تناقض؟

به گفته علی طیب نیا، وزیر اقتصاد و دارایی ، شمار کسانی که درآمدهای آنچنانی داشتند و می شد آنها را دریافت یارانه نقدی حذف کرد تقریبا 5 برابر این تعداد انصراف دهندگان بود و به همین علت دولت راهکارهای تازه ای را برای حذف ثروتمندان از فهرست یارانه بگیرها جستجو کرد.

نمونه ای از این راهکارها در گفته های شاپور محمدی، معاون اقتصادی وزیر امور اقتصاد نمود دارد که چندی پیش به مردم گفت بحث انصراف تا پایان سال ادامه دارد و دولت بدون آنکه وارد حساب های بانکی مردم شود می تواند گفته های شان را درباره وضعیت اقتصادی شان راستی آزمایی کند و ثروتمندهایی را که طمع گرفتن یارانه دارند، شناسایی کند .

طرحی که محمدی درباره آن به مردم اطلاع رسانی کرد ، چیزی جز متن صریح قانون هدفمندسازی یارانه ها نبود که در آن به دولت اجازه داده شده است برای اجرای صحیح هدفمندسازی، راستی آزمایی کند تا یارانه ها به دست دهک های پایین که نیازمندان واقعی هستند، برسد. این در حالی است که نوبخت سخنگوی دولت درباره تداوم پرداخت یارانه نقدی گفت: فعلا بنا نیست کسی از فهرست یارانه بگیرها حذف شود و همه یارانه خواهند گرفت.

نوبخت در پاسخ به این پرسش که سرانجام پرداخت یارانه نقدی چه می شود و آیا این یارانه به همه متقاضی ها پرداخت می شود یا نه ، تاکید کرد که هرکس ثبت نام کرده یارانه اش را به وقت خواهد گرفت .

انتظار می رود برنامه دولت درباره ادامه پرداخت یارانه نقدی به گروه های هدف هر چه زودتر اعلام شود چراکه طبق هشدارهای تعدادی از نمایندگان مجلس و کارشناسان اقتصادی اگر زودتر برنامه دولت در این خصوص اعلام و اجرا نشود و یارانه نقدی چند ماه پرداخت و یک باره قطع شود ممکن است موجب اثرات روانی منفی زیادی شود

معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور در پاسخ به پرسش دیگری درباره این که آیا منظورش از پرداخت یارانه نقدی به روال گذشته فقط مربوط به این ماه است یا نه، گفت: مگر قرار است یارانه فقط برای این ماه پرداخت شود؟! پرداخت یارانه نقدی مانند سابق ادامه دارد.

گفته های نوبخت دقیقا در نقطه مخالف گفته های محمدی است و نشان می دهد که دولت هیچ اصراری ندارد کسانی را که در دهک های بالای جامعه قرار دارند اما از دریافت یارانه انصراف نداده اند ، حذف کند و قصد دارد به همه آنها یارانه پرداخت کند.

47 روز از پایان ثبت نام یارانه ای و آغاز راستی آزمایی ها می گذرد اما هنوز معلوم نیست دولت می خواهد با یارانه نقدی چه کند؟ آیا سقف درآمدی تعیین خواهد شد؟ آیا دولت می تواند یارانه عده ای را قطع کند و آیا اصلا می تواند در شناسایی افراد نیازمند و غیرنیازمند موفق شود؟ آیا دولت قصد دارد مبلغ یارانه نقدی را افزایش بدهد؟ آیا طرح های مانند کارت سهمیا به جای یارانه نقدی هنوز در دولت مطرح است یا منتفی شده؟ اینها ابهاماتی که بسیاری از مسوولان هنوز پاسخ آن را نمی دانند.

فرآوری: محسن جندقی

بخش اقتصاد تبیان


منابع : مهر، فارس، تسنیم، وطن امروز

مطالب مرتبط:

اعلام زمان و نحوه ثبت‌نام دریافت یارانه

همه یارانه می گیرند با ... ؟

با یارانه چه کارهایی می شد کرد؟

پاسخ به سوالات یارانه ای

 آیا از یارانه انصراف می دهید یا خیر؟

یارانه می خواهید کلیک کنید!