فرجام پروژه های فاخر تلویزیون

«رویاهایی كه نمی آیند» . این جمله چكیده گزارشی است كه می توان درباره « پروژه های فاخر تلویزیون» به كار گرفت. مدیران سیما سال ها است سودای ساخت چندین سریال فاخر با محوریت زندگی سردران شهید و شخصیت های تاریخی كشورمان دارند اما خودشان بهتر می دانند این رویا حالا حالاها محقق نمی شود. تكرار مداوم این سریال ها در رسانه هم به جز بالا بردن بیلان روی كاغذ حاصل دیگری ندارد. با یك حساب سر انگشتی می توان پی برد كه غالب این پروژه ها سرنوشتی نامعلوم (بی سرانجام) دارند پس مدیران چرا صادقانه صحبت نمی کنند و هر بار وعده ای جدید می دهند؟

خواجه نصیر،‌ساخته می شود نمی شود؟

یكی از پروژه های الف ویژه تلویزیون سریال «خواجه نصیرالدین توسی» است كه تا امروز روایت های مختلفی از آن به گوش رسیده. خبر رسمی ساخت «دستی بر ثریا»  ابتدا توسط رییس سابق مركز سیما فیلم رسانه ای شد. قرار بود حامد عنقا فیلمنامه این سریال را بنویسد و محمد حسین لطیفی روی صندلی كارگردانی اش بنشیند. حسن اسلامی مهر از سیما فیلم رفت ولی این طرح روی میز مدیر جدید ماند. سال گذشته در میان شائبه های ایجاد شده مبنی بر  عدم ساخت سریال ، علی دارابی، معاون سیما مصاحبه ای انجام داد و گفت: « هیچ‌ سریال‌ فاخری متوقف نشده است . سریال فاخر خواجه نصیرالدین طوسی مراحل پایانی نگارش فیلم‌نامه را زیر نظر دکتر ولایتی پشت سر می‌گذارد که البته اشکالاتی دارد، اما پس از بازنویسی آن، وارد مراحل بعدی می‌شود. »

خواجه نصیر و دژی به نام بودجه

این سریال با وجود اینكه فیلمنامه‌اش به طور كامل نوشته شده اما تصمیمی برای ساخت‌اش وجود ندارد. حامد عنقا، درباره اینكه مجموعه قرار است بالاخره به چه سرانجامی برسد و چه آینده‌ای در انتظارش است می‌گوید:« فیلمنامه مجموعه خواجه نصیرالدین توسی را نوشتم اما فكر نمیكنم با توجه به بودجه خیلی كلانی كه نیاز دارد بشود آن را اجرایی كرد.» این درحالی است كه علی دارابی  و تاجبخش فناییان (مدیرکل تولیدات الف ویژه معاونت سیما) در صحبت‌های اخیرشان از جریان داشتن این پروژه صحبت به میان آورده بودند. عنقا در این باره می‌گوید:«پروژه از نظر ما متوقف است مگر اینكه تلویزیون قصد داشته باشد كار را با نفر دیگری به جریان بیندازد. البته اگر دقت كنید مثلا پروژه «سلمان فارسی» داوود میرباقری هم از سه سال پیش قرار است به جریان بیفتد اما فكر نمی‌كنم به دلیل شرایط مالی بد تلویزیون، فعلا امكان چنین كاری وجود داشته باشد.»

چهل میلیارد ناقابل!

مرداد سال گذشته محمد حسین لطیفی هم در گفت‌وگو با یکی از روزنامه های صبح تاكید كرده بود كه قصد شروع پروژه «دستی بر ثریا» را ندارد. او صراحتا گفت:« «خواجه نصیرالدین» برای تلویزیون یک مقدار شوخی است. من به ضرس قاطع باید بگویم مدیران تلویزیون بدانند ساختن 40 قسمت سریال «خواجه نصیر» مثل «مختارنامه» نیست که با یک میلیارد و 800 میلیون تومان برآورد شروع شود و نهایتا روی 26 میلیارد تمام شود. من دروغ نمی‏گویم. ایمان مطلق دارم زیر 40 میلیارد، هزینه «خواجه نصیر» نیست. حداقل برای هر قسمت، یک میلیارد هزینه می‏برد و تلویزیون در حال حاضر چنین بودجه‏ای ندارد. ممکن است دوستان بگویند با 17 میلیارد میتوانیم اما معلوم است که نمیشود. چیزی كه من در ذهن دارم با چنین مبلغی امكان پذیر نیست. چرا باید دروغ بگوییم؟» خب عقل سلیم می گوید تامین چنین هزینه ای برای تلویزیون نه تنها كمرشكن است كه اصلا امكان ندارد مگر این كه آقایان مدیر خوابی دیگر برای تامین این هزینه دیده اند.

وعده ساخت سریال زندگی سرداران شهید

مناسبت هایی مثل سالروز هفته دفاع مقدس و آزادسازی خرمشهر فرصت خوبی است تا مدیران به جای توضیح درباره كارهای نكرده باز هم از «رویا» بگویند. سوم تیر سال 91 معاون سیما یكی از این رویاها را رسانه ای كرد و از ساخت سریال زندگی 6 سردار شهید دوران دفاع مقدس خبر داد. شهیدان چمران، باكری، زین الدین، كاوه، بروجردی و ابوترابی فرد سردارانی بودند كه بر اساس وعده علی داربی قرار بود زندگی شان «در آینده نزدیك » ساخته شود. 16 مهر 92 نوبت محمدرضا معصوم‌زادگان مدیر مركز سیما فیلم بود تا از ساخت زندگی شهیدان کاظمی و جهان‌آرا و زندگی امام خمینی (ره)، شهید مطهری و جاوید الاثر حاج احمد متوسلیان خبر بدهد.چندی بعد یعنی  29 مهر 92 معصوم‌زادگان مصاحبه ای انجام داد و این بار وعده ساخت زندگی متوسلیان و ‌باكری را رسانه ای كرد. كنار هم قرار دادن این وعده ها به تنهایی گویای عدم شفاف بودن سیاست مدیران درباره پروژه های رویایی شان است. سوم خرداد نزدیك است و مدیران با وعده های جدید می آیند. پس سرنوشت این  سریال ها چه می شود؟ بیایید گام به گام آخرین وضعیت هر كدام را مرور كنیم.

سریال «شهید باكری» پنج سال بعد

سوم خرداد سال هشتاد و نه رئیس سابق سیما فیلم سفری به آذربایجان داشت و از آن جا خبر ساخت سریال شهید باكری به رسانه ها راه یافت:« پروژه تولید مشترك سریال زندگی سردار شهید مهدی باكری همزمان با روز آزادسازی خرمشهر و میلاد با سعادت فاطمه زهرا(س)با حضور رئیس مركز سیمافیلم و مدیركل صدا و سیمای مركز آذربایجان غربی در ارومیه كلید زده شد. » در این خبر به مبلغ 5 میلیون تومانی بودجه پروژه هم اشاره شده بود . ( با دلار هزار تومانی) از آن زمان تا امروز خبرهای مختلفی درباره این سریال از سوی تهیه كننده (حسن كلامی) منتشر شده كه در چند تایی از آن رنگ و بوی گله گذاری كاملا محسوس است. طبق آخرین خبر تهیه كننده،‌این پروژه هنوز وارد مرحله نگارش نشده :« از اواخر تابستان امسال وارد نگارش فیلمنامه این سریال می‌شویم و تا ابتدای سال آینده نگارش را به پایان می‌رسانیم.» با یك حساب سر انگشتی می توان دریافت كه سریال شهید باكری به این زودی ها و البته با مبلغ مصوب اولیه سامان نخواهد یافت.

سریال متوسلیان؛ شانس روی كاغذ!

بیش از یك سال و نیم از رسانه ای شدن خبر ساخت «حاج احمد متوسلیان» به كارگردانی حسن برزیده می گذرد. تازه ترین خبر درباره این سریال را محمد داودی تهیه‌کننده آن در گفت و گو با تسنیم رسانه ای كرده. آن طور كه داودی گفته فعلا 80 درصد از كار تحقیق سریال انجام شده و سیناپس 16 قسمت اولیه آماده است : «با برنامه‌ریزی انجام شده اواخر تیرماه تاییدیه سیمافیلم برای پیش‌تولید و آغاز ساخت این سریال را خواهیم گرفت و اوایل مرداد ماه نیز پیش‌تولید آن را براساس متن فیلمنامه شروع می‌کنیم.» این مصاحبه خواننده را یاد جمله معروف گزارشگرهای فوتبال می اندازد :«شانس روی كاغذ»! نكته دیگر این كه برزیده در حالی كارگردانی این پروژه سنگین را پذیرفته كه هم اكنون مشغول ساخت فیلم سینمایی «مزار شریف» است. او مدت ها درگیر تولید سریال «دولت مخفی» بود كه به خاطر شرایط تولید و پیشرفت كند كار جای خود را به راما قویدل داد.

آینده ای كه برای چمران نزدیك نیست

سریال شهید چمران هم جزو پروژه هایی است كه قید «در آینده نزدیك» را یدك می كشد. خاطرتان باشد فیلم زندگی این شهید بعد از كلی بالا پایین شدن و صرف زمان توسط حاتمی كیا به سرانجام رسید و قطعا نمی توان «آینده ای نردیك» برای ساخت سریال متصور بود. جلیل سامان كارگردان موفقی است كه با «ارمغان تاریكی» و «پروانه» نشان داد خوب بلد است تاریخ را روایت كند به شرط آن كه شرایط ساخت این پروژه میلیاردی برایش فراهم باشد. بنا به گفته تهیه كننده سریال در حال حاضر در مرحله تحقیق و نگارش فیلمنامه است.

پروژه هایی كه نویسنده و كارگردان ندارند

از میان این فهرست چند تایی هم هستند كه هنوز به مرحله انتخاب فیلمنامه نویس و كارگردان نرسیده اند. سریال شهید زین الدین یكی از آن ها است كه نامی روبروی آن دیده نمی شود. سریال امام خمینی و شهید مطهری هم سرنوشتی مشابه دارند. هفتم ماه جاری، سعید سعدی (تهیه كننده سریال شهید مطهری) گفت و گویی با تسنیم انجام داد و عنوان كرد: «سریال شهید مطهری، هنوز بدون نویسنده و کارگردان است.»

یك سال پس از وعده معاونت سیما

درست یك سال پیش علی دارابی ، معاون سیما گفت و گویی با جام جم انجام داد و از 13 سریال  به عنوان پروژه فاخر تلویزیون خبر داد. چند تایی از آن ها تكرار همان اسم هایی اند كه در سطرهای بالا ملاحظه كردید مابقی هم عملا به بایگانی رفته اند. «سرزمین كهن» پس از چند قسمت توقیف شد و هنوز سرنوشتش مشخص نیست. مسعود جعفری جوزانی بعد از این كه از تامین بودجه «پوریای ولی» قطع امید كرد،‌سراغ دلمشغولی دیگر در سینما یعنی «كوروش كبیر» رفته. دارابی در آن گفت و گو به قدری از سامان یافت سریال «پوریای ولی»مطمئن بود كه تنها به دادن خبر اكتفا نكرد و گفت: « ‌اکنون این کارگردان در حال انتخاب بازیگر برای سریالش است» . فریدون جیرانی ترجیح داد  از خیر «فصل بی پروایی» بگذرد و پس از ساخت یك فیلم سینمایی این روزها سرگرم نگارش سریال «خانه امن» است . بهرام بهرامیان هم «حماسه میشان»‌را كنار گذاشت و هم اكنون مشغول ساخت سریال «جاده قدیم » است. سریال های «سلمان فارسی» ،‌«حضرت موسی»، «حضرت ابوطالب » و شهیدان بروجردی و ابوترابی فرد هم در مرحله نگارش مانده اند.

بحران «معمای شاه »

تنها سریالی كه از خیل فهرست بلندبالای مدیران به سرانجام رسیده، «معمای شاه» است. البته تیم سازنده سریال در برهه ای زخم بی پولی را خوردند و مجبور شدند پروژه را برای یك ماه متوقف كنند. تصویربرداری سریال بزودی از سرگرفته می شود اما محمد رضا ورزی همچنان نگران است. او چند روز پیش گفته:«خوشبختانه الان بودجه به سریال تزریق شده ولی پیش از عید در بحران خیلی وحشتناكی بسر بردیم  ما خیلی هنر كردیم كه سریال فقط یك ماه تعطیل شد. ان شاء الله دیگر این بحران پیش نیاید.» ورزی چند روز دیگر وارد دكورهای ساخته شده شهرك غزالی می شود تا بخش های شهری سریال را برای استفاده در لابلای بخش های فاز یك تصویربرداری كند. سرنوشت دیگر سریال ها چه می شود؟

مطلب مرتبط:

یا من یا هیچ کس!