تبیان، دستیار زندگی
مردی 33 ساله ام که بسیار دروغگو هستم و از این اخلاقم بسیار در رنج و عذابم و این موضوع باعث شده که در محل کار و روابط زناشویم با مشکل مواجه شوم .
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

چوپان دروغگو شدم

سوال از خدا

پرسش: مردی 33 ساله هستم و حدودا 3 سال است که ازدواج کرده ام و فرزندی 10 ماهه دارم. فردی بسیار دروغگو هستم و از این اخلاقم بسیار در رنج و عذابم متاسفانه در خانواده ما دروغ امری عادی و طبیعی است. حتی مادرم بسیار فرد دروغگویی است. ولی من هنوز نتوانستم با این عادتم کنار بیایم و حتی کوچکترین و بی اهمیت ترین مسائل را هم دروغ می گویم. همسرم با این مسئله بسیار مشکل دارد و از زمان عقدمان تا الان بارها و بارها قول دادم که دیگر دروغ نگویم  ولی به قول خود نتوانستم عمل کنم. در محل کار نیز مشکل دارم و تا به حال چند شغل (دولتی) را به دلیل دروغگویی و عدم صداقت از دست داده ام. من از رفتارهایم و دروغگویی ام بسیار خسته شده ام. همسرم را دوست دارم و نمی خواهم او را از دست بدهم. به نظر شما چطور خود را اصلاح کنم و عادت بد دروغ گویی را ترک کنم؟

راستگویی از اعمال نیكوی انسانی و نزد دین و خرد از جایگاه ویژه ای برخوردار است. فطرت پاک انسان ایجاب می كند كه آدم سالم و متعادل، دل و زبانش یكسو و هماهنگ باشد، ظاهر و باطنش یكی باشد و آنچه را باور دارد بر زبان جاری كند.

برخی از مهم ترین دلایلی را که باعث می شود دروغ بگوییم، این گونه فهرست می شود:

می خواهیم از درگیری پرهیز کنیم.

نمی خواهیم باعث خشم یا صدمه کسی بشویم.

نمی خواهیم احساسات کسی را جریحه دار کنیم.

می خواهیم کسی را تخریب یا روحیه اش را تضعیف کنیم.

می خواهیم احترام و تحسین دیگران را جلب کنیم.

دوست داریم به قدرت بیشتری برسیم.

نمی خواهیم با حقیقت تلخی درباره خودمان مواجه شویم.

دوست نداریم به اشتباهات مان اعتراف کنیم.

می خواهیم فعلا روی قضیه ای را بپوشانیم، به این امید که شاید بعدا اوضاع، بهتر شود.

جالب این که خیلی از مواقع، ممکن است نیت شخص دروغ گو هم خیرخواهانه باشد، هر چند که دروغ گویی در اکثر مواقع، ریشه در خود شخص و خودخواهی شخص دروغ گو دارد.

دروغ گویی سه علت عمده دارد :

1- آموزشهای نادرست و غلط در کودکی و حتی الگوبرداری از والدین یا بزرگسالان

2- کمبود اعتماد به نفس

3- ترس

برای درمان آن نیز لازم است که ریشه این مساله مشخص شود مثلا اگر مشکل اصلی در فقدان اعتماد به نفس است باید به شما آموزش داده شود تا اعتماد به نفس خود را افزایش داده تا بر این مشکل خود غلبه کنید.

- یكی از مۆثرترین راه های درمان دروغ، پرورش شخصیت است؛ زیرا چنان‌كه گفته شد یكی از انگیزه های روانی روی آوردن به دروغ، احساس خودكم‌بینی و كمبود شخصیت است. افرادی كه به این مشكل دچار هستند، دروغ گفتن را راه كاری برای جبران این كمبود میدانند. اگر شما استعدادهای درونی خود را بشناسید و بدانید كه با پرورش آنها می توانید ارزش و مقام خود را بالا ببرید، دیگر نیازی به دروغ نمی بینید.

- باید به این باور برسید كه ارزش اجتماعی كسی كه با راستگویی توانسته است اعتماد اطرافیانش را به دست آورد، بالاترین ارزش هاست و چنین كسی سرمایه معنوی بزرگی از احترام اجتماعی در اختیار دارد كه هیچ سرمایه مادی نمی تواند با آن برابری كند. انسان راستگو نه تنها میان هم نوعان خود محترم است، در پیشگاه خداوند نیز مقام بسیار بالایی دارد، چنان‌كه در قرآن مجید، راستگویان هم ردیف پیامبران و شهیدان معرفی شده اند.

امیرمۆمنان (ع) راستگویی را قویترین پایه ایمان، ملاک دین و الهام از سوی خدا دانسته، می فرماید:

«اَلصدقُ اقوی دَعائِمِ الایمانِ»

قرآن كریم می فرماید:

«قالَ اللهُ هذا یومُ یَنفَعُ الصّادِقینَ صِدقُهُمْ، لَهُم جنّاتٌ تجری مِنْ تحتِها الانهارُ خالِدینَ‌ فیها اَبداً،رَضِیَ اللهُ عَنهم و رَضوُا عَنْهُ، ذلِكَ الفَوزُ العظیم»( مائده آیه 119)

خداوند می گوید: امروز روزی است كه راستی راستگویان به آنها سود می بخشد، برای آنها باغهایی (از بهشت) است كه آب از زیر (درختان) آن جریان دارد و جاودانه و برای همیشه در آن می مانند، خداوند از آنها خشنود و آنها از خداوند خشنود خواهند بود و این رستگاری بزرگی است.

- باید ریشه های این انحراف اخلاقی مانند طمع، ترس، خودخواهی و مانند آن را از بین ببرید تا این صفت خطرناک زمینه مناسبی برای رشد در وجودتان پیدا نكند.

اما سوال مهم این است که آیا می توانیم با یادگیری و تمرین مهارت های ویژه ای، خودمان را مقید کنیم که همیشه و تحت هر شرایطی، حقیقت را بگوییم و از دروغ گویی خودداری کنیم؟ پاسخ روان شناسان، این است که بله، این کار در بیشتر مواقع امکان پذیر است، اما به تمرین و ممارست نیاز دارد. باید یاد بگیریم الگوهای فرار از حقیقت را که در ذهنمان شکل گرفته، کم کم از بین ببریم تا بتوانیم نوعی رابطه سالم و احترام آمیز را با مخاطبان مان سر و شکل بدهیم.

دلیل دروغگویی هر چیزی که باشد، کسی به این قبیل افراد احترام نمی گذارد. هیچ کس روی آنها حساب باز نمی کند و برای شخصیتشان نیز ارزش قائل نیست. در واقع مرد است و حرفش.

باید یاد بگیریم الگوهای فرار از حقیقت را که در ذهنمان شکل گرفته، کم کم از بین ببریم تا بتوانیم نوعی رابطه سالم و احترام آمیز را با مخاطبان مان سر و شکل بدهیم.

در واقع می توان روش های درمان دروغگویی را در موارد زیر خلاصه کرد:

روش ‌های درمان دروغگویی

1. اصلاح الگوی مورد علاقه فرد.

2. جبران وعده‌ های داده شده.

3. آمادگی شنیدن حقایق تلخ و شیرین او.

4. توجه به حالات و احساسات مثبت و منفی.

5. جلوگیری از ایجاد ترس در فرد دروغگو.

6. سوال پیج نکردن و پرهیز از طرح سوالاتی که جنبه دام و تله دارند.

7. تعـــــــدیل انتظارات از فرد (به عبارتی نباید بیش از توانایی از فرد انتظار داشت).

8. نشــــــان دادن ارزش راســـــت گویی.

در پایان لازم است به این نكته توجّه شود كه درمان دروغگویی احتیاج به گذشت زمان دارد، زیرا از بین بردن یک رفتار زشت و جایگزین كردن خلق‌ نیک و شایسته، با یک بار و چند بار امكان‌ پذیر نیست، باید افراد را تشویق نمود تا مدّتی به اعمال نیک و شایسته بپردازند و از كار زشت مانند دروغ دست بردارند.

مشاوره روانشناسی

مرکز مشاوره


جهت مشاهده پرسش و پاسخ های عمومی مشاوره اختلالات روانشناختی اینجا کلیک کنید.

جهت دریافت مشاوره از بخش مشاوره اختلالات روانشناختی اینجا کلیک کنید.