مسلمانان و نخست وزیر مودی هند

دموكراسی بزرگ هند اگچه قدمت زیادی همانند دموكراسی‌های اروپایی و آمریكا ندارد اما در طول 6 دهه گذشته توانسته است مشاركت بالای مردم در انتخابات را رقم بزند. پس از روند مبارزه منفی مردم هند به رهبری گاندی و استقلال هند و برقراری سیستم جمهوری در این كشور، مردم هند با حضور گسترده خود بر سر صندوق‌های رای، حكومت نوپایشان را تقویت كرده و با تلاش قصد دارند این كشور را تبدیل به یكی از قدرت‌های اقتصادی و سیاسی دهه آینده دنیا كنند. اگرچه امروز هند با تلاش‌های بسیار در زمینه‌های مختلف علمی، اقتصادی و سیاسی توانسته است مسیر پیشرفت و توسعه را طی كند اما مشكلات اجتماعی موجود در این كشور 72 ملت سبب شده است هنوز نتواند وجه درست و مناسبی را از خود به نمایش بگذارد. جمعیت بالای این كشور و عدم تقسیم درست منابع و ثروت سبب شده است این كشور علی رغم داشتن منابع فراوان در فقر باشد و جمعیت قابل توجهی از آن بدون سرپناه و نان شب روزگار خود را سپری كنند. در همین راستا سینمای قدرتمند بالیوود اما سعی دارد چهره‌ای جذاب از این كشور به نمایش بگذارد و انصافا هم در این زمینه موفق بوده و توانسته دل بسیاری از دوستداران هنر را برباید. بر هر روی انتخابات پارلمانی اخیر این كشور که بزرگترین و طولانی‌ترین انتخابات جهان است، شاهد رکورد حضور بی‌سابقه مردم بود به طوری که 38 / 66 درصد از 814 میلیون رای دهنده واجد شرایط در جریان شش هفته رقابت انتخاباتی پای صندوق‌های رای رفتند. این انتخابات در هفتم آوریل 2014 آغاز شد و تا چند روز گذشته ادامه داشت.

این حضور مردم در حالی رقم خورده است كه میزان حضور در سال 2009، 13/58 درصد بوده است. نتیجه این انتخابات پیروزی حزب ناسیونالیست حزب بهاراتیا جاناتا به رهبری نارندرا مودی، را در برداشت كه باعث شد مانموهانگ سینگ، نخست وزیر کنونی هند و رهبر حزب کنگره با قبول شکست خود، پیروزی حزب بهاراتیا را تبریک بگوید. حزب بهاراتیا جاناتا که از تفکرات ناسیونالیستی هندی سخن می‌گوید و هندوایسم را ترویج می‌کند، توانست با عبور از اکثریت 272 کرسی‌ پارلمان هند برای تشکیل دولت، مودی را به عنوان نخست وزیر معرفی کند. با این شكست برای حزب كنگره كه پس از سه دهه حاصل شده است، حزب كنگره دچار تحولات اساسی خواهد شد و پیش‌بینی می‌شود شکست حزب کنگره در انتخابات پارلمانی باعث تغییرات گسترده‌ای در درون آن گردد. بنا بر آمار اعلام شده حزب بهاراتیا جاناتا و هم ائتلافی‌هایش 325 کرسی از 543 کرسی مجلس عوام پارلمان هندوستان را به دست آورده‌اند. اما نكته قابل توجه در این میان حضور كمرنگ مسلمانان در این دوره از كنگره هند است كه شاید باعث نوعی رفتارهای نامناسب علیه مسلمان در این كشور را تشدید كند. بر این اساس تعداد نمایندگان مسلمان در پارلمان این کشور برای نخستین بار از زمان برگزاری انتخابات پارلمانی در سال 1952، به پایین‌ترین حد خود رسیده است. شانزدهمین دوره مجلس عوام پارلمان هندوستان تنها 24 نماینده مسلمان خواهد داشت در حالی که دوره قبلی 30 نماینده مسلمان در این مجلس حضور داشتند.

میزان حضور نمایندگان مسلمان در پارلمان هندوستان در دوره نخست آن به سال 1952، 3/4  درصد بود اما میزان حضورشان در ربع قرن اخیر بین پنج تا شش درصد بوده است. در همین حال در انتخابات پارلمانی سال 1980 این میزان به بالاترین حد خود یعنی 3/9 درصد یا 49 تن رسید. براین اساس، دوره شانزدهم پارلمان هند هیچ نماینده مسلمانی از ایالت اوتارپرادش یا از ماهاراشترا که جمعیت کثیری از مسلمانان در آن ساکن هستند، در خود نخواهد داشت. تنها ایالاتی که نمایندگان مسلمان از آن‌ها به مجلس عوام دوره شانزدهم راه پیدا کرده‌اند شامل بنگال غربی (هشت تن)، جامو و کشمیر هند (چهار تن)، بیهار (چهار تن)، کرالا (سه تن)، آسام (دو تن) و آندرا پرادش، تامیل نادو و لاکشادویپ (هر کدام یک تن) هستند كه این مساله بر نگرانی‌های موجود در مورد رفتار نامناسب با مسلمانان دامن زده است چه آنكه درگیری این كشور با پاكستان به عنوان كشوری مسلمان كه در طول چند دهه گذشته ادامه داشته است نیز روند نامناسبی را خواهد داشت. در این میان نخست وزیر پاکستان در تماس تلفنی با پیروز انتخابات پارلمانی هند، از گسترش مناسبات حسنه اسلام آباد - دهلی نو استقبال کرد و با دعوت از نارندرا مودی، نخست وزیر آتی هند و رهبر حزب بهاراتیا جاناتا برای سفر به اسلام آباد، این پیروزی چشمگیر را به او تبریک گفت. از سوی دیگر نگرانی‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه پیروزی مودی و حزب ملی‌گرای BJP دوران سختی را پیش روی دو قدرت هسته‌ای آسیا قرار دهد. اما نواز شریف از زمان روی کار آمدن به عنوان نخست وزیر پاکستان در ماه مه سال گذشته همواره تلاش داشته است تا روابط با هند را به نحو احسن پیش ببرد. دولت اسلام آباد همچنین پیشنهاد داده است تا روند مذاکرات ترکیبی را با دهلی نو از سر بگیرد تا مسائل حل نشده میان دو کشور را حل و فصل شود.

مودی كیست؟

نارندرا مودی، کاندیدای حزب بهاراتیا جاناتا برای مقام نخست وزیری هند در انتخابات جاری، تفرقه افکن‌ترین سیاستمدار آن کشور تلقی می‌شود. وی كه فرزند یک چای فروش هندی است، توانست در تبلیغات انتخاباتی با تکیه بر ناسیونالیسم ملی هند و شعار بازگرداندن اسطوره‌های پیشین این کشور بر رقیب خود پیروز شد. نارندرا مودی که از سال 2001 سروزیر ایالت گجرات در غرب هند بوده است، از یک طرف سیاستمداری پویا و کاردان محسوب می‌شود ولی از طرف دیگر تحت انتقاد قرار دارد که در شورش‌های هندوها علیه مسلمانان در سال 2002 که به قتل صدها شهروند مسلمان به دست هندوهای افراطی انجامید، کاری برای حمایت و حفاظت از مسلمانان انجام نداد. بعد از شورش‌های هندوهای افراطی، آمریکا از صدور ویزا برای نارندرا مودی خودداری کرد و دولت بریتانیا هم کلیه روابط با او را قطع کرد؛ اما او اکنون به صحنه اصلی سیاست بازگشته است. وقتی مشخص شد که نارندرا مودی نامزد حزب خود برای نخست وزیر خواهد بود، حزب جاناتا دال یونایتد که متحد کلیدی حزب بهاراتیا جاناتا در ائتلاف دموکراتیک ملی هند است، از ائتلاف با آن حزب خارج شد. نارندرا مودی در دوره انتخابات در شهرهای مختلف هند 440 سخنرانی کرد و در اغلب این جلسات سخنرانی چای در لیوان‌های دارای عکس او به حضار داده می‌شد و ماسک‌هایی با صورت او توزیع می‌شد. هرچند که نارندرا مودی خود دخالت در تشویق به کشتار مسلمانان را انکار می‌کند و تا کنون تحت تعقیب قرار نگرفته است اما دستیار او پس از این ماجرا به 28 سال حبس محکوم شد.

افرادی که در طول مدت زمانی که نارندرا مودی سروزیر ایالت گجرات بوده، منافعی داشته‌اند، اکنون از نخست وزیر شدن او استقبال می کنند، اما برای قربانیان نارندرا مودی، پیروزی او نشانه‌ای دیگر از بی عدالتی در نظام سیاسی هند است. نارندرا مودی هیچ وقت از شورش هندوهای افراطی، تخریب مسجد بابری و ریختن خون مسلمانان هند اظهار تاسف نکرده است و بسیاری از افرادی که جان سالم به در بردند اکنون در حلبی آبادها زندگی می‌کنند. زندگی شخصی نارندرا مودی نیز مورد سوال بوده و او که در سن 17 سالگی ازدواج کرد، به رها کردن همسر خود در همان اول زندگی متهم شده است. او در دنبال کردن اعتقادات افراطی هندو خود همواره دوست داشته است که خود را مجرد نشان دهد و تنها در سال جاری و در جریان تبلیغات انتخاباتی ناچار شد که اقرار کند که زن دارد - زنی که به مدت چند دهه تنها می‌زیسته است. پایگاه اصلی قدرت نارندرا مودی در سازمان هندو و راست‌گرای راشتریا سوایامسواک سنگ قرار دارد. این سازمان که در دهه 1920 میلادی (حدود 90 سال پیش) تاسیس شد، به دنبال گسترش دین هندو به عنوان تنها دین در کل سرزمین هند است. از سوی دیگر حزب بهاراتیا جاناتا، حزب ملی‌گرای هندو است که برخی سیاست‌های آن بارها از سوی دیگران در فضای متکثر هند، افراطی و تفرقه‌انگیز اعلام شده است.