یکی دو بار سرفه می‌کند و کمی آب می‌خورد تا وضع بهتر شود، اما انگار نه انگار؛ صدایش گرفته است و نمی‌تواند خیلی راحت حرف بزند.

چند وقتی است همین وضعیت را دارد و دیگر به این شرایط عادت کرده، اما بقیه اصرار می کنند برای درمان، سری به پزشک متخصص بزند، در حالی که خودش فکر می کند گرفتگی صدایش مشکل مهمی نیست و به نظر پزشک نیازی ندارد. غافل از این که همین گرفتگی صدا که خیلی ساده و کم اهمیت به نظر می رسد، می تواند نشانه مشکلی جدی باشد و به همین دلیل به پیگیری بیشتر نیاز دارد.

بعضی وقت ها تغییر صدا را با گرفتگی صدا اشتباه می گیریم و تصور می کنیم این دو مورد یکسان است، در حالی که این طور نیست. به عبارت دیگر، زمانی که صدای یک مرد، ظریف تر از حالت طبیعی می شود و حالتی زنانه پیدا می کند، یا برعکس هنگامی که صدای زنی خشن و مردانه می شود، می گوییم صدایش تغییر کرده است که در اغلب موارد هم این وضع به دلیل مشکلات هورمونی پیش می آید، اما زمانی که صدا خشن می شود و حالت گرفته پیدا می کند، گرفتگی صدا رخ داده است که می تواند علل متفاوتی داشته باشد.

بنابراین نباید این موضوع را فراموش کنیم که علل متعدد و متفاوتی در گرفتگی صدا موثر است.

برخی عوامل موثر در گرفتگی صدا به خود حنجره مربوط می شود و ناشی از اختلالاتی است که در این ناحیه وجود دارد و برخی دیگر از موارد گرفتگی صدا، به دلیل بیماری های عمومی رخ می دهد.

به عنوان نمونه، فلج بودن یا ورم طناب صوتی یا وجود ضایعه ای روی آن می تواند موجب گرفتگی صدای فرد شود.

بنابراین گرفتگی صدا را می توان بر اساس علت و همین طور محلی که این مشکل در آن پیش آمده، به دسته های مختلفی تقسیم کرد.

در مواقع بروز این مشکل معمولا این سوال مطرح می شود که گرفتگی صدا دائمی است یا موقت.

در پاسخ باید گفت، در صورتی که عامل زمینه ساز گرفتگی صدا، علتی عضوی و ساختاری مانند التهاب، پولیپ یا فلج طناب صوتی باشد، مشکل فرد دائمی خواهد بود.

البته موارد غیرعضوی گرفتگی صدا شایع تر از علل عضوی است. گرفتگی صدا که با علل غیرعضوی رخ می دهد، معمولا به طور متناوب برای فرد پیش می آید و دائمی نیست.

کم کاری تیروئید و گرفتگی صدا

بعضی از علل گرفتگی صدا سیستمیک است؛ یعنی یک بیماری عمومی رخ می دهد که گرفتگی صدا نیز جزئی از علائم آن است.

در کم کاری تیروئید نیز ممکن است قسمت های مختلف بدن دچار اِدم شود که این وضعیت در حنجره به شکل تغییر صدا خودش را نشان خواهد داد.

تحریک مداوم حنجره و گرفتگی صدا

طبیعی است زمانی که حنجره بیش از حد معمول تحریک شود، گرفتگی صدا اتفاق بیفتد. به همین دلیل هم، برگشت اسید معده به مری یا ریفلاکس معدی-مری یکی از علل شایع تغییر صداست که البته معمولا هم چندان توجهی به آن نمی شود.

در این شرایط ممکن است بیمار به پزشکان مختلف مراجعه نماید و داروهای متفاوتی را هم مصرف کند، اما عامل اصلی همان ریفلاکس است که شاید چندان مورد توجه قرار نگیرد.

سینوزیت مزمن و گرفتگی صدا

سینوزیت مزمن از دیگر بیماری هایی است که می تواند با گرفتگی صدا نمایان شود.

در واقع، با توجه به این که در سینوزیت مزمن دیگر مانند سینوزیت حاد با سردرد و علائم معمول سینوزیت روبرو نیستیم، باید به علائم خاص آن توجه داشته باشیم.

در سینوزیت مزمن، ترشحات سینوس به طور مداوم از پشت حلق می آید و حنجره را تحریک می کند. بنابراین ترشحات پشت بینی و تغییر صدا از علائمی است که در این بیماران اتفاق می افتد.

بیماری های قفسه سینه و گرفتگی صدا

هر گونه بیماری موجود در قفسه سینه می‌تواند خود را به صورت گرفتگی صدا نشان دهد. به عنوان مثال بیماری آسم یا ضایعات خوش خیم و بدخیم در ناحیه ریه به علت فشار وارد شونده بر عصب طناب صوتی، می‌تواند عوارض خود را به صورت گرفتگی صدا نشان دهد.

حتی یک اشکال در ریه امکان دارد خود را در حنجره به صورت گرفتگی صدا نشان دهد.

عمل های جراحی و گرفتگی صدا

همچنین گاهی افرادی که تحت عمل‌های جراحی و بیهوشی عمومی قرار می‌گیرند، دچار گرفتگی صدا می‌شوند، چرا که گاهی تماس مکرر طناب صوتی با لوله‌هایی که برای ورود گازهای بیهوشی به ریه، داخل حنجره گذاشته می‌شوند، می‌تواند موجب ایجاد التهاب طناب صوتی و گرفتگی صدا شود.

بر این اساس بسیاری از زنانی که به صورت سزارین زایمان کرده‌اند، به ویژه اگر چندین بار و مکرر تحت عمل جراحی بیهوشی قرار گرفته باشند، احتمال گرفتگی صدا در آنها بیشتر خواهد بود.

عوامل موضعی را فراموش نکنید

در کنار بیماری هایی که می تواند موجب گرفتگی صدا شود، برخی عوامل موضعی هم در این زمینه نقش دارد و تغییراتی را در طناب صوتی ایجاد می کند. به عنوان نمونه، افراد سیگاری و کسانی که از صدای خود زیاد استفاده می کنند، ممکن است در معرض خطر تورم طناب صوتی باشند.

این تورم در مراحل اولیه به شکل ندول حنجره نمایان می شود و ممکن است با درمان های علامتی بهبود یابد. به عنوان نمونه، اگر در مراحل ابتدایی بیمار خیلی حرف نزند، فریاد نکشد و از صدایش استفاده نکند، این تورم برطرف خواهد شد، اما اگر وضع ادامه یابد، این ندول پیشرفت کرده و به مرحله ای می رسد که دیگر قابل برگشت نیست. بنابراین با پیشرفت مشکل، ممکن است جراحی لازم شود.

صدای گرفته؛ خشک و خشن یا نرم و زیر؟

گرفتگی صدا هر طور که باشد و به هر دلیلی که اتفاق بیفتد، ناخوشایند است و می تواند برجنبه های مختلف زندگی فرد تاثیر بگذارد. اما وقتی حرف گرفتگی صدا می شود، همه به خشونت صدا و کلفت شدن آن فکر می کنند.

در حالی که ضایعات درونی طناب های صوتی، اغلب باعث ایجاد صدای خشن می شود و صدای ضعیف و سرفه هایی با صدای خفیف (بخصوص در افراد سیگاری) ممکن است نشانه فلج طناب صوتی باشد.

زمانی که همراه با گرفتگی صدا، مشکلات دیگری مانند دشواری بلع غذا، خرخر کردن در زمان تنفس، نفس کشیدن خشن و پرسر و صدا و درد یکطرفه گوش وجود داشته باشد، باید توجه بیشتری داشته باشید، چون این علائم می تواند نشان دهنده وجود بدخیمی در حنجره یا مری باشد.

علت اصلی را پیدا کنید

اگر صدایتان گرفته، قبل از این که نگران شوید و به بیماری های جدی فکر کنید، از درمان های خانگی کمک بگیرید؛ شاید مشکل تان جدی نباشد و به راحتی برطرف شود.

در مواقع گرفتگی صدا کمتر صحبت کنید و مایعات فراوان بنوشید.

همچنین استفاده از بخور و بخصوص بخور سرد نیز می تواند به بهبود وضع کمک کند.

چنانچه فردی به هر دلیلی دچار گرفتگی صداست، باید از مصرف انواع و اقسام دخانیات پرهیز کند. دخانیات و الکل از علل گرفتگی صدا هستند.

کافئین که در موادی مانند قهوه، چای و برخی نوشابه‌های گازدار وجود دارد، خود به عنوان محرک طناب صوتی به شمار می‌رود و به همین علت توصیه می‌شود تا از مصرف زیاد این مواد پرهیز شود.

هشدار

در صورتی که گرفتگی صدا بیش از دو هفته ادامه پیدا کند، حتما باید برای بررسی های بیشتر به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا علت اصلی تشخیص داده و درمان شود.

بی‌تردید معاینه کامل گوش، گلو و بینی توسط پزشک، مهم‌ترین کار برای فردی است که با گرفتگی صدا مراجعه می‌کند، چون شایع‌ترین علل گرفتگی صدا، در این سه ناحیه قرار دارد.

فرآوری: نیره ولدخانی

بخش سلامت تبیان

منابع:

جام جم - دکتر ابراهیم رزم پا، متخصص گوش، حلق و بینی

ایسنا - دکتر سید علیرضا مصباحی، متخصص گوش و حلق و بینی

مطالب مرتبط:

علل گرفتگی صدا

گرفتگی صدا مخصوصاً در صبح

دلایل گرفتگی یا خشونت صدا

لارنژیت؛ گرفتگی و خشونت صدا

وقتی صدا در گلو خفه می‌شود

گلودرد کودکان را جدی بگیرید