چگونه ماندگاری مواد غذایی را بیشتر کنیم؟
زمان نگهداری میوهها و سبزیجات تازه، با توجه به نوع آنها متفاوت است. این خوراکیها نیز مانند دیگر مواد غذایی فاسد شدنی، باید در یخچال با درجه 0 تا 4 درجه سانتی گراد نگهداری شوند.
انجماد زدایی مواد غذایی
در صورت کمبود وقت، مایکروویو جایگزین مناسبی است، زیرا سبب یخزدایی سریع میشود. البته بسیار مهم است که شیوه صحیح این دستگاه انتخاب شود و همچنین ماده غذایی، قابلیت استفاده در مایکروویو را داشته باشد. در ضمن، میتوان مواد غذایی که در بستهبندیهای بدون منفذ قرار دارند را در ظرف آب و به مدت حداکثر 2 ساعت قرار داد. البته درجه حرارت نباید از 21 درجه سانتیگراد بیشتر باشد و آب نیز هر نیم ساعت عوض شود. یکی از نکات مهم در مورد مواد غذایی منجمد این است که پس از انجماد زدایی، نباید مجدداً یخ بزند.
توجه به تاریخ انقضا
بجز محصولاتی مانند آرد، شکر، نمک و میوهها و سبزیجات، اکثر مواد غذایی تاریخ انقضا دارند. معمولاً روی بسیاری از مواد غذایی، دو تاریخ ذکر شده است؛ تاریخ انقضا ماده غذایی و تاریخ بهترین زمان مصرف. پس از اتمام تاریخ انقضا، ماده غذایی باید بیرون ریخته شود، زیرا برای سلامتی مضر است. در مورد زمان مصرف بهینه، عموماً یک تاریخ درج میشود که نشان میدهد پس از آن، ماده غذایی کیفیت تغذیهای را از دست میدهد، اما مشکلی برای سلامتی در پی نخواهد داشت. توجه داشته باشید که تولیدکنندگان پس از آزمایشات مکرر، این تاریخها را روی محصولات درج میکنند.
نگهداری سبزیجات و میوهها
زمان نگهداری میوهها و سبزیجات تازه، با توجه به نوع آنها متفاوت است. این خوراکیها نیز مانند دیگر مواد غذایی فاسد شدنی، باید در یخچال با درجه 0 تا 4 درجه سانتی گراد نگهداری شوند. ماندگاری آنها با هم فرق میکند، چنانکه بعضی مانند گیلاس، مارچوبه، انگور و قارچ، چندین روز و به طور متوسط 3 تا 5 روز در یخچال قابل نگهداری هستند. بعضی دیگر نیز مانند آلو، گوجه فرنگی، کاهو و خیار نیز به مدت یک هفته در یخچال تازه میمانند. سبزیجاتی مانند چغندر، کرفس و کلم را نیز میتوان 2 تا 3 هفته در یخچال نگه داشت. سیب یکی از میوههایی است که مدت طولانی قابلیت نگهداری دارد و تازه میماند.
منجمد کردن لبنیات
یکی از بهترین روشها برای نگهداری طولانی مدت فرآوردههای لبنی، منجمد کردن است که همه این محصولات مانند پنیر، کره، شیر، خامه و ماست این قابلیت را دارند. شیر پاستوریزه، استرلیزه و هموژنیزه را میتوان تا 6 ماه در فریزر نگه داشت. اگر شیر پرچرب را منجمد میکنید، پس از انجماد زدایی، هنگام مصرف آن را خوب تکان دهید تا چربیهای ته نشین شده، کاملاً حل شوند. کره را نیز میتوان تا 6 ماه منجمد نگه داشت. پس از این مدت، خواص غذایی آن ممکن است تغییر یابد. بر خلاف پنیرهای مرطوب که بافت آنها پس از انجماد تغییر میکند، پنیرهای نسبتا خشک، خیلی بهتر باقی میمانند و میتوان آنها را تا 6 ماه در فریزر نگه داشت. گرچه نگهداری ماست در فریزر آن را خراب نمیکند و خطری برای سلامتی ندارد، اما پس از انجماد زدایی، بافت آن دون دون و آبکی میشود. خامه نیز همین حالت را در فریزر پیدا خواهد کرد. برای اینکه بافت نرمتری پیدا کند، کافی است تا پس از باز شدن، به آرامی زده شود.نگهداری باقیمانده غذاها در یخچال
باقیمانده غذاها را باید حداکثر 2 ساعت پس از طبخ، در یخچال گذاشت که این مدت در تابستان به 1 ساعت کاهش مییابد. بر خلاف تصور، غذاها را میتوان در حالتی که هنوز گرم است در یخچال گذاشت. توصیه میشود برای تسریع در روند خنک شدن غذا و کاهش تکثیر باکتریها، غذاها در چند ظرف با قطر حدود 5 سانتیمتر ریخته شود و به این ترتیب، بین 2 تا 3 روز قابل نگهداری است. البته انجماد غذاها ارجحیت دارد.
ماندگاری مواد غذایی در فریزر
مدت ماندگاری مواد غذایی در فریزر، با توجه به ماهیت هر خوراکی متفاوت است؛ اما هرگز از یک سال بیشتر نخواهد شد. از بین خوراکیهایی که قابلیت ماندگاری تا یکسال را در یخچال دارند، میتوان به میوهها و سبزیجات به خصوص مارچوبه، کلم بروکلی، سیب، گوجه فرنگی و گیلاس اشاره کرد. سبزیجات با برگهای ظریف تازه را نیز باید به این لیست اضافه کرد. گوشتها بین 1 تا 10 ماه قابل نگهداری در فریزر هستند. این مدت با توجه به خام یا پخته بودن گوشت فرق میکند. ماهیها و دیگر محصولات دریایی را میتوان حداکثر 6 ماه نگه داشت. آشها، تارت و دیگر مواد غذایی پخته، ماندگاری 1 تا 10 ماه در فریزر دارند.
راههایی برای ماندگاری بیشتر خوراکیها
ماندگاری بیشتر مواد غذایی، میوه و سبزی، در خانهداری اهمیت زیادی دارد. در ادامه مطلب، به تعدادی از نکات ریز و درشت خانهداری اشاره میکنیم که قطعا برای خانمها مفید است:- تخم مرغها را از سمت نوک تیز آن به پایین قرار دهید تا برای مدت طولانیتری تازه بمانند.
- پس از پخت، غذا را خوب هم بزنید و یا در ظرفهای کوچک بریزید. این امر باعث توقف تکثیر میکروبهای بیماریزا و مانع مسمومیت غذایی خواهد شد.
- برای تازه ماندن برنج پخته در یخچال، یک تکه نان روی آن قرار دهید.
- مواد غذایی یخ زده را در کیسههای پلاستیکی با در محافظ و در فریزر نگه دارید.
- غذاهایی که احتمال فاسد شدن آنها زیاد است، مانند دسر، سالاد و باقی مانده غذاها، بهتر است در سردترین قسمت یخچال قرار گیرد.
- گوشت پخته و غذاهای باقی مانده را خوب بپوشانید تا خشک نشود.
- قرار دادن یک تکه سیب در جعبه کیک، آن را تازه نگه میدارد.
- نان، پاستا، روغن، غلات و غذاهای کنسروی را در جای تاریک و خنک قرار دهید.
- میوه و سبزی را در گرمترین قسمت یخچال قرار دهید.
- کرفس و کاهو را در کیسههای کاغذی قرار دهید و درون یخچال بگذارید، این کار باعث افزایش ماندگاری آنها میشود.
- پیازها را جداگانه در کاغذ فویل بپیچید تا از نرم شدن و یا جوانه زدن آن پیشگیری شود.
- گوجه فرنگی و خیار را کنار هم نگذارید. زیرا که گازهای منتشر شده از گوجه فرنگی، باعث میشود، خیارها سریعتر فاسد شوند.
- سیب نیز باعث خرابی میوه و سبزی میشود، بنابراین باید از بقیه میوه و سبزیها دور نگه داشته شود.
- برای تازگی طولانیتر، تربچههای قرمز را در آب نگه دارید. اگر هم خشک شدهاند، در ظرف آب سرد قرار دهید تا دوباره تازه شود.
- قبل از قراردادن هویج و شلغم قرمز در یخچال، قسمتهای بالای آنها را ببرید تا تازهتر بماند.
- برای نگهداری از پیاز برشزده، روی قسمت برش خورده کمی کره بمالید و در یخچال قرار دهید تا برای استفاده روز بعد تازه بماند.
- گوجه فرنگی رسیده را در ظرف حاوی آب و کمی نمک قرار دهید تا روز بعد قابل استفاده شود.
- هنگام پخت اسفناج و یا سبزی برگدار دیگر، کمی شکر به آب اضافه کنید تا رنگ آن حفظ شود.
- اگر داخل کیسه نان یک ساقه کرفس بیندازید، نان برای مدت بیشتری تازه میماند.
- هنگام سرخ کردن پیاز، کمی شیر به آن اضافه کنید تا علاوه بر خوشرنگی، مانع سوختن پیاز شود.
- برای این که موزهای نارس قابل استفاده شود، آنها را کنار موزهای رسیده بگذارید یا در یک پارچه تمیز و مرطوب بپیچیده و داخل یک پاکت قرار دهید تا برسند.
- اگر میخواهید خیار را برای مدت طولانی در یخچال نگه دارید، آن را بشویید، در پارچه تمیزی بپیچید و سپس در کیسه فریزر بگذارید و داخل یخچال نگهداری کنید.
- قبل از اینکه هویچ را درون یخچال بگذارید، سر هویج را ببرید؛ زیرا سر هویچ رطوبت هویج را میگیرد و آن را خشک و پلاسیده میکند.
- برای این که پلاسیدگی کاهو و کرفس از بین برود، کمی آبلیمو در آب سرد بریزید، کاهو و کرفس را در آن خیس کنید، سپس آن را چند ساعت داخل یخچال قرار دهید تا تازگی خود را به دست آورد.
- اگر میخواهید سبزی آش یا دیگر سبزیجات شما مانند نخود فرنگی و غیره سبز بماند و رنگ کدر به خود نگیرد، در ظرف را در مدت پخت باز بگذارید یا یک چهارم قاشق چایخوری جوش شیرین به سبزیجات اضافه کنید.