چرا اصفهان، نصف جهان است؟
تقریبا همه اصفهان را با سی‌وسه پل و عالی‌قاپوی آن و انواع گز و پولکی‌هایش می شناسیم. اما این شهر باستانی با معماری های ویژه و بناهای ماندگار، جاذبه های گردشگری بی‌شماری دارد. اگر قرار است به این شهر بروید خوب است در مورد مکان های گردشگری آن اطلاعات کامل داشته باشید.
پل سی و سه پل (الله وردی خان)
این پل كه در حدود 300 متر طول و 14 متر عرض دارد، به هزینه و نظارت سردار معروف شاه عباس اول صفوی بنام الله وردی‌خان در سال 1005 هجری قمری بناشده است.
در دوره صفویه، مراسم جشن آبریزان یا آبپاشان ارامنه در كنار این پل صورت می‌گرفت. ارامنه جلفا، مراسم «خاج شویان» را نیز در محدوده همین پل برگزار می‌كرده‌اند. پل مزبور یكی از شاهكارهای معماری و پل سازی ایران و جهان‌محسوب می‌شود.
زاینده رود
زاینده رود مهم‌ترین رودخانه مركز فلات ایران است. این رودخانه به دلیل جوشش چشمه‌های فراوان از سرچشمه تا مصب، به زاینده رود معروف شده است. این رودخانه از جبهه شمال شرقی زردكوه‌بختیاری سرچشمه می‌گیرد و تا باتلاق گاوخونی جریان می‌یابد.
طول این رودخانه حداكثر 420 كیلومتر و عرض مسیر آن از 10 تا 20 متر در دره‌ها و تا 800 متر در شهر اصفهان متفاوت است. از ابتدا تا انتهای مسیرزاینده رود، بیشه زارهای سرسبزی در سواحل آن وجود دارند كه در زیبائی، طراوت و لطافت آب و هوا و چشم‌اندازهای پیرامون رودخانه بسیار موثر هستند.
عمارت عالی‌قاپو
این عمارت كه قصر دولتخوانه نام داشت، نمونه منحصربه‌‌فردی از معماری كاخ‌های عهد صفوی است. این بنا به امر شاه‌عباس اول ساخته شده است. شاه‌صفوی، سفیران و شخصیت‌های مهمی را در این كاخ به حضور می‌پذیرفت. مینیاتورهای هنرمندانه رضاعباسی، نقاش معروف عهد شاه‌عباس، نقاشی‌های گل و بوته، شاخ و برگ، اشكال وحوش و طیور و گچ بری های زیبای آن به شكل انواع جام و صراحی در تاق‌ها و دیوارها تعبیه شده است.
گچ‌بری های «تالار موسیقی» با آكوستیك طراحی شده‌اند تا نغمه‌ها و صداها به طور طبیعی و دلنشین شنیده شوند. شاه صفوی و مهمانان او، از تالار همین عمارت، مناظر بازی چوگان، چراغانی، آتش بازی‌ها و نمایش‌های میدان نقش جهان را تماشا می‌كرده‌اند.
مسجد شیخ لطف الله
این مسجد به فرمان شاه عباس اول در مدت 18 سال ساخته شده و معمار آن «استاد محمد رضا اصفهانی» است. مسجد شیخ لطف الله از ابنیه تاریخی و مذهبی است كه تزئینات‌كاشی كاری داخلی آن، از ازاره‌ها به بالا و داخل و خارج گنبد، همه از كاشی‌های معرق است.
شیخ لطف الله از علمای بزرگ شیعه در لبنان امروزی بود كه به دعوت شاه عباس اول در اصفهان اقامت گزید. این مسجد به‌منظور تجلیل از مقام او و برای تدریس و نمازگزاری وی احداث شد.
پل خواجو (شاهی)
پل خواجو كه از اواخر دوره تیموری شالوده‌هایی داشت، به امر شاه عباس دوم، درسال 1060 هجری قمری به صورت امروزی ساخته شد.
تزئینات كاشی كاری و نقاشی غرفه‌های این پل، از قسمت‌های جالب توجه و دیدنی آن است. در وسط این پل ساختمان بیگلربیگی، بمنظور اقامت موقتی شاه‌صفوی و خانواده‌اش، بنا شده است. نام پل‌خواجو، تحریف كلمه «خواجه» است كه به مناسبت لقب بزرگان و خواجه‌های عصر صفوی نام گذاری شده است.
آتشگاه كوه سنگی
آتشگاه كوه سنگی كهن‌ترین میراث باقی مانده تاریخی اصفهان است كه در فاصله نسبتا اندكی از زاینده رود قرار دارد. در بالای كوه سنگی، یك آتشدان بزرگ و مدور خشتی با دریچه‌های متعدد وجود دارد كه جایگاه افروختن آتش در مرتفع‌ترین نقطه كوه و قابل رویت از دورترین نقاط بوده است.
كاخ چهل ستون
باغ و كاخ چهل ستون كه بالغ بر 67 هزار متر مربع مساحت دارد، در دوره شاه عباس‌اول احداث شده است. در زمان سلطنت شاه عباس دوم، تالار آینه، تالار هجده ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی، ایوان‌های طرفین سرسرای پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با كلیه تزئینات نقاشی، آینه‌كاری، كاشی كاری‌های دیوارها و سقف‌ها به آن افزوده شده است.
قسمت‌های جالب و دیدنی كاخ چهل ستون شامل موارد زیر هستند:
-شیرهای سنگی چهارگوشه حوض مركزی، تالار و ازاره‌های مرمری منقش اطراف آن.
-تزئینات طلاكاری سرسرای پادشاهی و اتاق‌های طرفین تالار آینه و تابلوهای نقاشی تالار پادشاهی كه تصویرشاهان صفوی بر آن نقش بسته است.
-تصویر شاه‌عباس اول با تاج مخصوص و مینیاتورهای اتاق گنجینه.
-سردر مسجد قطبیه و سردرهای زاویه درِكوشك و آثاری از مسجد درب جوباره و مسجد آقاسی كه بر دیوارهای ضلع غربی و جنوبی باغ نصب شده است. تالار و ایوان این كاخ در پنجمین سال سلطنت شاه عباس‌دوم بناشده است. انعكاس ستون‌های بیست‌گانه تالارهای چهل ستون در حوض مقابل عمارت، مفهوم چهل‌ستون را القاء می‌كنند.
كاخ هشت بهشت
عمارت تاریخی هشت بهشت در دوره شاه سلیمان صفوی بنا شده است. در حال‌حاضر از باغ وسیع هشت بهشت وسعت اندكی باقی مانده است. كاشی‌‌كاری‌هایی كه انواع حیوانات پرنده، درنده و خزنده روی آن نقش بسته، از آثار این كاخ بشمار می‌آیند.
منار جنبان
این بنا مشتمل بر یك بقعه و دو مناره است كه بالای قبر «عمو عبدالله» از زاهدان و صلحای معروف قرن هشتم هجری بنا شده است. نكته جالب توجه در این بنای تاریخی آن است كه با حركت‌دادن یك مناره، نه تنها مناره دیگر به حركت در می‌آید، بلكه تمامی این ساختمان مرتعش می‌شود.
تالار اشرف
این عمارت در درون كاخ سلطنتی جای دارد و در زمان شاه عباس دوم، بطور كامل با چوب‌بست ساخته شده است. بام آن مسطح و بر پایه‌های بلند ضخیم پوشیده از طلا نهاده شده است. این بنا به منظور جلوگیری از خطر نابودی حدود نیم قرن پیش بطور كامل مرمت شده است.
آرامگاه مجلسی
این آرامگاه در گوشه شمال غربی مسجد جامع اصفهان واقع شده است. در این آرامگاه غیر از ملامحمد تقی مجلسی، چند تن از علمای شیعه از جمله فرزند وی ملاباقر مجلسی نیز به خاك سپرده شده‌اند.
ازاره بقعه دارای كاشی‌كاری و بدنه آن دارای تزئینات نقاشی و آینه كاری است. در داخل آینه كاری ها، دو تصویر قلمی از ملا محمد باقر مجلسی مشاهده می‌شود. سر در قدیمی آرامگاه با مقرنس‌های گچی تزئین شده است.
میدان نقش جهان
این میدان در دوره شاه عباس اول بنا شده و طول آن از شمال به جنوب بالغ بر 500 متر و عرض آن نیز حدود 165 متر است. در اطراف این میدان، مسجد عباسی، مسجد شیخ لطف الله، عمارت عالی‌قاپو و سردر قیصریه قرار گرفته است.
این میدان در دوره شاه عباس اول و جانشینان او محل برگزاری جشن‌ها،بازی چوگان، رژه قشون، و محل نمایش‌های مختلف بوده است. دو دروازه سنگی چوگان در شمال و جنوب این‌میدان تعبیه شده‌است.
بازار اصفهان
بازار اصفهان در دوره صفوی ساخته شده و از سردر قیصریه تا سردر مسجد جامع امتداد دارد. این بازار را به مناسبت مجاورت با گنبد نظام الملك و مسجد جامع «بازار نظامیه» یا «نظام الملكی» نیز گفته‌اند.
مسجد جامع
این مسجد مجموعه‌ای از ساختمان‌ها و آثار هنری دوره‌های بعد از اسلام در ایران است. بخش‌های جالب توجه این مسجد شامل موارد زیر هستند:
-صفه‌های كوچك سمت راست دالان و رودی همراه با ستون‌های مدور و گچ بری‌های زیبا كه از آثار دوره‌دیلمی در قرن چهارم هجری قمری است.
-گنبد خواجه نظام الملك، وزیر ملك‌شاه سلجوقی كه در سال‌های 465 تا 485 هجری قمری ساخته شده است. چهل‌ستون ضلع غربی این گنبد در دوره شاه عباس اول به ساختمان‌های مسجد افزوده شده است.
-چهل ستون كه در سمت چپ دالان ورودی واقع شده، از آثار دوره پادشاهان آل مظفر است.
-ساختمان ایوان جنوبی مسجد از قرن ششم و تزئینات داخل و خارج آن از قرن هشتم، نهم، دهم و یازدهم‌هجری قمری است. دو مناره این ایوان در عهد حسن بیك تركمان افزوده شده و بانی تعمیرات و الحاقات این‌مسجد «ابونصر حسن عبادر» است.
-صفه عمر در شرق این ایوان در دوره قطب الدین محمود، شاه آل مظفر، به وسیله «مرتضی بن الحسن العباسی‌الزینبی» ساخته شده است.
- ایوان غربی مسجد با تزئینات كاشی كاری از آثار قرن ششم هجری است كه در دوره شاه سلطان حسین صفوی تعمیر و دوباره تزئین شده است.
-ایوان شمالی مسجد، معروف به صفه درویش از قرن ششم و كتیبه گچ بری داخل آن از دوره شاه سلیمان‌صفوی است. چهل ستون‌های شمال و شرقی آن از قسمت‌های جالب و دیدنی این بنای عظیم تاریخی بشمار می‌رود.
-ساختمان حوض وسط مسجد نیز در زمان سلطنت شاه محمد خدابنده صفوی، به وسیله «یوسف آقا» بنا شده‌است.
آرامگاه صائب تبریزی
از معماری دوران صفویه الهام گرفته و به صورت ایوان زیبایی است به طول 14.20 و عرض 6 و ارتفاع 8 متر كه حدود 2 متر از سطح باغ بلندتر ساخته شده است و ده پله سنگی سراسری دارد. روی سر ستون‌ها قوس‌های جناغی قرار گرفته و زیر سقف با طرح شطرنجی آیینه كاری شده است.
کلیسای وانك
این كلیسا بزرگ ترین و زیباترین كلیسای جلفای اصفهان است. تاق كلیسای وانك از نظر طلاكاری سقف و سطح داخلی گنبد و نقاشی‌های تاریخی در نوع خود بی نظیر است. داخل كلیسا و تمام دیوارهای اطراف و جوانب آن از تزئینات، نقاشی رنگ و روغن و آب طلا به سبك‌های ایرانی و تصاویری از زندگی‌حضرت مسیح (ع) متأثر از سبك نقاشی‌های ایتالیایی است.
برگرفته از برترین ها
