جوجو می خواد بیاد
آمدنش کم و بیش 9 ماه طول می کشد. در این روزگار که اکثرا به یکی دوتا بچه اکتفا می کنند و خانواده ها از هم دور هستند و والدین جوان کمتر از راهنمایی های بزرگان استفاده می کنند، بد نیست که گذری به آداب و رسوم کوچولو دار شدن داشته باشیم.
بچه دار شدن آداب و رسوم مختلفی در ایران دارد، اما شاید یکی از نام آشناترین این رسوم خرید سیسمونی باشد که دقیقا معلوم نیست قدمت آن در ایران به چه سالی بر می گردد.
طبق رسم و رسومات ایرانی، سیسمونی یا همان وسایل کودک تازه به دنیا آمده را خانواده عروس می خرند و این رسم هم معمولا فقط برای بچه اول خانواده اجرا می شود. در قدیم سیسمونی را بعد از ماه ششم و معمولا در ماههای فرد حاملگی و اغلب در ماه هفتم می فرستادند. امروزه با توجه به سنگین بودن قیمت ها و توقعات، بیچاره والدین عروس که پس از تهیّه ی جهیزیه، باید توان خریداری یک سیمسونی سنگین، همراه با وسایل اضافی و تشریفاتی را هم داشته باشند! واقعا چند درصد وسایل خریداری شده برای نوزاد، اصلا استفاده نشده و چند درصد آنها مورد نیاز است؟ توصیه می شود، وسایل کلی با سادگی و زیبایی توسط خانواده عروس تهیه شود و سپس بقیه وسایل کودک، توسّط پدر و مادر نوزاد به تدریج و به روز و با میل و سلیقه ی خود آن ها تهیه شود ، در این صورت خرید لوازم اضافی هم صورت نمی پذیرد.
هدیه دادن
بعد از تولد نوزاد، اطرافیان هدایای را به مادر و نوزاد تقدیم می کنند، در این مورد بهتر است از هدایایی که جنبه ی تشریفاتی دارد پرهیز شود، اگر قرار است هدایا اسباب بازی باشد دقت کنید مناسب با روح لطیف کودک انتخاب شود، از خریدن اسباب بازی هایی که دارای موسیقی مخل آرامش ، خطرناک و دارای تکه های ریز است خودداری کنید، اگر هم لباس تهیه می کنید، توجه به فصلی که کودک می خواهد آن را بپوشد ضروری است، مثلا اگر کودک در ماه فروردین به دنیا آمده ، لباس 5 ماهگی او باید تابستانه و لباس 9 ماهگیش باید زمستانه و کلفت باشد، البته مادر خود می داند که فرزندی که به دنیا آورده، بهترین هدیه از طرف خداوند است و توقع از اطرافیان، چیزی جز ناشکری از لطف خدا نمی باشد.
در مقابل فشارهای بیجا از طرف اطرافیان با برخورد مناسب و محترمانه مقاومت کنید و از تجربیات خوب هم استفاده کنید. در نظر داشته باشید آنها هم خانواده ی نوزاد محسوب می شوند و او را دوست دارند و در آینده، پناهگاه وی خواهند شد
اذان و اقامه
گوش قبل از تولّد در رحم مادر صداهای اطراف خود را می شنود و بعد از تولد، اولین عضو است که کار خود را شروع می کند.دین مبین اسلام برای گوش جایگاه ویژه ای قائل شده، گوش در همان لحظات اول ولادت می شنود و مغز، مطالب شنیده شده را در خود حفظ می کند.
گفتن اذان در گوش راست و اقامه در گوش چپ نوزاد، آوای توحید، نبوّت، امامت و زمزمه ی شتاب به سوی فلاح و نماز، گوش کودک را نوازش می دهد و زندگی و حیات او را با این واقعیات آغاز و با آن ختم می کند.
عقیقه
عقیقه از سنت های برجسته اسلامی هنگام تولد نوزاد به شمار می رود که ضامن سلامت او از خطرها و آسیب ها می باشد.
امروزه با کمال تأسف دیده می شود که هرگاه چراغ خانه ای با تولد نوزادی روشن می شود انواع و اقسام زیاده روی های اقتصادی صورت می گیرد و پدر و مادر از ماه ها پیش از تولد نوزاد به فکر آراستن اتاق وی با خریدهای سنگین و فراهم ساختن سیسمونی های گران قیمت و گونه های مختلف لباس، اسباب بازی، لوازم خواب، وسایل اتاق کودک و... هستند، اما از انجام یک قربانی با هزینه ای که گاه یک دهم دیگر مخارج جانبی و تجملاتی است شانه خالی می کنند.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: "هرگاه کودکی زاده شد برای او عقیقه کنید؛ سر او را بتراشید و هم وزن موی او نقره صدقه بدهید." عقیقه را تا پایان عمر نیز می توان انجام داد کسانی که قدرت مالی ندارند، هر گاه توانستند آن را انجام دهند.
دیدن نوزاد
همه نوزاد تازه به دنیا آمده را دوست دارند، اما وی به سان گل لطیفی است که با کوچکترین نسیمی می شکند، بهتر است دیدن نوزاد را حداقل تا ده روز پس از به دنیا آمدنش به تاخیر بیندازید، تا هم حال مادر به بهبود رود و هم نوزاد جان گرفته باشد.
پزشکان توصیه می کنند، اکیدا از بوسیدن نوزاد خودداری کنید، شاید بیمار نباشید، اما از کجا می دانید که ناقل بیماری هم نیستید؟
چله
بعد از زایمان بهترین مراقب برای دختر، مادر اوست، این مراقبت ها که رسم است تا چهلم نوزاد، انجام شود، برای برخی از پدران جوان سخت و طاقت فرساست، آنها دوست دارند که همسر و فرزندشان زودتر زندگی عادی را از سر گیرند، اما باید گفت برای شروع زندگی روزمره زیاد عجله نکنید، اجازه دهید مادر جوان بهبود پیدا کرده و روش نگهداری از کودک را از مادرش به خوبی فرا بگیرد، بهتر است که پدر جوان در کنار مادر همسر خود و مادر خودش، به بهبود حال همسرش کمک کند، همینطور افسردگی پس از زایمان نکته ی مهمی است که توجه همه ی پدران جوان را به آن جلب می کنم.
توجه توجه
اختلافات فرهنگی نسل جدید و قدیم در بسیاری از موارد برای همسران جوان و خانواده های آنها مشکل زاست، اختلافاتی از قبیل، زمان بچه دار شدن، نوع نگهداری کودک و مادر، تربیت کودک، جنس فرزند، نامگذاری، نحوه ی خواباندن و شیر دادن نوزاد و... بین نسل قدیم و جدید دیده می شود که مادر و پدر جوان، باید با احترام و ادب کامل نسبت به نظر بزرگترها به طور علمی و معقول برخورد کند، البته بعضی از این توصیه ها درست و صحیح است که با مشورت پزشک نوزاد باید پذیرفت.
در مقابل فشارهای بیجا از طرف اطرافیان با برخورد مناسب و محترمانه مقاومت کنید و از تجربیات خوب هم استفاده کنید. در نظر داشته باشید آنها هم خانواده ی نوزاد محسوب می شوند و او را دوست دارند و در آینده، پناهگاه وی خواهند شد.
در پایان قابل ذکر است ، این رسم ها تا زمانی که قصد و هدف آن تنها مراقبت از مادر و فرزند باشد سازنده است. در غیر این صورت اجبار و تحمیل شدن آن خستگی و دلزدگی را سبب می شود. هدف از این رسوم که در قدیم و برخی نیز جدیدا ایجاد شده، ایجاد روحیه ی بهتر برای مادر و نوزاد و ایجاد مهر و محبت بیشتر و معنویت و مراقبت بهتر بوده، اما اکنون در برخی از موارد به رسم های طاقت فرسا تبدیل شده و جنبه های مثبت آن فراموش شده است، پس اگر این رسوم را اجرا کردید، اهداف اولیه ی آن را در نظر بگیرید، تا مفید باشد.
فرآوری : زینب عشقی
بخش خانواده ایرانی تبیان
با نگاهی به کتاب زندگی با طعم بچه