وقتی سینوس‌هایتان چرک می‌کنند
سینوس‌ها به حفره‌های توخالی و پر از هوایی اطلاق می شود که در جمجمه قرار دارند و به واسطه روزنه ای باریک به مجاری هوایی در بینی متصل می شوند. به این روزنه ها، اوستیوم "Ostium" گفته می شود که به طور طبیعی به مجاری هوایی بازند.
انسان ها چهار جفت حفره سینوسی دارند که از قرار زیر هستند:
- سینوس پیشانی
- سینوس گونه ای
- سینوس اتموئید (بین چشم ها)
- سینوس اسفینوئید (عمیق و بین سینوس‌های اتموئید)
بیشتر سلول های سطح داخلی این مجاری موکوس ترشح می کنند. برخی دیگر نیز سلول های پوششی سنگفرشی و برخی دیگر سلول هایی از سیستم ایمنی بدن هستند.
عفونت سینوسی چیست؟
عفونت سینوسی زمانی رخ می دهد که یک میکرواورگانیسم نظیر ویروس، باکتری و یا قارچ در سینوس رشد کرده و روزنه های سینوسی یا همان ostium ها را مسدود می کند.
با این انسداد، موکوس و چرک موجود در مجاری سینوسی به سمت گلو و سوراخ های بینی روانه می شود. چنین عفونتی همچنین باعث التهاب می شود که علت آن درگیری سلول های ایمنی و ورم بافت های سینوسی است. این ورم خود می تواند منافذ سینوس را مسدودتر کند و باعث درد و ناراحتی بیشتری شود.
سینوزیت مخصوصا زمانی اتفاق می افتد که گرده ها و آلاینده های محیطی، مجاری بینی را تحریک می کنند. مثل اتفاقی که در تب یونجه می افتد.
ترکیبات شیمیایی معلق در هوا، آلاینده ها، گرده ها و خلاصه انواع گسترده ای از ترکیباتی که مخاط بینی و سینوسی را تحریک می کنند می توانند باعث سینوزیت شوند.
نشانه‌های شایع عفونت سینوس‌ها شامل سردرد، مرطوب و نرم شدن بافت‌های صورت، احساس درد و فشار در صورت و نیز تب است
چه کسی به سینوزیت مبتلا می شود؟
به طور کلی افرادی که دارای مشکلات زیر هستند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت های سینوس‌ها قرار دارند:
- ورم و التهاب غشای موکوسی مجاری بینی ناشی از یک سرماخوردگی
- انسداد مجاری سینوسی
- تفاوت ساختاری مجاری سینوسی که باعث می شود برخی افراد مجاری باریک تری داشته باشند
- شرایطی که زمینه را برای ایجاد عفونت مساعد می کند، نظیر نقص سیستم ایمنی و یا مصرف داروهایی که سیستم ایمنی را سرکوب می کند، مثل داروهای بیماری های خودایمنی و داروهای کورتونی.
- در کودکان عوامل محیطی شایعی که بر سینوس‌ها تاثیر می‌گذارند، نظیر حساسیت و آلرژی ها و بیماری‌هایی که کودکان معمولا در مکان های عمومی، مدرسه، نوشیدن آب از بطری مشترک با دیگران، دود سیگار و آلودگی هوا به آنها مبتلا می شوند.
- در افراد بزرگسال از مهم ترین عوامل رایج برای شروع سینوزیت، ابتلای مکرر به عفونت ها و مصرف سیگار هستند.
انواع سینوزیت
- سینوزیت حاد: در این سینوزیت علائمی مشابه علائم سرماخوردگی به صورت یکدفعه ای ظاهر می شود، مثل آبریزش بینی، گرفتگی بینی و درد صورت که بعد از 10 تا 14 روز همچنان ادامه دارد. سینوزیت حاد معمولا چهار هفته یا کمتر طول می‌کشد.
- سینوزیت نیمه حاد: سینوزیتی که معمولا 4 تا 8 هفته طول می‌کشد.
- سینوزیت مزمن: شرایطی که با ویژگی های التهاب و احتقان سینوس شناخته شده و هشت هفته یا بیشتر طول می‌کشد.
- سینوزیت عودکننده: حملات مکرر سینوزیت در طی یک سال را می گویند.
علائم عفونت سینوس
نشانه های شایع عفونت سینوس‌ها شامل سردرد، مرطوب و نرم شدن بافت های صورت، احساس درد و فشار در صورت و نیز تب است،
هر چند که تب بیشتر در افراد مبتلا به سینوزیت حاد دیده می شود.
سایر علائم سینوزیت شامل موارد زیر است:
- کدرشدن و تغییر رنگ ترشحات بینی
- آبریزش بینی و عدم کنترل این آبریزش
- گلو درد و خس خس کردن سینه
برخی افراد اظهار می کنند که موقع خواب و یا زمانی که به روی شکم دراز می کشند، سردرد آنها بیشتر می شود. این سردرد به دلیل افزایش فشار بر سینوس‌ها در هنگام دراز کشیدن است.
سایر افراد ممکن است درد دندان یا گوش درد، خستگی و یا بوی بد تنفس را تجربه کنند. توجه داشته باشید که آبریزش بینی در افرادی که سینوزیت غیرچرکی دارند، معمولا شفاف و تا اندازه‌ای سفید خواهد بود.
عفونت سینوس‌ها چگونه درمان می شود؟
برای درمان سینوزیت‌هایی که علت آنها عفونت ویروسی باشد، مصرف آنتی بیوتیک موثر نخواهد بود. در این نوع سینوزیت برای درمان عوارض آزاردهنده نظیر تب و درد می توان از استامینوفن، دکونژستان‌ها و برخی داروهای دیگر، البته طبق دستور پزشک استفاده کرد.
اما اگر علائم و نشانه ها بیش از یک هفته ادامه پیدا کرد و درمان با داروها نیز کارساز نبود، عفونت باکتریایی متهم ردیف اول خواهد بود. عفونت سینوسی حادی که در اثر باکتری باشد، معمولا با آنتی بیوتیک قابل کنترل خواهد بود.
اما درمان سینوزیت مزمن، نیازمند زمان و مراحل بیشتری است. خیلی وقت‌ها تنها روش رفع آبریزش بینی و عوارض آزاردهنده سینوزیت مزمن، عمل جراحی است. هدف از این عمل جراحی، باز کردن مجاری سینوسی بسته شده است.
اما خیلی از افراد برای درمان سینوزیت به آنتی هیستامین‌ها پناه می‌برند. واقعیت آن است که مصرف آنتی هیستامین روش توصیه شده ای برای سینوزیت نیست، مگر زمانی که عفونت سینوسی به دلیل آلرژی و حساسیت نظیر حساسیت به گرده گیاهان، گردوخاک و سایر آلرژن های محیطی باشد.
اسپری های استنشاقی کورتونی نیز از دیگر درمان های رایج هستند که می توانند در کاهش التهاب و احتقان بینی موثر باشند. بیشتر اوقات به همراه این اسپری ها، قرص های آنتی هیستامین نیز مصرف می شوند.
مطالب مرتبط:
کودکان استریل، بیشتر دچار آلرژی و سینوزیت می‌شوند
