اسرار كاهش و افزایش وزن(2)

دوستان ، با توجه به مطلب گذشته و مطلب ذیل و با شرح نكات ظریفی از رژیم درمانی ، برای شما روشن خواهد شد كه یك رژیم باید چگونه می تواند تا بهترین و سالم ترین راه برای كاهش وزن باشد ، یا چرا بعضی افراد به سختی وزن كم می كنند؟ و یا دلیل مصرف قرص های لاغری چیست؟ به همین صورت پاسخ بسیاری از سئوالات دیگر را كه برای افراد چاق مطرح می شود ، خواهید یافت .

در مطلب شماره یك ، در مورد بخش های تشكیل دهنده انرژی سوخته شده در بدن صحبت كردیم. دیدید كه بخش كوچكی از انرژی ، مربوط به هضم غذا و بخش بزرگ تر مربوط به فعالیت بدنی است . ولی عمده ترین بخش تشكیل دهنده ی انرژی لازم برای انجام فعالیت های حیاتی پایه یا  (Resting Metabolic Rate) است.

این بخش از انرژی تقریباً ثابت است و بستگی به خصوصیات بدن فرد دارد ، مثلاً در فردی كه نسبت عضلات بدنش بیشتر است این انرژی بیشتر است ؛ از این رو دیرتر چاق می شود ، هر چه درصد چربی كل بدن بالاتر باشدT میزان (RMR) كمتر است .

اما چه چیزهایی (RMR) را تحت تأثیر قرار می دهد ؟

وزن و حجم بدن یكی از عوامل تأثیر گذار بر (RMR) است و با كاهش وزن بدن (RMR) نیز كاهش می یابد  . از این رو زمانی كه فرد برای مدت كوتاهی  ، وزنش با سرعت زیاد، كم شده و دوباره زیاده روی می كند (RMR) همچنان باقی پایین می ماند و دفعه بعد خیلی سخت تر وزنش كم می شود ، خصوصا زمانی كه رژیم غذای روزانه فرد كمتر از 1000 كالری باشد .

با انجام تمرینات ورزشی سخت و افزایش حجم عضلات بدن ، میزان (RMR) بالا می رود و این دلیل دیر چاق شدن ورزشكاران است .

نكته كلیدی تضمین كننده موفقیت در برنامه كنترل وزن ، اندازه گیری انرژی پایه Resting  metabolic  Rate در دفعات متعدد است و برای این است که میزان دقیق كالری مورد نیاز شما و میزان فعالیت مورد احتیاج برای رسیدن به وزن ایده آل ، تعیین شود . پس از مدتی از گذشت رژیم ، باید (RMR) مجددا محاسبه شود تا تعیین گردد برای وزن جدید انرژی كمتری مورد نیاز است یا انرژی بیشتری ؟

محاسبه (RMR ) نیازمند استفاده از دستگاه های خاصی است كه با اندازه گیری میزان اكسیژن مصرف شده یا اندازه گیری كالری یا حرارت تولیده شده توسط بدن به وسیله  كالریمتر به صورت غیر مستقیم ، ممكن است . با این وسیله كه در بیمارستان ها ، مراكز پزشكی و بعضی كلینیك های رژیم درمانی موجود است ، به طور دقیق (RMR) تعیین می شود، ولی به طور تقریبی (RMR) را توسط فرمول های محاسبه انرژی بدست می آورند .

* از رژیم های بسیار كم كالری و محدود پیروی نكنید . زمانی كه روزانه كمتر از 10000 كالری انرژی مصرف كنید ، انرژی پایه (RMR) كاهش می یابد :

* فعالیت های ورزشی استقامتی را در برنامه ورزشی تان افزایش دهید ، بدین وسیله توده عضلات بدن شما افزایش می یابد و میزان  (RMR) نیز بیشتر می شود .

* شدت فعالیت های ورزشی تان را به مرور افزایش دهید . با افزایش شدت فعالیت ها ، انرژی سوخته شده در اثر ورزش افزایش می یابد ، حتی می توانید شدت فعالیت های روزانه تان را هم افزایش دهید . مثلاً تندتر از گذشته راه بروید ، به جای آسانسور از پله ها استفاده كنید و به مرور سریع تر از پله ها بالا بروید .جمعه ها به كوه بروید ، دوچرخه سواری كنید وهر فعالیت دیگری كه دوست دارید.

* در دفعات بیشتر غذا بخورید ، ولی مطمئن شوید كه حجم كل غذای روزانه بیشتر نشود . از این رو انرژی بیشتری برای تبدیل این میزان غذا به مواد مغذی مورد نیاز ، صرف می شود و مواد مغذی، بهتر در دسترس بدن قرار می گیرد پس در طول رژیم بدن كمتر مبتلا به كمبود می شود .

* فكر نكنید كه فقط با ورزش خاصی فعالیت بدنی شما زیاد می شود، حتی با انجام كارهای روزانه به صورت فیزیكی نیز می توانید انرژی بیشتری صرف كنید . مثلاً پیاده به خرید بروید و با سرعت بیشتر پیاده روی كنید .

با انجام كارهای ذكر شده می توانید انرژی بیشتری بسوزانید و راحت تر وزنتان كاهش یابد. ولی موادی هم هستند كه متابولیسم بدن یا سوخت انرژی در بدن را افزایش می دهند ، مثل زیره ، عرق زیره یا چای سبز و بعضی گیاهان دیگر كه البته در صد و میزان دقیق اثر گذاری آنها ، مشخص نیست .

در مطلب آینده راجع به این مواد و تأثیر مواد نشاسته ای زود هضم بر رژیم لاغری، توضیح بیشتری داده خواهد شد.

با امید تندرستی و سلامتی روز افزون شما

عاتکه موسوی-کارشناس تغذیه