تبیان، دستیار زندگی
روز ۱۹ فروردین ۱۳۵۹ جیمی کار‌تر رییس‌جمهوری آمریکا طی دستوری قطع روابط سیاسی و بازرگانی با جمهوری اسلامی ایران را اعلام کرد. این دستور که ۵ ماه پس ازتصرف سفارت آمریکا در تهران توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام صادر شد، عکس‌العمل جدید دولت آن کشور در بر
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

رابطه سیاسی آمریکا با ایران قطع شد


روز 19 فروردین 1359 جیمی کار‌تر رییس‌جمهوری آمریکا طی دستوری قطع روابط سیاسی و بازرگانی با جمهوری اسلامی ایران را اعلام کرد. این دستور که 5 ماه پس ازتصرف سفارت آمریکا در تهران  توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط  از طرف امام صادر شد، عکس‌العمل جدید دولت آن کشور در برابر گروگان‌گیری دیپلمات‌های آمریکایی در ایران بود.

کار‌تر در سخنان خود درباره قطع رابطه با ایران گفت: «... مطالبات شاکیان آمریکایی و شرکت‌ها، از اموال مسدود شده ایران در آمریکا برداشت خواهد شد و مسئولیت بحران با شورای انقلاب ایران است که خود را پشت سر دانشجویان پنهان می‌کند. اگر گروگان‌ها آزاد نشوند، تصمیمات شدید‌تری علیه ایران اتخاذ خواهد شد و آمریکا با هم‌پیمانان خود اقدامات مقتضی به عمل خواهد آورد. هیچ ویزای جدید برای ایرانیان صادر نخواهد شد و کلیه ویزاهای صادر شده پس از بحران باطل می‌باشد...»

حماسه 13 آبان ماه

در پی این تصمیم، از یکسو دفتر امام خمینی اعلام کرد «نظر امام در مورد گروگان‌ها عوض نشده و مثل گذشته سفارت و گروگان‌ها تا تشکیل مجلس شورای اسلامی و تعیین سرنوشت آن‌ها توسط وکلای مردم در دست دانشجویان باقی خواهد ماند» و از جانب دیگر امام خمینی خود بیانیه جداگانه‌ای در این رابطه منتشر کردند.

امام در این پیام با اشاره به انتشار خبر دستور کار‌تر برای پایان روابط سیاسی ایالات متحده با ایران گفته بود: «اگر کار‌تر در عمر خود یک کار خیر کرده باشد، همین قطع رابطه است.»

دستور قطع رابطه با ایران 17 روز قبل از مداخله نظامی امریكا در منطقه طبس با هدف آزادسازی گروگانها اتخاذ شد. جیمی كارتر پس از صدور فرمان قطع رابطه، در سخنانی اعلام كرد دیپلماتهای ایرانی 24 ساعت فرصت دارند خاك امریكا را ترك كنند.

موضوع قطع روابط سیاسی و اقتصادی امریكا با ایران، دو ماه پیش از صدور دستور كارتر، در قطعنامه ارایه شده از سوی امریكا به شورای امنیت سازمان ملل پیش بینی شده بود. در آن قطعنامه كه در 24 بهمن 1358 به شورا ارایه شد امریكا خواستار اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی و قطع رابطه با ایران به دلیل تصرف سفارت امریكا گردید. این درخواست در كنفرانس كشورهای صنعتی غرب نیز مطرح شده بود، ولی رایزنی‌های هیأت نمایندگی ایران در سازمان ملل و همچنین وتو شدن قطعنامه پیشنهادی امریكا توسط اتحاد جماهیر شوروی، باعث شد دولت جیمی كارتر در اتخاذ تصمیم برای قطع مناسبات سیاسی و بازرگانی با ایران تنها بماند.

امام در این پیام با اشاره به انتشار خبر دستور کار‌تر برای پایان روابط سیاسی ایالات متحده با ایران گفته بود: «اگر کار‌تر در عمر خود یک کار خیر کرده باشد، همین قطع رابطه است.»

در پی این تصمیم، از یكسو دفتر امام خمینی اعلام كرد «نظر امام در مورد گروگانها عوض نشده و مثل گذشته سفارت و گروگانها تا تشكیل مجلس شورای اسلامی و تعیین سرنوشت آنها توسط وكلای مردم در دست دانشجویان باقی خواهد ماند»  و از جانب دیگر امام خمینی خود بیانیه جداگانه‌ای در این رابطه در 19 فروردین منتشر كردند. در پیام امام خمینی آمده است:

«...ملت شریف ایران اگر كارتر در عمر خود یك كار كرده باشد كه بتوان گفت به خیر و صلاح مظلوم است، همین قطع رابطه است. رابطة بین یك ملت بپاخاسته برای رهایی از چنگال چپاولگران بین‌المللی با یك چپاول‌گر عالم‌‌خوار، همیشه به ضرر ملت مظلوم و به نفع چپاول‌گر است. ما، این قطع رابطه را به فال نیك می‌گیریم چون كه این قطع رابطه، دلیلی بر قطع امید امریكا از ایران است. ملت رزمندة ایران، این طلیعة پیروزی نهایی را كه ابرقدرت سفاكی را وادار به قطع رابطه یعنی خاتمه دادن به چپاول‌‌گری‌ها كرده است، اگر جشن بگیرد حق دارد. ما امیدواریم كه نابودی سرسپردگانی مثل سادات و صدام حسین به زودی انجام گیرد. ملت‌های شریف اسلامی به این انگل‌های خائن، آن كنند كه ملت ما با محمد‌رضای خائن كرد و به دنبال آن برای آزاد زیستن و به استقلال تمام رسیدن، قطع روابط با ابرقدرت‌ها خصوصاً امریكا نمایند. من كراراً گوشزد نموده‌ام كه رابطه با امثال امریكا، رابطة ملت مظلوم با جهان خواران است. شما ای ملت عزیز كه برای رضای خداوند متعال، با بانگ الله اكبر بر دشمنان خود چیره شدید و آزادی و استقلال را به دست آوردید، با اتكال به خداوند تعالی و حفظ وحدت كلمه، مهیا باشید برای رودررویی دشمنان اسلام و دشمنان مستضعفین. شما،‌به خواست خدای تعالی پیروز هستید و بر مشكلات غلبه خواهید كرد...»

اسناد خیانت و جاسوسى آمریکا علیه ملت ایران‏

پس از تسخیر لانه جاسوسى توسط دانشجویان از برگ‏‌هاى پاره‌‏شده اسنادى که در آن‏جا پیدا شد 70 جلد کتاب به‌‏دست آمد که حاکى از آن بود که آمریکایى‏‌ها همواره در سفارتخانه‌‏شان پس از پیروزى انقلاب در تدارک براى براندازى‌‏نظام اسلامى یا وابسته کردن ایران به ایالات متحده بودند که این بخشى از کارنامه جنایت آمریکایى‌‏هاست.

در پی این تصمیم، از یکسو دفتر امام خمینی اعلام کرد «نظر امام در مورد گروگان‌ها عوض نشده و مثل گذشته سفارت و گروگان‌ها تا تشکیل مجلس شورای اسلامی و تعیین سرنوشت آن‌ها توسط وکلای مردم در دست دانشجویان باقی خواهد ماند»

اموال بلوکه شده ایران‏

انقلاب که پیروز شد به آمریکایى‏‌ها گفته شد،میلیاردها دلار پول که شاه به‏‌عنوان خرید سلاح به شما داده یا پولش را پس بدهید یا سلاح خریدارى شده را تحویل دهید. آن‏ها با زورگویى گفتند نه پول را مى‏‌دهیم و نه سلاح را! بعد هم رفتند دنبال براندازى در ایران از طریق تجهیز منافقین و لیبرال‏ها و اغتشاش در کردستان و گنبد و بلوچستان و... سپس وقیحانه شاه را پناه دادند و اموال غارت شده ملت توسط دربار پهلوى را بر نگرداندند. طبیعى است با قهر ملت در 13 آبان سال 58 روبه‌‏رو شدند و لانه فسادو جاسوسى آن‏ها توسط دانشجویان پیرو خط امام(ره) تسخیر شد. آمریکایى‌‏ها به‌‏جاى درس آموزى و عبرت از مناقشات فى مابین باز بناى خصومت نهادند، با آن‏که تدبیر شده بود با آزادى گروگان‏ها و توافق تحت عنوان قرارداد الجزایر، روابط دو کشور عادى شود اما باز کسانى در واشنگتن مسیر دیپلماسى خارجى آمریکا را از ریل عقلانیت خارج کردند و با تجهیز و تمهید صدام و چند کشور عربى نگون بخت، جنگ تحمیلى را براى سرنگونى نظام جمهورى اسلامى تدارک دیدند. امروز استراتژیست‏‌هاى آمریکایى حیرت‏‌زده نگاه مى‏‌کنند که از میان این همه توطئه و دسیسه و نیرنگ و بدخواهى علیه ملت، نظامى در ایران مستقر است که به لحاظ استحکام نه تنها نیرومندتر از همیشه است بلکه الهام‌‏بخش نهضت‏هاى رهایى‌‏بخش در جهان اسلام و نیز حتى‏‌ جوامع دیگر و به‌‏ویژه جوامع سرمایه‌‏دارى است.آن‏ها حیرت‏‌زده پیشرفت‏هاى عظیم ایران را مى‏‌بینند و اشتیاق ملت ایران در فتح قلل علمى و فناورى‏هاى نوین را شاهدند و باز بر طبل رشک، حسد، کینه‏‌توزى و خصومت‌‏ورزى‌ ‏مى کوبند. جالب اینجاست در اوج این دشمنى‏‌ها دست دوستى براى برقرارى ارتباط هم دراز مى‏‌کنند.

فرآوری: طاهره رشیدی

بخش تاریخ ایران و جهان تبیان


منابع : 1- تسنیم نیوز / 2-مرکز اسناد / 3-تاریخ ایرانی

مطالب مرتبط:

روابط ایران و آمریكا در رژیم پهلوی  

آخرین سفیر آمریكا در ایران که بود؟

ما و دخالت های همیشگی آمریکا