نظر اسلام در انتخاب رنگ لباس !!
مکتب اسلام برای ابعاد مختلف وجودی انسان دارای دستورالعمل و برنامه دقیق و حساب شده است. هیچ موضوع کوچک و بزرگی نیست مگر این که در اسلام حکمش معین و روشن است. تمام نیازمندیهایی بشر تا روز قیامت در کتاب خدا و سنت وجود دارد.
البته جهت گیری کلی تمام تعالیم و دستورات دینی در مسیر نیل انسان به هدف اصلی خلقت یعنی عبودیت و بندگی و کمال مطلوب است. خوردن غذا و استفاده از نعمت های بیشمار پروردگار نیز ابزار و مقدمه ای برای دستیابی به همان هدف است.
قرآن کریم به فرستادگان و پیامبران آسمانی می فرماید: یاایها الرسل کلوا من الطبیات واعملوا صالحا؛ (ای پیامبران از چیزهای پاک بخورید و عمل صالح بجا آورید). (سوره مومنون آیه 51)
بر اساس این دیدگاه کلی و جامع، لباس نیز در فرهنگ دینی در مسیر هدایت و کمک انسان به سوی هدف اصلی مطرح است. اگر کسی به لباس به عنوان هدف و ارزش مطلق بنگرد و شخصیت خود را در گرو نوع لباسی که می پوشد مشاهده و ارزیابی کند از هدف اصلی که عبودیت و بندگی خداوند متعال است، دور شده است.
یک اصل کلی و جامع که در بسیاری از شئون و ابعاد و زمینه های مختلف زندگی رعایتش لازم و مفید است اصل میانه روی، اعتدال و پرهیز از افراط و تفریط است. در مسأله پوشیدن لباس نیز این اصل جاری است.
امیرالمومنین علیه السلام در نهج البلاغه در ویژگی انسانهای با تقوا می فرماید: ملبسهم الاقتصاد (پوشاک و لباس باتقوایان در مرز اعتدال و میانه است) ژنده پوشی و پوشیدن جامه های کثیف و آلوده هیچگاه مورد امضای دین اسلام نیست.
همانگونه که تلاش برای پوشیدن لباسهای فاخر و گرانبها که پیوسته فکر انسان مشغول تهیه نقشه برای دستیابی به مدلها و نمونه های جدید و قیمتی پوشاکها باشد نیز امری ناپسند است. آنچه شرط است در آداب پوشیدن، لباس نظیف پوشیدن است ولی این به معنای نو بودن لباس و وصله نداشتن آن نیست. ممکن است لباس پر از وصله اما تمیز باشد.
آداب لباس پوشیدن
توصیه: هر وقت لباست را می پوشی به یادآور که خداوند با رحمتش گناهان تو را پوشانده است. باطنت را نیز به صدق بپوشان همچنان که ظاهرت را به لباس می پوشانی، ولیکن باطنت در پوشش ترس از خدا و ظاهرت در پوشش طاعت او باشد.(چراغ راه دینداری (بازنویسی مصباح الشریعة و مفتاح الحقیقة)،ص47 )
رنگ لباس
اسلام با رنگ لباس به خودی خود مشکلی ندارد و اگر مکروه و یا احکام دیگری بیان شده است به علت ملاحظه مسائل مختلف دیگری بوده است مثلا:
1. ترکیب رنگ در لباسی، با شکلی خاص، مخصوص دشمنان خدا بوده است
2. برخی رنگها اثر روحی وروانی دارند و در موقعیتهای خاص نباید استفاده کرد
3. رنگ لباس نباید انسان را انگشت نما کند
4. رعایت شئون ظاهری
و به دنبال این مطالب به احادیثی اشاره و پیرامون آن توضیحاتی ارائه گشت که برخی از آنها از این قرار هستند:
در حدیثی از امام صادق (علیه السلام) آمده است: «خیرُ لِباسِ کلِ زمان لباسُ اَهْلِهِ؛ بهترین پوشش در هر عصری، لباس مردم همان زمان است»[1]
و نقل شده: «كَانَ رَسُولُ اللَّهِ ص یَكْرَهُ السَّوَادَ إِلَّا فِی ثَلَاثٍ الْخُفِّ وَ الْعِمَامَةِ وَ الْكِسَاءِ؛ رسول اسلام صلیاللهعلیهوآله سیاه پوشیدن مکروه میدانست، مگر در سه چیز: کفش، کلاه [ عمامه ]، عبا»[2]
رسول اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمود: «الْبَسُوا مِنْ ثِیَابِكُمُ الْبِیضَ فَإِنَّهَا خَیْرُ ثِیَابِكُمْ وَ كَفِّنُوا فِیهَا مَوْتَاكُمْ؛ جامه های سفید بپوشید که آنها از بهترین جامه های شمایند. مُردگان خود را نیز در پارچه سفید، کفن کنید»[3]
امیرالمومنین (علیه السلام) فرمودند: «اِلبَسوا الثِّیابَ مِن القُطنِ؛ فإنّهُ لِباسُ رسولِ اللّه ِ صلی الله علیه و آله ولِباسُنا، ولَم یکن یلبَسُ الصُّوفَ والشَّعرَ إلّا مِن عِلّه؛ لباس پنبه ای بپوشید، که لباس پیامبر خدا و لباس ما [اهل بیت] است. [پیامبر خدا،]لباس پشمی و مویین نمی پوشید، مگر این که علّتی (بیماری ای) در کار بود.»[4]
فرشتگانی که بر حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) در جنگ بدر نازل شدند عمامه و لباس سفید داشتند.[5]
امام صادق (علیه السلام) لباس سفید پوشیده بود. منصور به او گفت: لَقَدْ تَشَبَّهْتَ بِالْأَنْبِیاءِ[6]
رضا (علیه السلام) در نماز عید عمامه سفید پوشیدند.[7]
امام زمان (علیه السلام) با عمامه سبز رنگ دیده شدهاند.[8]
برای کودکان رنگ سرخ تجویز شده. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) مشغول خطبه بود حسنین (علیهماالسلام) با لباس سرخ در حالی که کودک بودند وارد شدند.[9]
و مباحث تحلیلی ای هم در مورد رنگ چادر و مشکی بودن رنگ چادر بیان شد که اگر کسی مقید به مسائل اسلامی هم نباشد و آشنا به روانشناسی رنگها باشد در بیرون از خانه و در مقابل نامحرم از رنگ سیاه استفاده میکند.
پی نوشت ها :
[1] وسائل الشیعه ج 5 ص 8
[2] کافی ج 6 ص 449
[3] عوالی اللئالی ج 1 ص 167
[4] کافی ج 6 ص 450
[5] مستدرک سفینه ج1 ص 369
[6] کافی ج76 ص 445
[7] مستدرک سفینه البحار ج 1 ص370
[8] مستدرک سفینه البحار ج 3 ص237
[9] ابن ماجه ج 2 ص 1190
فرآوری: محمدی
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع:
سایت رهوران ولایت
سایت رشد
مطالب مرتبط:
