شب خوش کودکم
بسیاری از کودکان خودشان به رختخواب می‌روند و می‌خوابند، ولی بسیاری از آن‌ها به کمک پدر و مادر نیاز دارند تا بتوانند راحت‌تر بخوابند.
نوزادان بیشتر اوقات خواب هستند. شاید بندرت در طول شبانه‌روز بیدار بمانند، اما تدریجاً ساعت‌های خوابشان کمتر می‌شود. آن‌ها نیاز شدیدی به خواب و استراحت کامل دارند. زمانی که نوزاد به چهار ماهگی می‌رسد، ممکن است در شب بین 8 ـ6 ساعت بخوابد، وقتی هم که به شش ماهگی می‌رسد، ممکن است بین 12ـ 10 ساعت بخوابد.
البته این‌گونه نیست که کودک در طول شب از خواب بیدار نشود. ممکن است بارها در شب از خواب بیدار شود؛ حتی وقتی که کودک به 9 ماهگی می‌رسد. ایجاد یک الگوی خواب مناسب برای نوزادان در این زمان باید یکی از اهداف مهم والدین باشد.
بسیاری از کودکان خودشان به رختخواب می‌روند و می‌خوابند، ولی بسیاری از آن‌ها به کمک پدر و مادر نیاز دارند تا بتوانند راحت‌تر بخوابند.
آیا می‌دانید چه کارهایی باعث ترویج عادت‌های صحیح خواب کودکان می‌شود؟
- زمان خواب مشخصی برای کودک خویش در نظر بگیرید؛ ولی در این مورد جدی و قاطع باشید و همیشه به ساعت خواب کودک خویش پایبند باشید. سعی کنید در همان زمانی که مشخص کرده‌اید، چراغ‌ها را خاموش کنید و آماده خواب شوید. این نکته حائز اهمیت است که هنگام خواب کودک، او را تنها به اتاقش نفرستید و همیشه سعی کنید زمانی را در کنار او بمانید؛ این گونه کودک احساس امنیت و آرامش می‌کند.
- برای این که زمان مناسبی را برای خواب کودک خویش تعیین کنید، باید هنگام شب به رفتارها و کارهای او بیشتر توجه کنید که در چه ساعتی کودک از بازی و فعالیت خسته می‌شود و کم‌کم سرعت کارهایش کاهش می‌یابد. درست در این ساعت که او خسته شده و سرعت کارهایش نیز کاهش یافته است، کودک راحت‌تر به خواب می‌رود.
- برنامه روزانه منظم و دقیقی را برای کودک در نظر بگیرید. برای مثال، ساعت خوابیدن و بیدار شدن، غذا خوردن، خواب نیم‌روز، بازی کردن، تماشای تلویزیون و... همه این کارها باید بر اساس برنامه‌ریزی صحیح، دقیق و ثابتی باشد. با این روش، کودک بهتر به خواب می‌رود. ولی باید سعی کنید این برنامه به طور ثابت اجرا شود.
- این نکته مهم است که در ابتدا، اتاق یا مکانی را برای خواب کودک در نظر بگیرید، اتاق یا مکانی که کودک در آن احساس امنیت و آرامش کند، اتاق خواب او باید تهویه خوبی هم داشته باشد. همیشه سعی کنید هنگام شب، غذای سبک به کودک بدهید و هنگام خواب، او را در آغوش بگیرید و نوازش کنید، زیرا کودک در آغوش پدر و مادر احساس آرامش می‌کند. قبل از خواب برای او قصه یا لالایی بگویید، البته قصه نباید خیلی طولانی باشد؛ زیرا ممکن است کودک بدخواب شود. او را ببوسید، شب به خیر بگویید و برایش آرزوی دیدن خواب‌های خوش کنید. البته به این نکته توجه کنید که این کارها باید همه‌جا و در همه مکان‌ها قابل اجرا باشد، نه اینكه در خانه رعایت شود و خارج از خانه ممکن نباشد.
- بعضی از کودکان به سر و صدا حساس هستند و ممکن است همین صداها باعث پریشانی و آشفتگی و نیز بدخوابی آن‌ها شود. بنابراین وقتی کودکتان خواب است یا می‌خواهد بخوابد، از تولید سر و صدا خودداری کنید. مثلاً هنگام خواب کودک، صدای رادیو و تلویزیون را کم کنید یا خاموش کنید. پنجره‌ها را ببندید تا صدای بوق ماشین‌ها مزاحم خواب او نشود. حقیقتاً سر و صدای زیاد، آرامش کودک را به هم می‌ریزد و او را دچار پریشانی و آشفتگی می‌کند.
- با نزدیک شدن به ساعت خواب کودک، نور چراغ‌های اتاق را کم کنید، این گونه کودک متوجه می‌شود وقت خواب است. اما صبح او را در نور و روشنایی قرار دهید. برای مثال، تخت کودک را در کنار پنجره بگذارید تا با نور خورشید از خواب بیدار شود. این تغییر نور به کودکتان کمک می‌کند تا مغز او راحت‌تر به این چرخه خواب و بیداری عادت کند.
توصیه‌های رفع بدخوابی کودکان
- همیشه سعی کنید هنگام شب و نزدیک ساعات خواب کودک، به او غذاهای سنگین و مایعات فراوان ندهید.
- توجه کنید تا قبل از شش ماهگی به کودک غذاهای غیر مایع ندهید، زیرا دل‌درد می‌گیرد و موقع خواب، آرامش کودک به هم می‌خورد و بدخواب می‌شود.
- سعی کنید اتاق خواب یا محلی را که برای خواب کودک در نظر گرفته‌اید، با اسباب‌بازی‌های متنوع و رنگارنگ پر نکنید، زیرا آنجا محل خواب کودک هم است و تنوع زیاد اسباب‌بازی‌ها، آرامش او را به هم می‌زند؛ حتی او هنگام بازی کردن با اسباب‌بازی‌هایش گیج می‌شود که با کدام یک از آن‌ها بازی کند. بنابراین یک یا دو اسباب‌بازی برای او کافی است.
- توجه کنید که هیچ‌گاه از خوابیدن و رفتن به رختخواب، به عنوان تهدیدی برای کودک استفاده نکنید؛ زیرا کودک در زمان خواب نیاز به آرامش و نیز امنیت دارد و تهدید شما این آرامش را از او می‌گیرد.
- در زمان خواب کودک، به او خوراکی یا مایعاتی مثل شکلات، چای، نوشابه و کاکائو ندهید، زیرا خوردن این خوراکی‌ها و مایعات، آرامش کودک را به هم می‌زند و کودک بدخواب می‌شود.
- به کودکان خویش اجازه ندهید در طول شبانه‌روز بیش از دو ساعت تلویزیون تماشا کنند یا با رایانه بازی کنند، برای این که دیدن برنامه‌های تلویزیون تا دیروقت کودک را بدخواب می‌کند.
جام جم
