ارتباطات، با فناوری یا بی‌فناوری؟

(قسمت دوم)

قسمت اول

تعاریف متفاوت اطلاعات از زوایای مختلف

تعریف اطلاعات از لحاظ نظری: اطلاعات (Information) به هر نوع داده جمع آوری شده با استفاده از روش های مختلفی  نظیر: مطالعه، مشاهده، شایعه و سایر موارد دیگر اطلاق می گردد. در واژه «اطلاعات»، بار معنایی از قبل تعریف شده ای در رابطه با کیفیت، معتبر بودن و یا صحت داده وجود نداشته و امکان برخورد با  اطلاعات معتبر، غیرمعتبر، واقعی، نادرست، صحیح و گمراه کننده، وجود خواهد داشت.

تعریف اطلاعات از منظر تئوری اطلاعات: اطلاعات دربردارنده یک معنی خاص خصوصاً در ارتباط با پیشگوئی احتمالی از داده است. در تعریف فوق، میزان معنی و محتوای ارائه شده توسط اطلاعات مورد توجه قرار می گیرد.

مثلاً پیامی که به ما اعلام می نماید: «فردا خورشید طلوع می نماید» دارای حجم اندکی محتوای اطلاعاتی است در حالی که یک پیام در رابطه با روز قیامت، شامل حجم بالائی از اطلاعات است. در تعریف ارائه شده از منظر تئوری اطلاعات، همانند تعریف ارائه شده قبلی، توجه خاصی به کیفیت و یا ارزش اطلاعات نمی گردد.

تعریف اطلاعات از منظر علم اطلاعات و فناوری اطلاعات: علم اطلاعات و فناوری اطلاعات با اطلاعات به عنوان داده جمع آوری شده، ذخیره شده، بازیابی شده، پردازش شده و ارائه شده سروکار دارد. در تعریف فوق نیز به مواردی همچون اعتبار، کیفیت و ارزش اطلاعات به صورت جانبی، توجه می گردد.

در تعاریف فوق، توجه خاصی به کیفیت و یا ارزش اطلاعات نشده است. در مقابل اطلاعات از واژه ای دیگر و با نام «Knowledge» استفاده می شود که می توان آن را معادل «دانش» در نظر گرفت. «دانش»، بر خلاف اطلاعات، دارای بار معنایی مختص به خود بوده که توسط فرد و یا افرادی  کارشناس و بر اساس بررسی و مطالعه انجام شده بر روی اطلاعات معتبر، حاصل می شود.

اطلاعات معتبر، به خودی خود مفید و قابل استفاده می باشند ولی قادر به پیشگویی نتایج نمی باشند. برخی اطلاعات معتبر نظیر قیمت یک کالا و یا خدمات و یا برنامه زمانبندی پروازهای هوائی، مستقیماً قابل استفاده می باشد، ولی برخی اطلاعات دیگر نظیر داده هواشناسی و یا داده مربوط به آنتی بیویتک ها صرفاً زمانی مفید و معتبر می باشند که در ابتدا توسط کارشناسان متخصص استفاده و پس از بررسی و آنالیز داده های اولیه، نتایج استخراج و در اختیار عموم علاقه مندان جهت استفاده قرار گیرد.

در بطن دانش همواره آنالیز و نتیجه گیری نهفته است در حالی که، اطلاعات در بهترین وضعیت استنتاج استقرایی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین حداقل از لحاظ فلسفی، شایسته و منطقی است که ظهور «جوامع مبتنی بر دانش» را در مقابل «جوامع اطلاعاتی»، ترویج نمود. در جوامع مبتنی بر دانش، آموزش و فراگیری به عنوان فرآیند کسب دانش مطرح بوده تا در مرحله بعد، امکان ایجاد دانش فراهم می گردد (ترکیب و آنالیز قیاسی).

از لحاظ تاریخی، دستیابی به اطلاعات از طریق رسانه های چاپی (کتاب، روزنامه، مجله) حاصل می گردید در حالی که فراگیری دانش از طریق مدارس و دانشگاهها بدست می آمد. امروزه، فن آوری اطلاعات و ارتباطات افقی جدید در رابطه با تولید و عرضه اطلاعات را ارائه نموده است و می بایست بطور همزمان امکانات موجود را در جهت فراگیری و ایجاد دانش، سازماندهی و به خدمت گرفت. ما می بایست در مرحله اول با بهره گیری از امکانات موجود موفق به فراگیری دانش بوده تا در ادامه امکان تولید، میسر گردد.

بدیهی است با استفاده مناسب از دستاوردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، می توان به سرعت اقدام به فراگیری دانش و در نهایت تولید علم نمود. شاید از زاویه فوق، بتوان مهمترین رسالت فناوری اطلاعات و ارتباطات را ایجاد زیرساخت و بستر مناسب برای فراگیری و تولید علم در نظر گرفت. در جوامعی که توانسته اند زیر ساخت مناسبی (صرفاً زیرساخت ارتباطی مورد نظر نمی باشد) در رابطه با فناوری اطلاعات و ارتباطات ایجاد نمایند، شرایط مناسب برای استفاده از «دانش» فراهم و میزان تولید دانش در اینگونه جوامع ارتباط مستقیمی با زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات آنان دارد.

استفاده مناسب از دانش و بکارگیری آن در تمامی عرصه های زندگی و در نهایت تولید دانش، ارتباط مستقیمی با توسعه دارد.

طراحی پیام

در زمانی که یک پیام طراحی می شود، چه مۆلفه هایی حائز اهمیت هستند؟ طبیعت یک پیام و طراحی پیام تأثیر می گذارد، زبانی که برای پیام انتخاب می شود نیز مهم است. علاوه بر زبان های مرسوم، زبان تصویر، زبان علائم و ... از جمله این زبان ها هستند. این زبان برای وضوح بیشتر انتخاب می شود. هر پیام یک هدف دارد، هدف آگاه کردن، پافشاری، تلاش، کنترل، مدیریت کردن یا آموزش دادن است. تمام ابزارها و زبان ها برای این منظور می توانند استفاده شوند.

   ادامه دارد...

منبع: Wikipedia، ictzr، کتاب آشنایی با فناوری نانو 2، سلیمی