آزمون امامت با ولادت پنهانی
جریان امامت پیشوایان معصوم علیهم السلام پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فراز و فرودهای فراوانی را پیدا کرد. امامان معصوم علیهم السلام با حفظ استراتژی کلی و خطوط اساسی امامت, درباره حفظ مکتب و ارزش های آن, روش های گوناگونی را در برابر ستم پیشه گان, در پیش گرفتند. این فراز و نشیب ها, تا زمان امامت علی بن موسی الرضا علیه السلام, استمرار داشت و ائمه علیهم السلام تا آن زمان, هر یک به تناسب زمان و مکان و ارزیابی شرایط و اوضاع سیاسی و اجتماعی, موضعی خاص را برمی گزیدند.
پس از امام رضا علیه السلام, جریان امامت شکل دیگری یافت. امام جواد, امام هادی و امام حسن عسگری علیهم السلام, در برابر دستگاه حاکم و خلفای عباسی موضعی یگانه برگزیدند.
در دوره ی امامت این امامان, اندک اندک در میان حکومت گران مسلمین در مرکز خلافت, نگرانی هایی عمیق جان گرفت. این نگرانی ها مربوط به اخبار و احادیث بسیاری بود که در آن ها آمده بود: از امام عسگری علیه السلام فرزندی متولد خواهد شد, که بر هم زننده اساس حکومت هاست. از این رو بر فشارها و سخت گیری های نسبت به امام حسن عسگری علیه السلام افزوده شده, تا شاید با نابودی ایشان از تولد مهدی (عجل الله فرجه الشریف) و تداوم امامت جلو گیری شود.[1]
آزمونی مهم با ولادتی پنهان
ولادت حضرت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) همچون ولادت حضرت ابراهیم علیه السلام و بنا بر ادله ی فوق پنهانی صورت گرفت و باعث شد تا گروهی آن را انکار کنند؛ بگونه ای که امام حسن عسگری علیه السلام فرموده اند: «صاحب این امر کسی است که مردم در مورد او می گویند: متولد نشده است». [2]
انکار ولادت حضرت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) از سوی مردم مسأله ای بود که توسط ائمه پیشین نیز بیان گردیده بود؛ چنانچه امام سجاد علیه السلام می فرمایند: «ولادت قائم ما بر مردم مخفی می ماند؛ بطوری که خواهند گفت: اصلا متولد نشده است».[3]
پیروان راستین اهل بیت علیهم السلام برای اثبات ولادت حضرت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) دلیل های فراوانی از روایات اقامه کرده اند؛ که می توان آنان را به شرح ذیل تبیین نمود:
الف- بشارت امام یازدهم به ولادت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) : افزون بر انبوه روایاتی که از امامان پیشین به ولادت آن حضرت بشارت داده بود, در روایت آمده است که امام حسن عسگری علیه السلام گه گاه, نوید به دنیا آمدن فرزندی را برای خود این گونه بیان می فرمود: «به زودی خداوند به بزرگواری و کرمش به من فرزندی ارزانی خواهد داشت». [4]
و نیز از آن حضرت نقل شده است که در بشارتی به همسر بزرگوار خود حضرت نرجس علیها السلام چنین فرمود: «در آینده ای نزدیک باردار به فرزندی خواهی شد, نامش محمد است و او قائم پس از من است».[5]
ولادت حضرت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) همچون ولادت حضرت ابراهیم علیه السلام و بنا بر ادله ی فوق پنهانی صورت گرفت و باعث شد تا گروهی آن را انکار کنند؛ بگونه ای که امام حسن عسگری علیه السلام فرموده اند: «صاحب این امر کسی است که مردم در مورد او می گویند: متولد نشده است».
همچنین امام حسن عسگری علیه السلام فرمودند: «جانشین بعد من فرزندم می باشد. اگر کسی به امامت ائمه اطهار علیهم السلام بعد از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم اقرار کند ولی منکر فرزند من شود, مانند آن است که به همه ی اولیا و پیامبران الهی اقرار کند؛ سپس رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم را انکار کند؛ زیرا اطاعت از آخرین ما همچون اطاعت از اولین ماست و انکارکننده ی آخرین ما مانند انکارکننده ی اولین ماست؛ اما برای فرزندم غیبتی است که مردم جز کسانی که خداوند آنان را حفظ کند, در آن شک خواهند کرد». [6]
ب) خبر حکیمه (عمه امام عسگری علیه السلام) از ولادت آن حضرت: حکیمه دختر امام جواد علیه السلام و عمه امام عسگری علیه السلام, از زنان والا مقام نزد ائمه علیهم السلام بوده است. وی به دستور امام عسگری علیه السلام در شب ولادت حضرت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) حضور داشت. ایشان یگانه کسی بود که در جریان تمام رخدادهای شب ولادت آن حجت الهی قرار داشته و روایت ولادت حضرت مهدی (عجل الله فرجه الشریف) از طریق ایشان نقل شده است.[7]
ج) خبر دادن نسیم و ماریه به عنوان خدمت کار خاندان امامت, از ولادت آن حضرت: ایشان دو تن از خدمتگزاران بیت شریف امامت بودند و از روایات استفاده می شود که آنان در شب ولادت در خانه امام عسگری علیه السلام حضور داشته اند.
نسیم و ماریه در خصوص ولادت صاحب الزمان (عجل الله فرجه الشریف) نقل می کنند: چون صاحب الزمان از رحم مادر به دنیا آمد, دو زانو بر زمین نهاد و دو انگشت سبابه را به سوی آسمان بلند کرد. آن گاه عطسه کرد و فرمود: «ستایش مخصوص پروردگار دو جهان است و صلوات خدا بر محمد و خاندانش باد؛ ستمکاران پنداشته اند که حجت خدا از میان رفته است, اگر برای ما اذن در کلام بود؛ شک زایل می گردید».[8]
ه) گزارش عده فراوانی از بزرگان شیعه, از دیدن آن حضرت پس از ولادت و در کودکی آن حضرت:
پی نوشت:
1. سلیمیان, خدامراد, پرسمان مهدویت, قم: شباب الجنه, چاپ دوم, 1385ش, صص 46و 45
2. ر.ک: طبرسى، فضل بن حسن, إعلام الورى، تهران، دار الكتب الإسلامیة, ص439؛ و نیز: مجلسى، محمد باقر, بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت, مۆسسة الوفاء، 1404ه, ج51, ص159
3. طبرسى، إعلام الورى، پیشین, ص428
4. مجلسى، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، پیشین, ج50, ص313
5. ابن بابویه (صدوق)، محمد بن علی، كمال الدین، قم، دار الكتب الإسلامیه قم، 1395ق, ج2, ح408
6. إربلى، على بن عیسى, كشف الغمة، بنى هاشمى تبریز، 1381ق, ج2, صص527- 528
7. ر.ک: طبرسى، إعلام الورى، پیشین, صص420و 418
8. مجلسى، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، پیشین, ج51, ص4, ح6
9. سلیمیان, پرسمان مهدویت, پیشین, ص52-55
شهربانو زندلشنی
بخش مهدویت تبیان