امامت انکارناپذیر موعود آخرالزمان
همه علت ها و فلسفه هایی که برای ضرورت و لزوم وجود پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم در منابع اسلامی بیان گردیده؛ برای ضرورت وجود جانشین و وصی پیغمبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم نیز صادق است؛ بنابراین پس از وفات آن حضرت لازم است تا مردم به جانشین پیامبر در شئوون مختلف زندگی خود مراجعه کنند, همانگونه که به پیغمبر مراجعه می کردند. [1] زیرا با استناد به ادله و براهین قطعی, پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم بعد از خویش, مردم را بلاتکلیف رها نکرده و عترت خود را برای هدایت مسلمانان باقی گذاشت و همه را به پیروی از آنان سفارش نمود. [2]
ولایت، منصبی الهی
از دیدگاه شیعه «امامت» امر و منصبی الهی است و ناگزیر باید خداوند کسی را که شایسته می داند, برگزیند و به وسیله ی پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم شخص او را برای مردم معرفی کند. بنابراین خداوند مقام «امامت و ولایت» را به جهت قابلیت های ذاتی به افرادی ویژه عطا فرموده و فقط از طرف اوست که امام بر جامعه نصب می گردد. [3]
آن دوازده تن
براساس روایات قطعی و متواتر, ثابت است که خلیفه و جانشین پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم و امام و پیشوای مسلمانان, حضرت علی علیه السلام و سپس یازده فرزند معصوم او هستند که آخرین آنان حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم در روایات فراوانی به معرفی امامان معصوم پرداخته و به ویژه به امامت و پیشوایی امام مهدی عجل الله فرجه الشریف تصریح و تأکید نموده و فرمودند:
«همانا جانشینان و اوصیای من و حجت های خداوند بر بندگان پس از من, دوازده تن هستند, نخستین آنان برادرم و واپسین ایشان فرزندم می باشد». گفته شد: ای رسول خدا! برادرت کیست؟ فرمود: علی بن ابیطالب. گفته شد: فرزندت کیست؟ فرمود: «مهدی که زمین را از عدل و داد آکنده می سازد همانگونه که پر از ظلم و ستم شده باشد». [4]
همچنین ایشان خطاب به امام حسین علیه السلام نیز فرمودند: «ای حسین, نه امام از صلب و نسل توست, که نهمین آنان مهدی این امت است». [5]
کودکی بر مسند والای امامت
از احادیث وارده در خصوص تولد حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف به خوبی می توان به وجود فرزندی در خانه امام حسن عسگری علیه السلام پی برد؛ فرزندی که پس از امام حسن عسگری علیه السلام در دوران کودکی عهده دار مقام والای امامت گردید. در ادامه به پاره ای از این روایات اشاره می شود:
*ابی غانم خادم نقل می کند: «برای ابی محمد علیه السلام فرزندی متولد شد که او را محمد نام نهادند و در روز سوم تولد, امام حسن عسگری علیه السلام, فرزندشان را به اصحاب خود نشان دادند و فرمودند: «این امام و صاحب شما بعد از من و جانشین من برای شماست. او قائمی است که طولانی خواهد شد انتظار برای او تا آن هنگام که زمین از ظلم و ستم پر شود؛ پس در آن هنگام قیام می کند و زمین را از عدل و داد پر خواهد نمود». [6]
*حمزه بن ابی فتح نیز نقل می کند: «روزی برای من خبر آوردند که بشارت باد بر تو که دیروز برای ابو محمد علیه السلام فرزندی متولد شد اما امر به کتمان و پنهان شدن آن شده است. عرض کردم: نام او چیست؟ گفت: محمد».[7]
*امام حسن عسگری علیه السلام حضرت مهدی عجل الله فرجه الشریف را به چهل نفر معرفی نموده و فرمودند: «این امام شما بعد از من و جانشین من برای شماست, او را اطاعت کنید. از بعد امروز شما او را نمی بینید (یعنی غائب می شود) تا اینکه دوره ای تمام شود».[8]
*محمد بن عثمان عمری (دومین نائب امام زمان در عصر غیبت صغری) نقل می کند: «زمانی که حضرت ولی عصر علیه السلام به دنیا آمد, امام حسن عسگری علیه السلام فرمودند: به دنبال ابی عمرو (اولین نائب امام زمان در عصر غیبت صغری) بفرستید, کسی به نزد او فرستاد شد, و ابی عمرو به نزد امام آمد, امام علیه السلام فرمودند: «ده هزار رطل [واحدی است مانند گرم] نان و ده هزار رطل گوشت بخر و آن را میان بنی هاشم پخش کن». [9]
حضرت ولی عصر در نیمه شعبان سال 255 هجری قمری متولد گردید و با وجود آنکه عده ی محدودی از تولد حضرت ولی عصر عجل الله فرجه الشریف اطلاع داشتند؛ و ایشان را از نزدیک دیده بودند؛ اما با شهادت امام حسن عسگری علیه السلام آن حضرت ناگزیر میان مردم آمده، و بر پیکر پدر نماز گزارد و شائبه ی جانشینی جعفر برادر امام عسگری علیه السلام را منتفی نمود و بدین ترتیب اولین روز امامت ایشان در سن پنج سالگی آغاز گردید.[10]
چراییِ ظهور موقت
امام مهدی عجل الله فرجه الشریف از بدو تولد در نهان می زیست و مردم به طور عموم از او خبر نداشتند و جز تنی چند, کسی او را ندیده بود اما در روز شهادت امام یازدهم, چهار امر باعث شد تا حضرت خود را به گروهی از مردم بنمایاند:
1- اینکه باید امام بر جنازه امام نماز گزارد که این خود سنتی الهی و سرّی ربانی است.
2- اینکه جلوگیری کند از این امر که کسی از سوی خلیفه بیاید و بر امام یازدهم نماز بخواند و جریان امامت را ختم شده اعلام کند و خلیفه ستمگر وارث امامت شیعی معرفی شود.
3- از روی دادن انحراف داخلی در جریان امامت جلوگیری کند؛ زیرا برادر امام یازدهم (جعفر بن علی الهادی, معروف به جعفر کذاب) در صدد ادعای امامت و خواندن نماز بر پیکر امام یازدهم بود. [11]
4- اینکه ادامه جریان امامت حقّه و ولایت اسلامیه تثبیت شود و بر معتقدان امامت معلوم گردد که پس از امام حسن عسگری علیه السلام امام دیگری حامل این وراثت معنوی و رسالت اسلامی و ولایت دینی و دنیایی است و او هست, تولد یافته و موجود است. این بود که مردم مشاهده کردند که کودکی خردسال اما در نهایت شکوه و حشمت از اندرون به در آمد و عموی خود جعفر را به یک سو زد و بر پیکر پدر نماز گزارد. [12]
پی نوشت:
1. واحد پژوهش انتشارات مسجد مقدس جمکران, آیین انتظار, قم, انتشارات مسجد مقدس صاحب الزمان (جمکران), چاپ دوم, 1384ش, ص 17
2. طسوجی, محمد حسین, مهدی (عج) معجزه جاودان, قم, لاهیجی, چاپ اول, 1382ش, ص 63
3. سلیمیان, خدامراد, پرسمان مهدویت, قم: شباب الجنه, چاپ دوم, 1385ش, ص91
4. مجلسى، محمد باقر, بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، بیروت, مۆسسة الوفاء، 1404ه, ج51, ص71, ح12
5. همان, ج36, ص306, ح41
6. همان, ج51, ص5, ح11
7. همان, ج51, ص15, ح18
8. ر.ک: همان, ج51, صص 347و346
9. همان, ج51, ص5, ح9
10. ر.ک: طبرسى، فضل بن حسن, إعلام الورى، تهران، دار الكتب الإسلامیة, ص418
11. ر.ک: مجلسى، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار، پیشین, ج52, ص67, ح53
12. دانستنیهایی درباره زندگانی مهدی آل محمد ص, موسسه فرهنگی و انتشارات نهاوندی, چاپ اول, 1383ش, صص20-22
شهربانو زندلشنی
بخش مهدویت تبیان
مطالب مرتبط:
اثبات امامت امام زمان(عج) در کودکی