عامل محرومیّت‌ها و مشکلات چیست؟
و اگر مردم شهرها و آبادی‌ها ایمان آورده و تقوا پیشه کرده بودند، قطعاً (درهای) برکات آسمان و زمین را بر آنان می‌گشودیم...
آیه 96 سوره اعراف:
«وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَی ءَامَنُواْ وَاتَّقَوْاْ لَفَتَحْنَا عَلَیْهِم بَرَکَتٍ مِّنَ السَّمَآءِ وَالْأَرْضِ وَلَکِن کَذَّبُواْ فَأَخَذْنَهُم به ما کَانُواْ یَکْسِبُونَ»
و اگر مردم شهرها و آبادی‌ها ایمان آورده و تقوا پیشه کرده بودند، قطعاً (درهای) برکات آسمان و زمین را بر آنان می‌گشودیم، ولی آنان (آیات ما را) تکذیب کردند، پس ما هم به خاطر عملکردشان، آنان را (با قهر خود) گرفتیم.
«برکات» جمع «برکت»، به موهبت‌های ثابت و پایدار گفته می‌شود، در مقابل چیزهای گذرا. در معنای «برکت»، کثرت، خیر و افزایش وجود دارد. برکات، شامل برکت‌های مادی و معنوی می‌شود، مثل برکت در عمر، دارایی، علم، کتاب و امثال آن.
* از مصادیق بارز این آیه، دوران ظهور حضرت مهدی (عجّل‌اللّه‌تعالی‌فرجه) است که به گفته‌ی روایات، در آن زمان برکات از آسمان و زمین سرازیر می‌شود. [تفسیر نورالثقلین]
* ایمان آوردن و متقی شدن جامعه، کار بسیار سختی است. «لو... آمنوا واتّقوا» («لَو»، نشانه‌ی کار بسیار سخت و نشدنی است)
* برای دریافت الطاف و برکات اجتماعی خداوند، ایمان و تقوای فردی کافی نیست، باید اکثریت جامعه، اهل ایمان و تقوا باشند. «أهل القری آمنوا واتّقوا»
* ایمان به تنهایی کافی نیست، بلکه تقوا لازم است. «آمنوا واتّقوا»
* سرمایه‌گذاری روی فرهنگ و معنویت جامعه، بازده اقتصادی هم دارد. «آمنوا و اتّقوا لفتحنا علیهم برکات»
* وعده‌های الهی را جدی بگیریم. با ایمان و تقوا، نزول برکات، حتمی است. (حرف لام در «لفتحنا»)
* بستن و گشایش، در اختیار خداست، «لفتحنا» اما بازتابی از عملکرد ماست.
* ادیان آسمانی، خواستار بهبود وضع اقتصادی مردم هستند. «لفتحنا علیهم»
* انسان به طور غریزی به دریافت برکات و خیرات علاقمند است و انبیا از همین تمایلات طبیعی برای اهداف خود استفاده می‌کردند. «لفتحنا علیهم برکات»
* آنچه از برکات دریافت می‌کنیم، گوشه‌ای از برکات الهی است. «برکات» (کلمه‌ی «برکات» بدون الف و لام است، لذا شامل تمام برکت‌ها نمی‌شود)
* زمین و آسمان، سرچشمه‌ی برکات هستند. «برکات من السماء و الارض»
* نقش آسمان در برکت رسانی، بر نقش زمین، مقدّم است. «برکات من السماء و الارض» (تقدّم آسمان بر زمین)
* ایمان و تقوا سبب نزول برکات می‌شود، ولی هر نعمت و رفاهی معلول ایمان و تقوا نیست. «آمنوا واتّقوا... برکات»
* عامل محرومیّت‌ها و مشکلات، عملکرد خود ماست. «به ما کانوا یکسبون»
* لجاجت و پافشاری بر گناه، سبب قهر و عذاب الهی است. «فاخذناهم به ما کانوا یکسبون»
