صحنه ای پر از غزل
«پری صابری» قصد دارد نمایش «باغ دلگشا» را روی صحنه ببرد
صابری «مرغ باران» را اردیبهشت ماه امسال با تهیهکنندگی جهانگیر کوثری روی صحنه برد. این كارگردان این بار قصد دارد نمایش «باغ دلگشا» كه نگاهی به زندگی و آثار سعدی دارد را اجرا كند.
شما این بار به سراغ «سعدی» رفتهاید، بیشتر در نمایش به زندگی این شاعر پرداختید یا به آثارش؟
«باغ دلگشا» نمایشی درباره زندگی سعدی است و البته به آثارش از جمله «بوستان»، «گلستان» نیز پرداختهایم. سعی كردهام در این نمایش به زندگی،احوال و اشعار این شاعر بپردازم و در اصل «باغ دلگشا» نگاهی است كه خودم به سعدی و زندگیاش دارم. دو سال است كه روی نمایش كار میكنم و آن را به یك نمایشنامه تبدیل كردهام. علاوه بر این در این نمایش به وقایع تاریخی زمان «سعدی» نیز اشاره شده كه میتوان به حمله مغولها به ایران اشاره كرد.
شما به دو كتاب «بوستان» و «گلستان» این شاعر اشاره كردید. در طول نمایش همچون دیگر آثارتان درباره شعرای ایرانی، از اشعار نیز استفاده كردید؟
معتقدم كه در آثار سعدی درسهای اخلاقی زیادی دیده میشود كه میتوان با خواندنش از دوران كودكی و تدریسش در مدارس، پایههای اخلاقی جامعه را محكم كرد. من در طول اجرای نمایش ابیاتی از این دو كتاب را هم انتخاب كردهام كه به فراخور نمایشنامه خوانده میشود.
پس دیالوگهای این نمایش نیز مانند دیگر آثارتان مخطوطی از نظم و نثر است؟
بله، درست است. دیالوگها هم نثر است و هم نظم. معتقدم نمیتوان از اشعار سعدی به راحتی گذشت و در یك اثر نمایشی از آن استفاده نكرد.
در پاریس درس خواندید، اما با توجه به آثاری كه روی صحنه بردهاید، به ادبیات كلاسیك ایران نگاه ویژهای دارید؟
ببینید، در واقع تربیت هنری من در كشور فرانسه شكل گرفت. زمانی كه به پاریس رفتم بسیار دلتنگ ایران بودم. در آن زمان پاریس بعد از جنگ، زیبا نبود، شهری سیاه بود كه تا به حال آن را تمیز نكرده بودند. شعف و شوری كه داشتم را در این شهر پیدا نكردم و بسیار غمگین بودم كه چرا مرا به پاریس فرستادهاند. بهطور كلی از آن فضا زده شدم، بسیار طول كشید تا معنای شهر را بفهمم. وقتی وارد جریان فرهنگی شدم، هنر پاریس را دیدم و متوجه شدم این شهر جایگاه ویژهای دارد.در آن شهر كه بعدها برایم ارزشی دیگر یافت تئاتر یاد گرفتم و در رشته سینما تحصیل كردم.
«باغ دلگشا» نمایشی درباره زندگی سعدی است و البته به آثارش از جمله «بوستان»، «گلستان» نیز پرداختهایم. سعی كردهام در این نمایش به زندگی،احوال و اشعار این شاعر بپردازم و در اصل «باغ دلگشا» نگاهی است كه خودم به سعدی و زندگیاش دارم.
شما آثار كلاسیك را عموما اجرا میكنید، آیا سعی دارید شیوه اجرایتان مدرن و بهروز باشد؟
درست است كه آثار كلاسیك را روی صحنه میبرم اما معتقدم همیشه نحوه اجرایم مدرن بوده. ببینید درست است كه به ادبا و شعرا میپردازم، اما افكار، حساسیتها و مسائلی كه در گذشته بوده در زندگی و آثار شعرای ما نهفته است. این آثار فقط ابیات نیستند بلكه در آنها، هزاران مفهوم نهفته است. مفاهیمی كه حتی به زندگی امروز ما مربوط میشوند و میتوان از آنها آموخت و تجربه كرد.اگر به كارهای قبلی من نگاه كنید، میبینید از زندگی و احوال شاعرانی چون حافظ ومولانا را روی صحنه بردهام. فردی چون مولانا اعتقادات عرفانی قویای دارد كه هیچگاه كهنه نمیشود.
شما سینما خواندید، چرا در این حوزه وارد تصویر و فیلمسازی و حتی بازیگری سینما نشدید؟
تئاتر مرا جذب خود كرد. زمانی كه به ایران بازگشتم (سال 1342) جلسهای با وزیر فرهنگ و هنر آن زمان داشتم. اصرار داشتم وارد سینما شوم و كار كنم. یادم است در آن جلسه وزیر وقت گفت كه به صلاح شما نیست به سینما بروید. شما ازدواج كردهاید و خوب نیست وارد سینما شوید، در آن سالها سر و وضع سینمای ایران نابسامان و نامناسب بود_ مرا به سمت تئاتر هل داد (میخندد) میخواستم در كنار سینما، تئاتر كار كنم و در اصل سینما اولویت من بود اما این اتفاقات باعث شد وارد تئاتر بشوم.
تصویر از كارهای نمایشی شما جدا نمیشود؟
درست است. كارهای نمایشی من همیشه با تصویر همراه بوده و تصویر در نمایش برایم مهم است. سینما را دوست دارم چرا كه تحصیل در سینما مرا شكل داد.
گروه نمایشتان در اجرای «باغ دلگشا» همان هنرمندان قبلی هستند؟
در این نمایش نزدیك به 50 نفر هستیم و در حال حاضر برای حضور بازیگران نیز رایزنیهایی انجام دادهایم. «محمد حاتمی» كه همیشه در كارهایم حضور دارد. وی قرار است نقش «سعدی» را بازی كند. با بازیگران دیگری چون «آتش تقیپور»،«سهیلا پورگرامی» و... به توافقاتی رسیدهایم.«خسرو خورشیدی» طراحی لباس و صحنه را كار میكند. موسیقی كار را «رامین آزادور» انجام میدهد. البته «نادر رجبپور» نیز مسئول حركات موزون نمایش است.
اجرای نمایش «باغ دلگشا» نیز مانند دیگر اجراهایتان درتالار وحدت خواهد بود؟ چرا تالار وحدت را برای اجرای نمایش انتخاب میكنید؟
در این مدت جز تالار وحدت جای دیگری نمیتوانم نمایش اجرا كنم.به نظرم تالار وحدت امكانات فوقالعادهای دارد كه بسیار منحصر به فرد است و كسی هم از آن زیاد استفاده نمیكند اما من دوست دارم از این امكانات استفاده كنم و قرار است «باغ دلگشا» را در این تالار روی صحنه ببرم.
تمرینات را آغاز كردهاید و فكر میكنید چه زمان میتوانید نمایش را روی صحنه ببرید؟
در حال مذاكره با دیگر اعضای گروه هستیم، و تمرینات را هم داریم. قرار بود نمایش را اردیبهشت ماه سال آینده اجرا كنیم اما به دلیل مناسبات، اجرای نمایش را به مرداد ماه سال آینده موكول كردیم.
بخش سینما و تلویزیون تبیان
منبع : روزنامه تهرانامروز/ فهیمه پناهآذر