تست اعتیاد آنلاین

لطفاً به تعریف زیر توجه کنید:

اعتیاد رفتاری است که:

 1. شخص برای انجام آن احساس اجبار می‌کند

 2. فرد احساس می‌کند نمی‌تواند آن رفتار را متوقف یا تعدیل کند

 3. با وجود نتایج ناخوشایند رفتار، فرد نمی‌تواند از انجام آن خودداری کند.

بر اساس این تعریف، به نظر شما آیا می‌توان واژه‌ی اعتیاد را برای گستره وسیعتری از رفتارها (بیش از مصرف مواد) به کار برد؟ پاسخ به این سۆال مثبت است. اعتیاد تنها منحصر به مصرف مواد نیست و پدیده‌ای به نام اعتیادهای رفتاری نیز وجود دارد.  در مقاله حاضر، با چهار نمونه از اعتیادهای رفتاری بیشتر آشنا خواهیم شد.

اعتیاد به خوردن

به نظر شما آیا ممکن است ما به غذا خوردن معتاد شویم؟

واقعیت این است که غذا مراکز لذت مغز را تحریک می‌کند، به همین دلیل مانند مواد اعتیادآور این توانایی را دارد که از طریق ایجاد میلی اجباری برای تجربه مجدد لذت، فرد را وادار به خوردن خوراکیهای بیشتری نماید. کسانی که به اعتیاد به خوردن مبتلا هستند، در یک دوره زمانیِ مشخص در سالِ جاری مثلاً در طی یک روز، بیش از همان دوره زمانی در سال گذشته غذا می‌خورند.

این افراد به مرور زمان، به خوردن مقدار بیشتری از مواد خوراکی - که بیشتر از مقدار مصرفی اکثریت جامعه است- نیاز پیدا می‌کنند تا بتوانند به احساس لذت یا آرامش قبلی دست یابند. همچنین این بیماران وقتی چیزی نمی‌خورند دچار احساسات منفی شدیدی مثل اضطراب، وحشتزدگی یا تحریک‌پذیری می‌شوند. اعتیاد به خوردن، ساعاتی را که باید صرف کار، تعاملات اجتماعی، تفریح و خانواده شود به خود اختصاص می‌دهد به عبارت دیگر چون این بیماران وقت زیادی را با خوردن یا فکر کردن به خوردن سپری می‌کنند، در نتیجه بسیاری از فرصتهای کار و ارتباط را از دست می‌دهند. همچنین این بیماران تلاش می کنند تا رفتارشان را ترک کنند اما این دوره‌های ترک، برای مدت کوتاهی دوام دارند و با دوره‌های خوردن خارج از کنترل خاتمه می‌یابند. به عبارت دیگر وقتی فرد بعد از یک دوره کوتاهِ ترک، به خوردن می‌پردازد در عرض چند دقیقه و در حالیکه احساس می‌کند نمی‌تواند رفتارش را متوقف کند، مقدار خیلی زیادی از مواد غذایی را در یک نوبت می‌خورد.

اعتیاد به خرید

اعتیاد رفتاری دیگری که به آن می‌پردازیم اعتیاد به خرید است. خرید کردن، یکی از فعالیتهای لذت بخش زندگی است که همه ما به صورت روزمره به آن می‌پردازیم. اغلب افراد خرید را دوست دارند اما در برخی افراد خرید کردن به یک مشکل تبدیل شده است. این افراد، کسانی هستند که به خرید اعتیاد پیدا کرده‌اند. یعنی یک احساس اجبار نسبت به خریدهای غیر ضروری در آنها وجود دارد.

شدت این خریدها طوری است که کارتهای اعتباری فرد را خالی می‌کند و او را به جایی می‌رساند که نه تنها ریالی برایش باقی نمی‌گذارد بلکه به خاطر قرضها و چکهای بی اعتبار، او را در معرض تبعات قانونی ناشی از این مسئله قرار می‌دهد. بیماران مبتلا به اعتیاد به خرید می‌گویند که وقتی حالشان بد است مثلاً مضطرب یا افسرده‌اند احساس می‌کنند که باید به خرید بروند و وقتی این کار را نمی‌کنند حالشان بدتر می‌شود اما وقتی خرید می‌کنند احساس آرامش پیدا می‌کنند. این در حالی است که کمتر از نیمی از آن چه می‌خرند با اسباب و وسایل فعلی قابل جابجایی است یعنی بیش از نیمی از چیزهایی که خرید می‌کنند مورد مصرف واقع نمی‌شود. اعتیاد به خرید مانند سایر انواع اعتیاد، یک چرخه رفتاری معیوب ایجاد می‌کند به این معنا که فرد خرید می‌کند به این امید که احساس آرامش بیشتری پیدا کند اما بعد از خرید کردن، به خاطر چیزهای غیر ضروری که خریده است احساس گناه می‌کند یا به عبارتی دوباره حال او بد می‌شود. در نتیجه برای کاهش این احساس گناه و به دست آوردن حال خوب، دوباره خرید می‌کند و بعد دوباره احساس گناه می‌کند و همینطور این چرخه ادامه می‌یابد تا جایی که زندگی فرد را مختل می‌کند.

از ویژگیهای کلی بیماران مبتلا به اعتیاد به خرید می‌توان موارد زیر را برشمرد:

ذهن این بیماران مشغولیتی مداوم نسبت به پول و خرج کردن آن نشان می‌دهد به عبارت دیگر این بیماران نسبت به پول و عادات خرج کردن آن وسواس ذهنی دارند، در مراودات و تعاملاتشان با دیگران اغلب درباره خرید کردن و خرج کردن پول صحبت می‌کنند، دوست دارند رفتارشان را کنترل کنند اما موفق نمی‌شوند و به همین دلیل بعد از خرید کردن احساس ضعف و بی ارزشی می‌کنند، فرصتهای کار و تعاملات اجتماعی و تفریح‌ را صرف خریدهای بی مورد می‌کنند و درباره به خرید رفتن و خرید کردن به دیگران دروغ می‌گویند.

**************

اعتیاد به کار

حتماً شما هم کسانی را دیده‌اید که ساعات زیادی را صرف کار کردن می‌کنند، حتی به خاطر کار از خواب و خوراک و خانواده‌شان می‌گذرند. کار کردن یکی از بهترین و سودمندترین فعالیتها و نیازهای بشر است اما برای برخی از افراد به یک اعتیاد تبدیل می شود. بیماران مبتلا به اعتیاد به کار، همان احساس اجبار ( این بار در زمینه کار کردن) را در خود حس می‌کنند و به دلایلی مانند اجتناب از درگیر شدن در جنبه‌های فشار آمیز زندگی به کار کردن پناه می‌آورند و چون در جریان کار کردن به خُلق بالا و حال خوبی (یعنی همان احساس لذت یا آرامش) دست پیدا می‌کنند  به کار کردن ادامه می‌دهند. این افراد معمولاً افرادی تمامیت خواه هستند و به موفقیت در همه عرصه‌های زندگی اهمیت زیادی می‌دهند، به همین جهت مدام فکر می‌کنند که عملکردشان به اندازه کافی خوب نیست، باید بهتر از این باشند و باید بیشتر کار کنند تا بتوانند عملکرد واقعی خودشان را به منصه ظهور برسانند. کار برای این بیماران، یک مشغله ذهنی دائمی و غیر قابل کنترل است و فرد مدام با ترس شدید از احتمال شکست در کار دست به گریبان است، به  همین دلیل نسبت به همکاران بدگمان است و ادعا می‌کند که آنها در جریان کار او خلل ایجاد می‌کنند. به واسطه‌ی این افکار و نگرشها، روابط فرد روز به روز کمرنگ‌تر می‌شوند.

**************

اعتیاد به ورزش

ورزش کردن یکی دیگر از فعالیتهای مثبت و لذت بخش زندگی است که فواید زیادی را برای جسم و روان ما به همراه دارد. اما این فعالیت هم می‌تواند برای برخی به اعتیاد تبدیل شود.

ویژگیهایی که ورزش منظم سالم را از اعتیاد به ورزش متمایز می‌کند شامل موارد زیر است:

اول اینکه ورزش اعتیاد گونه با فلسفه و روح ورزش ناسازگار است به بیان بهتر، اعتیاد به ورزش نه تنها شانس سلامتی جسمانی و روانی فرد را بیشتر نمی‌کند، بلکه سلامتی او را هم مورد تهدید قرار می‌دهد چرا که یک بیمار مبتلا به اعتیاد به ورزش خود را مجبور می‌بیند که برای ساعات متوالی به فعالیتهای بدنی بپردازد و از خواب و تغذیه و کار و تعاملاتش کم کند در نتیجه بیش از اینکه از ورزش کردن فایده عایدش شود، از آن صدمه می‌بیند.

دوم اینکه در اعتیاد به ورزش، فعالیت بدنی یک تکلیف بدون وقفه است یعنی فرد بیمار ورزشهای پشت سرِ هم و زیادی انجام می‌دهد بدون اینکه به بدن فرصت بازسازی و بهبودی بدهد. البته همه ما گاهی مجبور می‌شویم که بیش از حد توان از خودمان کار بکشیم اما فرق ما با این بیماران این است که اولاً این وضعیت موقت است ثانیاً بعد از هر دوره کار شدید حتماً یک دوره استراحت برای خودمان در نظر می‌گیریم.

سوم اینکه بیمار مبتلا به اعتیاد به ورزش صرف نظر از این که گاهی اوقات مریض، پر مشغله و یا خسته است، هر روز برای ساعات متمادی ورزش می‌کند و اگر روزی نتواند این کار را بکند احساس اضطراب به او دست می‌دهد.

در مقاله بعد، به معرفی تعداد دیگری از اعتیادهای رفتاری خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید!

مطالب مرتبط:

هر کس به امید هوسی می‌آید!

پیش به سوی بچه دار شدن

مقابله با خزان بعد از طلاق!

داریم از هم دور می‌شویم!

صحنه‌های فیلتر لازم