امام زمان غریب است؟!
«ناشناخته بودن» یکی از معانی رایج غربت است. اگر معرفتی که شایسته و بایسته‌ی شخصی است، وجود نداشته باشد، او را می‌توان «غریب» دانست. به عنوان مثال، اگر مردم با پزشک ماهری زندگی کنند، ولی او را نشناخته و به کمالات و تخصص و ایمان و دلسوزی او آگاه نباشند و با او مثل یک فرد بی‌سواد برخورد کنند، اصطلاحاً به آن پزشک، «غریب» گفته می‌شود.
از طرفی ممکن است مردم به تخصص و تعهد او آگاه شوند، ولی قدر او را نشناسند، و قلباً به او اعتقاد نداشته باشند، و در مقابل به پزشکان دیگری که این تعهد و تخصص را ندارند اعتماد کنند. در این صورت باز هم این پزشک «غریب» مانده است. گاهی ((غریب)) به کسی گفته می‌شود که از یاد رفته است، یعنی آن‌چنان که شایسته اوست، از او یاد نمی‌شود. این معنا از غربت در مقابل ((ذکر)) است که گاهی قلبی و گاه، زبانی است.
البتّه ذکر ((زبانی)) برخاسته از ذکر قلبی است. وقتی قلب کسی مملوّ از یاد مُنعم شود، ذکر او بر زبانش نیز جاری می‌گردد. بنابراین غربت به معنای دومّ، می‌تواند ناشی از فراموش شدنِ قلبی و زمانی باشد. اگر ولیّ نعمت از نظر قلبی مورد بی‌توجّهی قرار گیرد، و یاد او از دل ها محو شود، در حقیقت شکر قلبی نسبت به او انجام نپذیرفته است. و از همین جهت غریب می‌باشد، چون در دل، ((از یاد رفته)) است.
یکی دیگر از معانی غریب، ((فرو نهاده)) یا ((وانهاده)) یا ((واگذاشته)) است. فرو نهاده به کسی گفته می‌شود که مهجور و متروک و معطّل، باقی مانده باشد. ((مهجور)) کسی است که او را کنار گذاشته باشند. این معنای غربت ـ که ناشی از مهجور و متروک و معطّل ماندن شخص است ـ کاملاً به شکر عملی مربوط می‌شود، چرا که شُکر عملی نسبت به هر نعمتی، استفاده مناسب از آن است و اگر نعمتی فرو نهاده شود، معلوم است که مورد بهره برداری شایسته قرار نگرفته است.
امام زمان غریب فراموش شده
امام عصر علیه السلام به خواست خداوند متعال ولی نعمت همه‌ی مخلوقات هستند و بیشترین حق را بر همه دارند ایشان فراگیرترین، پایه‌ای ترین، فراوان‌ترین و باكیفیت‌ترین و عظیم‌ترین نعمتی هستند كه خداوند نصیب ما فرموده است. لذا باید طبیعتاً ذكری كه از ایشان به میان می آید نیز فراوان‌تر، شدید و غلیظ‌تر و با انواع بیشتری تحقق یابد وگرنه ایشان غریب می‌مانند.
اگر نفس می‌كشیم، اگر درد نداریم، اگر خیر و بركت در زندگیمان می‌بینیم و احساس آسایش می‌كنیم باید حواسمان باشد كه این نعمتها از كدام وجود نشأت گرفته و از كجا این آبشار نعمت به سوی ما سرازیر گشته است.
آیا تا به حال شده به خاطر نعمت‌هایی كه داریم و سختی‌ها و بلاهایی كه نداریم بگوییم یا صاحب الزمان از شما ممنونیم؟
آیا در مقابل بیمار نبودن و فرزند سالم داشتن و در شرایط مطلوب به سر بردن، شكر ولی نعمتمان را به جای آورده‌ایم؟
به راستی اگر در مقابل این همه نعمت از یادآوری و ذكر اماممان سر باز زنیم آیا به غربت او راضی نشده‌ایم و در برابر او مسئول نیستیم؟
ناشناخته بودن صفات امام عصر"علیه السلام"
غربت امام‌عصر"علیه‌السلام" از جهت عدم ((معرفت به وصف)) بارزتر است. کسانی که از معرفت مشخصّات ظاهری‌اش غفلت می‌کنند، معمولاٌ افراد عامی هستند. امّا متأسفانه در ((معرفت به وصف))، بیشتر، خواص دچار کاستی می‌شوند، که زیر مجموعه‌ای از اقلیّت شیعیان هستند. اینان بیشتر افراد درس خوانده‌ای هستند که می‌توانند طرز تفکّر دیگران را هم تحت تأثیر قرار بدهند. محروم بودن این عدّه از معرفت امام‌عصر "علیه‌السلام" می‌تواند برای دیگران نیز خطرساز باشد. از این رو مشاهده غربت و ناشناخته بودن امام زمان "علیه‌السلام" در بین افراد، بسیار دردناک است. و همین امر، بسیاری از انحرافات را در اصل دینداری پدید می‌آورد. به عنوان مثال، گاهی دیده می‌شود که برخی شیعیانِ به اصطلاح درس خوانده، ـ با تردیدافکنی در اصلی‌ترین ویژگی امام عصر "علیه‌السلام"ـ انواع و اقسام انحراف‌ها را در بحث امامت یعنی در اصل دین مطرح می‌سازند. و این در حالی است که در روایت داریم، من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتته جاهلیه «کسی که بمیرد و نشناسد امام زمانش را همانا با مرگ در جهالت مرده است». شناخت موعود آخر الزمان و حجت بر حق زمان، تکلیف همیشه شیعه اهل بیت است. در این باره روایات بسیاری در منابع روایی مسلمین اعم از شیعیان و برادران اهل تسنن آمده است.
مسلماً ساده انگاری است اگر یاد كرد مختصری را كه نیمه‌ی شعبان هر سال از آن حضرت در سطح جامعه صورت می گیرد، از میان برنده‌ی غربت ایشان بدانیم. شأن، منزلت، بلندایی، عظمت و لطف و عطوفت امام عصر علیه السلام به ما آن قدر است كه اگر هر ثانیه یادآور ایشان باشیم باز هم به غربت آن عزیز پایان نداده‌ایم. چرا كه یادآوری‌های مختصر از آن حضرت مسلماً كیفیت، و زمینه‌های چند گونه را آن گونه كه مناسب شأن ایشان است دارا نیست. پس لااقل بیاییم مایی كه داعیه‌دار محبت آن عزیز هستیم قدری از غفلت و بی‌توجهی نسبت به او به در آییم تا همان وضعیتی را كه فرزندان دور افتاده از پدری نسبت به او دارند در ما هم ایجاد شود.
چه كنیم؟
خاتمه‌ی كلام را سخنانی زیبا از مرحوم صاحب مكیال المكارم در زمینه‌ی غربت امام عصرعلیه السلام قرار می دهیم به این آرزو كه خدا كند روز ظهور شرمنده از نامردی نسبت به اماممان نباشیم.
و اگر از اهل غفلت و اعراض از آن سرور باشی جای تاسف است. خدای عزوجل فرمود: «و هر كس از یاد من دوری كند همانا برای او زندگی تنگی خواهد بود و روز قیامت او را نابینا محشور خواهیم ساخت.» كدام سختی و تنگی از تاریكی غفلت و نادانی بدتر است و كدام حسرت از كوری روز قیامت بزرگتر؟ و كدامین بیم و وحشت از آن پشیمانی زشت‌تر و كوبنده‌تر است؟ چه مصیبت بزرگ و دردناكی! پس شتاب كن، بشتاب برای خلاصی خودت و آزادی گردنت. و این حاصل نمی‌گردد مگر با یاد مولایت، تا در دنیا و آخرت دستت را بگیرد.( مكیال المكارم ، ج2، ص 309)
چه انتظار عجیبی
تو بین منتظران هم
عزیز من چه غریبی!
عجیب تر آن که چه آسان
نبودنت شده عادت
چه بی خیال نشستیم
نه کوششی، نه توانی
فقط نشسته و گفتیم:
خدا کند که بیایی
فرآوری: محمدی
بخش مهدویت تبیان
منابع:
1) آفتاب در غربت، سید محمد بنی هاشمی
2) پایگاه اطلاع رسانی حوزه
3) مجله علمی فرهنگی اساتید البرز
4) پایگاه جامع عاشورا
مطالب مرتبط:
