اینقدر به دنبال دیدار با امام زمان(عج) نباشیم!!
از جمله خطرها و آسیب هایی كه در عصر غیبت برای منتظران اتفاق می افتد، ملاقات گرایی است. بدین معنی كه شخص از وظایف خویش غافل شود و مهم ترین وظیفه ی خود را دیدار امام زمان (عج) بپندارد و دیگران را تنها به تلاش برای دیدار، به عنوان برترین وظیفه فرا خواند و ساده ترین خواب یا اتفاقاتی را ملاقات بینگارد.
پیامدهای این آسیب، یأس و نا امیدی، رویكرد به شیادان و مدعیان دروغین ملاقات و دور ماندن از وظایف اصلی است. مهم ترین راه درمان این آسیب، رویكرد به منابع و معارف ناب دین و بررسی احوال و سیره ی تشرف یافتگان راستین می باشد تا بدانیم وظیفه ی اصلی منتظران بیش از هر چیزی ایمان، تقوا، تزكیه ی نفس، خودسازی، انجام تكالیف فردی و اجتماعی و انتظار حقیقی به همراه ورع و محاسن اخلاق می باشد. داستان های معتبر و ارزنده ی فراوانی وجود دارد مبنی بر این كه حضرت با برخی دوستداران خود دیدار دارد. داستانهایی درس آموز، تأثیرگذار، و احساس برانگیز... در این گونه ادعاها و نقل ها باید به شدت هوشیار و مراقب بود.هر ادعایی را از هر كسی نمی توان پذیرفت، چون «آن را كه خبر شد، خبری باز نیامد» نكته ضروری این است كه عاشق، زمینه ی آمدن معشوق را فراهم می كند و خواسته ی او را گردن می نهد.
آیا امکان دیدار حضرت وجود دارد؟
در مورد امكان ملاقات با امام زمان ـ عجل الله تعالی فرجه ـ ، میان علمای شیعه اتفاق نظر وجود ندارد، در این زمینه دو نظر عمده كه در مقابل هم می باشد وجود دارد: 1. نظر مخالف. 2. نظر موافق. این اختلاف نظر نیز مربوط به ملاقات در عصر غیبت كبری است.
قبل از اینكه به نقل دیدگاه ها و دلائل آن بپردازم، لازم است برای روشن شدن موضوع سۆال، نكته ای را در رابطه با انواع و حالات ملاقات، یادآور شوم تا محل اختلاف به خوبی مشخص شود و آن اینكه ارتباط با حضرت مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه ـ از نظر حالات، سه نوع می باشد: 1. ارتباط روحی و عرفانی. 2. ارتباط در عالم خواب. 3. ارتباط فیزیكی و رۆیت با چشم ظاهری. آنچه محل اختلاف است و در كتابها و حكایات مطرح می باشد، ناظربه نوع سوم از ملاقات است.
كسانی كه منكر امكان ارتباط و ملاقات با حضرت در غیبت كبری هستند، برای اثبات ادعای خود به تعدادی از روایات، از جمله توقیع خود حضرت ـ علیه السلام ـ به نائب خاص حضرت، استناد می كنند، چون حضرت مدعی مشاهده را تكذیب نموده است «ألا فمن ادعی المشاهده قبل خروج السفیانی و الصیحه فهو كاذب مفتر.»[1] یعنی «آگاه باشید هر كس قبل از خروج سفیانی و ندای آسمانی مدعی دیدار من بشود، او دروغ گفته و افترا بسته است.»
طبق این دیدگاه نقل ملاقاتهایی كه در كتابها و قصص و حكایات، وجود دارد را نمی توان پذیرفت.
در مقابل، اكثریت علما و بزرگان شیعه قائل به امكان ملاقات می باشند و وقوع آن را فی الجمله می پذیرند و دلیل اصلی تحقق ملاقات را، حكایات تشرفات می دانند كه از سوی اشخاص موثق و مورد اعتماد نقل شده است.
از نظر كسانی كه امكان ملاقات با حضرت را ممكن می دانند و بر آن صحه می گذارند، دلیل معتبری بر نفی امكان ملاقات وجود ندارد. طبق این دیدگاه در مورد تكذیب ملاقات روایاتی در كار نیست بلكه طبق تحقیق فقط یك روایت است و آن نیز توقیع حضرت می باشد.[2]
از این توقیع نیز پاسخهای مختلفی داده شده است كه بهترین پاسخ این است كه به تناسب حكم و موضوع با استفاده از لفظ «مفتر» منظور حضرت، صرف دیدار و ملاقات نیست بلكه دیداری است كه همراه با نیابت باشد، مثل اینكه شخصی مدعی نیابت خاصه می شود و می گوید: من امام ـ علیه السلام ـ را مشاهده می كنم و حضرت من را وكیل خود قرار داده است و شما باید در كارها به من مراجعه كنید، حضرت چنین ادعایی را دروغ و افترا خوانده است. اصل صدور توقیع نیز در مقام نیابت است و امام ـ علیه السلام ـ به علی بن مهر سمری فرموده است كه كسی را از جانب ما نصب مكن زیرا دوران غیبت صغرا و و نیابت خاصه به پایان رسیده است، در چنین شرایطی اگر كسی ادعای مشاهده و رۆیت داشته باشد معلوم است كه منظورش مشاهده حاكی از نیابت نمی باشد.[3]
آن كه فقط می خواهد امام را ببیند، عاشق نیست، خودخواه است! باید به مسأله ی ملاقات و دیدار با حضرت، نگاه عمیق تری داشت. چشم ها را باید شست، جور دیگر باید دید...
پی نوشت ها:
[1] . كمال الدین، ج 2، ص 294، باب 45، حدیث 45، چاپ اول 1380، دارالحدیث، قم.
[2] . سیمای آفتاب، حبیب الله طاهری، ص 180، چاپ اول، 1380، انتشارات زائر، قم، «با اندك تغییر و تلخیص».
[3] . سیمای آفتاب، ص 181.
فرآوری: محمدی
بخش مهدویت تبیان
منابع:
وبلاگ تا جمعه حضور
سایت اندیشه قم
مطالب مرتبط:
راهکارهای عملی برای دیدار امام زمان!
