نخستین و مهمترین نکته در بیان راز جاودانگی قرآن
نخستین و مهمترین نکته در بیان راز جاودانگی قرآن آن است که این متن از خدا است نه ساخته و پرداخته عقل بشر. این کتاب از سوی کسی است که به تمام زمانها، مکانها، پرسشها و نیازهای انسان و مخلوقات احاطه دارد و میتواند تا قیام قیامت پاسخگوی تمام احتیاجات و سۆالات بشر باشد. بهترین دلیل درستی این سخن، وجود آیات تحدی در قرآن و ناتوانی بشر در آوردن مثل آن است. در واقع این اعجاز، از سوی خدا بودن قرآن را اثبات میکند.
قرآن کریم، کتاب آسمانی است که از ناحیه خدا، برای سعادت و راه یابی انسان به سوی حق، بر آخرین پیام آور الهی، محمد بن عبد الله (صلی الله علیه و آله) فرستاده شد. قرآن معجزه جاوید پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) است.
این کتاب در طول 23 سال از طریق وحی تدریجاً بر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نازل شد. پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) آیات قرآن را بر مردم میخواند و جاذبه این آیات، افراد را به سوی اسلام میکشید. قرآن مجموعه 114 سوره است و مجموع این سوره ها بر حدود 6205 آیه مشتمل است و همه این آیات مجموعاً در حدود 77807 کلمه است که از این تعداد کلمات 45653 مکی و 32154 مدنی است. (سایت دانشنامه موضوعی قرآن وابسته به مرکز فرهنگ و معارف قرآن) از آن جا که قرآن آخرین کتاب آسمانی برای هدایت انسان است ، بنابراین کامل ترین کتاب هدایت الی الله نیز می باشد.
برای معرفی قرآن باید به خود قرآن مراجعه نمود. وقتی به قرآن مراجعه می کنیم، می بینیم که این کتاب عظیم برای خود اوصافی ذکر می کند که این اوصاف حاکی از بخش هایی از حقیقت او است، برخی از این اوصاف به قرار زیر است:
1. "ذَلِكَ الْكِتَابُ لاَ رَیْبَ فِیهِ "؛ (بقره، 2) این كتاب، هیچ شكى در آن نیست، راهنماى پرهیزگاران است.
در این آیه شریفه، قرآن خود را کتابی معرفی می کند که هیچ نقطه ابهامی در آن یافت نمی شود. اگر به شواهد و اسناد تاریخی رجوع کنیم در خواهیم یافت که جز قرآن، که این گونه سخن می گوید، کتابی دیگر را نمی توان یافت که چنین ادعایی شگفت داشته باشد. بنابر این اولین صفت قرآن این است که نقطه ابهام و تاریکی که قابل برطرف شدن و دست نیافتنی باشد، در آن یافت نمی شود.
2. پس از آن می فرماید: "هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ "؛ راهنمای پرهیزکاران است.
3. در آیه دیگر می فرماید: " هَـذَا بَصَآئِرُ مِن رَّبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِّقَوْمٍ یُۆْمِنُونَ "؛ (اعراف، 203) این [قرآن] رهنمودى است از جانب پروردگار شما و براى گروهى كه ایمان مىآورند هدایت و رحمتى است.
5. "... قَدْ جَاءكُمْ رَسُولُنَا یُبَیِّنُ لَكُمْ كَثِیرًا مِّمَّا كُنتُمْ تُخْفُونَ مِنَ الْكِتَابِ وَیَعْفُو عَن كَثِیرٍ قَدْ جَاءكُم مِّنَ اللّهِ نُورٌ وَكِتَابٌ مُّبِینٌ (15)
پیامبر ما به سوى شما آمده است كه بسیارى از چیزهایى از كتاب [آسمانى خود] را كه پوشیده مىداشتید براى شما بیان مىكند و از بسیارى [خطاهاى شما] درمىگذرد قطعا براى شما از جانب خدا روشنایى و كتابى روشنگر آمده است.
یَهْدِی بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلاَمِ وَیُخْرِجُهُم مِّنِ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَیَهْدِیهِمْ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ "؛ خدا هر كه را از خشنودى او پیروى كند به وسیله آن [كتاب] به راههاى سلامت رهنمون مىشود و به توفیق خویش آنان را از تاریكیها به سوى روشنایى بیرون مىبرد و به راهى راست هدایتشان مىكند (16) (مائده)
در این آیات نکاتی نهفته است که معرف قرآن است:
الف. این کتاب، کتاب هدایت، رحمت، بصیرت و نور است.
ب. هر کس به این کتاب که ابهامی در آن نیست، رجوع کند، هدایت می شود.
ج. متقین، اهل ایمان و صاحبان یقین، نزد این کتاب جایگاه والایی دارند.
نامهای قرآن
اسامی قرآن، از جمله امتیازاتش این است که چه اسمهای خود قرآن و چه اسمهایی که قرآن برای اشخاص یا برای بلاد معین کردهاست، دارای معانی خاص و مناسب با مسمّایش میباشد. برخلاف اسمایی که صرفاً از نظر لفظی اسم است ولی از نظر معنوی اسم نیست. چون اسم به معنای علامت است. علامت یا یک بعدی است مثل زید، که فلان شخص است، اما معنای زیدیّت در او اصلاً مطرح نیست. گاهی اوقات، هم از نظر لفظی اسم است و هم از نظر معنوی، مثل الله، اِله، رحمن، رحیم، اسماء ذات، اسماء صفات، اسماء فعل که تماماً هم از نظر لفظی، اشاره و علامت است و هم از نظر معنوی. سایر اسماء قرآن ـ که حدود چهل اسم در قرآن آمده ـ همه چنین است. از جمله: کتاب، قرآن، فرقان، مبین، بیان، تبیان، برهان، عظیم، عزیز، کریم، صراط مستقیم، حکم، ذکر، موعظه، نور، روح، مبارک، نعمت، بصائر، رحمت، حق، فصل، هادی، شفا، هدی، تنزیل، مُهین، قیّوم، بشیر، نذیر، حدیث، نجوم، حبل، مثانی.
راز جاودانگی قرآن چیست؟
در جستوجوی راز جاودانگی قرآن در مسیر تاریخ، سخن نهایی همه پویندگان عرصه وحی و مفسران حقیقی قرآن آن است که خصوصیات خود این کتاب آسمانی به آن ضمانت و بقا بخشیده و در فراز و فرودهای فرسایشی زمان، آن را از کهنگی نجات داده; گرچه عوامل دیگری مانند اهتمام مسلمانان به حفظ قرآن نیز در این امر بیاثر نبوده است.
بنابراین مهمترین نکته در بیان راز جاودانگی قرآن آن است که این متن از خدا است نه ساخته و پرداخته عقل بشر. این کتاب از سوی کسی است که به تمام زمانها، مکانها، پرسشها و نیازهای انسان و مخلوقات احاطه دارد و میتواند تا قیام قیامت پاسخگوی تمام احتیاجات و سۆالات بشر باشد.
بهترین دلیل درستی این سخن، وجود آیات تحدی در قرآن و ناتوانی بشر در آوردن مثل آن است. در واقع این اعجاز، از سوی خدا بودن قرآن را اثبات میکند.
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش قرآن تبیان
منابع:
اسلام کوئیست
ویکی پدیا
شبکه عروة الوثقی