امام زمان مظهر مهر و محبت
امام، مظهر اسمای حسنای الهی و تجلی رحمت واسع حق است: «السلام علیك أیها الرحمة الواسعة»(1) كسی كه تربیت شده‌ی خدای رحمان باشد، مظهر رحمت بی‌كران الهی است: «ان رحمة ربكم وسعت كل شی و أنا تلك الرحمة»(2) در وسعت سینه‌ی او كه دریاها هم به چشم نمی‌آید، كران، تا به كران عشق به همه‌ی انسان‌ها موج می‌زند: « و اكمل ذلك بابنه رحمة للعالمین»(3) امام، پدری مهربان، همدمی شفیق و همراهی خیر خواه است(4): «و اشفق علیهم من آبائهم و أمّهاتهم» (5)
دریغا! در گوش ما همواره، از قهر مهدی (علیه السّلام) گفته‌اند و ما را از شمشیر و جوی خون او ترسانده‌اند و از مِهر و عشق او به انسان‌ها و تلاش و فریادرسی او به عاشقان و منتظرانِ خود كم‌تر گفته‌اند! هیچ كس به ما نگفت كه اگر او بیاید، فقیران را دستگیری، بی‌خانمان‌ها را سامان، بی‌كسان را همدم، غافلان را تذكّر، گم گشتگان را راه، دردمندان را درمان و در یك كلام، خاك نشینان عالم را تاك نشین خواهد كرد.
قهر او نیز جلوه‌ی محبت او است، چه این كه قهر او بر جماعتی اندك و ناچیز از معاندان و نژاد پرستانی خواهد بود كه علی‌رغم رشد فكری انسان‌ها در آن عصر، و هدایت‌ها و معجزات آن حضرت و نزول مسیح (علیه السّلام) از آسمان و اقتدایش به وی، باز هم به او كفر می‌ورزند و حكومت عدلش را گردن نمی‌گذارند و در زمین فساد می‌كنند، كسانی مانند صهیونیست‌ها كه دشمن انسانیّت‌اند و جز زبان زور، هیچ زبانی نمی‌فهمند، و این، یعنی خارها را از سر راه انسان و انسانیت برداشتن و مهر در چهره‌ی قهر.
آری، چه سخت است مولای مهربانی را كه رحمت واسع حق است و در دلش، عشق به انسان‌ها موج می‌زند، به چنین اتهام‌هایی خواندن و «میرِ مِهر» را، «میرِ قهر» نشان دادن!
جلوه‌هایی از مهر و محبت امام زمان (علیه السلام)
در اینجا، مروری داریم به گوشه‌هایی از جلوه‌های مهر و محبت امام رحمت آخرین ذخیره الهی، حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف):
1. نامیدن (حضرت برخی از دوستدان خود را به اسم یاد می‌كرد)
نام هر كس، عاطفی‌ترین، شخصی‌ترین و مورد علاقه‌ترین نشانه‌ی هر كس است. آن گاه كه نام ما را می‌خوانند، چه بسیار مایه‌ی شادمانی و سرور ما می‌گردد. هر چه، خواننده‌ی ما، محبوب‌تر و زیباتر، شنیدن صدای دل‌ربای او و شنیدن اسم و نام خود از زبان او دل پذیرتر و سرور انگیز‌تر.
مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) همه‌ی مردم و به ویژه شیعیان خود را نیك می‌شناسد و با نام تك تك آنان آشناست(6) نامه‌ی اعمال ما، هر هفته، به خدمت حضرتش عرضه می‌شود. او، هرگز، یاد ما را از خاطر نمی‌برد (ولا ناسین لذكركم). چه شعف انگیز است كه در سرزمینی غریب، یكه و تنها آن جا كه راه را گم كرده‌ای، ناگهان، كسی با زبان آشنا، تو را بخواند و با مهربانی، تو را در آغوش نگاه‌اش بنشاند.
2. سلام (تحیّت و سلام امام بر دوستداران خود)
سلام، تحیت و بركت و رحمت و سلامتی است؛ نشانه‌ی محبت و صفا، اخلاص و یك رنگی است؛ رمز عاشق و معشوق، مرید و مراد است. سلام خدا و امام بر هر كس، مُهر تأییدی است بر كارنامه‌ی او.
به راستی چه لذتی دارد سلام مولا!(7)
«سلام علیك أیّها الناصر للحق، الداعی الی كلمة الصدق»(8)
چون ثلث از راه را تقریباً (برگشتم) سیّد جلیلی را دیدم كه از طرف بغداد رو به من می‌آید. چون نزدیك شد، سلام كرد...(9)
3ـ معانقه و در آغوش گرفتن
در این موقع وارد مسجد سهله شدیم، در مسجد كسی نبود. ولی پدرم در وسط مسجد ایستاد كه نماز استغاثه بخواند. شخص از طرف مقام حجت (علیه السّلام) نزد او آمد. پدرم به او سلام كرد و با او مصافحه نمود. پدرم به من گفت: این كیست؟ گفتم: آیا حضرت حجت ـ علیه السّلام ـ است؟ فرمود: پس كیست؟!.(10)
4ـ نظارت (آگاهی از احوالات جامعه‌ی شیعه)
«فإنّا نحیط علماً بأنبائكم ولا یعزب عنّا شیء من أخباركم»: ما بر اخبار و احوال شما، آگاهیم و هیچ چیز از اوضاع شما، بر ما پوشیده و مخفی نمی‌ماند. «إنا غیر مهملین لمراعاتكم ولاناسین لذكركم و لولا ذلك لنزل بكم اللأواء و اصطلمكم الاعداء»: ما، در رسیدگی و سرپرستی شما، كوتاهی و اهمال نكرده‌ایم و یاد شما را از خاطر نبرده‌ایم، كه اگر جز این بود، دشواری‌ها و مصیبت‌ها، بر شما فرود می‌آمد و دشمنان، شما را ریشه‌كن می‌كردند. «صاحب هذا الأمر یتردد بینهم و یمشی فی أسواقهم و یطأ فرشهم...»؛صاحب این امر، در میان آنان، راه می‌رود و در بازارهایشان رفت و آمد می‌كند، روی فرش‌هایشان گام بر می‌دارد ... .
5ـ شریك غم و شادی
در این مورد، دسته ای از روایات وجود دارد كه صاحب مكیال المكارم آنها را متذكّر شده است.(11) جدای از آنها از دیگر ائمه (علیهم السّلام) نیز در این مورد، روایات فراوانی به ما رسیده است:
امام امیر المۆمنین ـ علیه السّلام ـ می‌فرماید: «إنا لنفرح لفرحكم و نحزنُ لِحُزنكم...»(12): ما، در شادمانی شما، شاد، و برای اندوه شما، اندوهگین می‌شویم...»
امام رضا (علیه السّلام) نیز می‌فرماید: «ما من احد من شیعتنا ولا یغتّم إلاّ اغتممنا لغمّه ولا یفرح إلاّ فرحنا لفرحه...»(13): هیچ یك از شیعیان ما، غم زده نمی‌شود، مگر این كه ما نیز در غم آنان، غمگین، و از شادی آنان، شادمانیم. و هیچ یك از آنان، در مشرق و مغرب زمین، از نظر ما، دور نیستند و هر یك از شیعیان ما كه بدهی از او بماند (و نتوانسته باشد بپردازد) بر عهده‌ی ما است ... »
6ـ دعا برای دوستداران خود
امام (علیه السّلام) همواره، بر دوستداران خود دعا می‌كند. صاحب مكیال المكارم در اثبات این مدعا، چنین می‌گوید: چون مقتضای شكرِ احسان، همین است. و دلیل بر آن، فرمایش مولی صاحب الزمان (علیه السّلام) در دعایی است كه در مُهج الدعوات می‌باشد: «و كسانی كه برای یاری دین تو، از من پیروی می‌كنند، نیرومند كن و آنان را جهادگر در راه خودت قرار ده، و بر بدخواهان من و ایشان، پیروزشان گردان....»(14)
واضح است كه دعا، از بهترین انواع نیكی است و اگر مۆمن، برای مولای خود، خالصانه دعا كند، مولایش هم برای او خالصانه دعا می‌كند، و دعای آن حضرت، كلید هر خیر و داس هر شرّ است.
حضرت مهدی (علیه السّلام) شاهد همه‌ی دردها و آلام انسان‌ها است. دل او، دل بیداری است كه همراه هر تازیانه و هر قطره‌ی خون و هر فریاد، حضور دارد و درد و رنج مرا از من بهتر و بیش‌تر احساس می‌كند و برای من بیش از خود من می‌سوزد، چرا كه معرفت و محبت من، محدود و غریزی است، در حالی كه معرفت او، حضوری و محبت او به وسعت وجودی او باز می‌گردد و تجلّی رحمت واسعه‌ی حق است.(15)
پی نوشت ها:
1. مفاتیح الجنان، زیارت آل یاسین.
2. بحار الأنوار، ج53، ص11.
3. حدیث لوح از جابر بن عبدالله انصاری، كافی، ج 1، ص 528 - 527؛ بحار الأنوار، ج 36، ص 195؛ الغیبة، شیخ طوسی، ص 146 - 143.
4. تحف العقول، ص 324.
5. روزگار رهایی، ج 1، ص 129 (به نقل از الزام الناصب، ص 10.
6. ر.ك: آیه 105 از سوره‌ی توبه و روایت ذیل آن.
7. تفسیر نمونه، ج27، ص186.
8. بحارالانوار، ج53، ص175 ـ 176.
9. مفاتیح الجنان در زیارت كاظمین.
10. توجهات ولی‌عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به علما و مراجع تقلید، عبدالرحمن باقر زاده بابلی، ص84.
11. ترجمه ی مكیال المكارم، ج1، ص341 ـ 342.
12. مكیال المكارم، ج2، ص94 و 53.
13. همان، ج1، 454.
14. مهج الدعوات، ص302.
15. بحارالانوار، ج53، ص11.
فرآوری: فاطمه سرافرازی
بخش مهدویت تبیان
منبع: مقاله ای نوشته‌ی «مسعود پور سید آقایی» برگرفته از سایت «اندیشه قم» با اندکی دخل و تصرف.
مطالب مرتبط:
معرفت امام و راه‌های رسیدن به آن
