تبیان، دستیار زندگی
کتاب «مزرعه حیوانات» رمانی اجتماعی، سیاسی و سمبولیک است که یکی از معروف‌ترین و پرخواننده‌ترین رمان‌های جهان محسوب می‌شود. این اثر، رمانی درباره انقلاب حیوانات است و به تاریخ رویدادهای اتحاد جماهیر شوروی در قرن بیستم اشاره می‌کند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

همه حیوانات باهم برابرند، اما بعضی برابرترند

مزرعه حیوانات؛ ادعانامه‌ای سترگ بر ضد رژیم‌های توتالیتر


کتاب «مزرعه حیوانات» رمانی اجتماعی، سیاسی و سمبولیک است که یکی از معروف‌ترین و پرخواننده‌ترین رمان‌های جهان محسوب می‌شود. این اثر، رمانی درباره انقلاب حیوانات است و به تاریخ رویدادهای اتحاد جماهیر شوروی در قرن بیستم اشاره می‌کند.

مزرعه حیوانات

کتاب «مزرعه حیوانات» (Animal farm) نوشته «جورج اورول»، در 17 آگوست سال 1945 به زبان انگلیسی نوشته شد و تاکنون میلیون‌ها نسخه از آن به فروش رسیده است.

«مزرعه حیوانات» رمانی است سمبولیک، درباره انقلاب حیوانات که به تاریخ اتفاقات اخیر اتحاد جماهیر شوروی اشاره می‌کند. داستان این اثر بدین قرار است که گروهی از حیوانات تصمیم به بیرون‌کردن انسان‌ها از مزرعه‌ای که در آن زندگی می‌کنند، می‌گیرند. رهبری این جنبش را گروهی از خوک‌ها به‌ دست دارند اما پس از مدتی این گروه جدید نیز به رهبری خوکی به نام «ناپلئون» همچون آقای جونز(صاحب مزرعه) به بهره‌کشی و استثمار از حیوانات مزرعه می‌پردازند و با هرگونه اعتراض و مخالفتی شدیدا برخورد می‌کنند، پس از مدتی این حکومت به حکومتی خودکامه با شرایط مشابه قبل تبدیل می‌شود. هر کدام از حیوانات در داستان یک تصویر کلی یا نوع خاصی از فرد را در زندگی واقعی نشان می‌دهند.

در واقع، «مزرعه حیوانات»، داستان انقلابی است که دچار اشتباه می‌شود و بر اساس نگاهی به انقلاب روسیه و استفاده «ژوزف استالین» از قدرت نوشته شده است و پیام کلی كتاب این است که تمایل انسان برای قدرت، ایجاد یک جامعه بدون طبقه اجتماعی را غیرممکن می‌کند.

به نظر وی، شعار «انقلاب کارگری و حکومت زحمت‌کشان» تنها برای سلطه و قدرت بر دیگران استفاده می‌شود. او در این کتاب با نظام استالین تسویه می‌کند و مسیر منحرف‌شده انقلاب اكتبر 1917 در روسیه تزاری را به تصویر می‌کشد و نوعی افشاگرى درباره توتالیتاریسم استالین به شمار می‌رود.

انقلاب حیوانات مزرعه، نماد انقلاب کارگری بر ضدنظام سرمایه‌داری

جورج اورول که در جریان جنگ داخلی اسپانیا با سیاست‌های حکومت سوسیالیستی شوروی آشنا شده بود و در ضمن از پاکسازی‌های خشونت‌آمیز دوران استالین خشمگین بود، با نگارش این رمان از استبداد طبقه حاکم شوروی به سختی انتقاد کرد. در این رمان انقلاب حیوانات، مزرعه نماد انقلاب کارگری بر ضدنظام سرمایه‌داری است.

این رمان در طول جنگ جهانی دوم نوشته و در سال 1945 میلادی منتشر شد، ولی در اواخر دهه 1950 میلادی محبوب شد. همچنین، این کتاب از مهم‌ترین کتاب‌هایی است که در رد نظام مارکسیستی تا به حال نوشته شده است.

داستان مزرعه حیوانات شامل 10 فصل است که نویسنده در هر در یک از این فصل‌ها، داستان را بیان می‌کند.

در این کتاب، پس از پیروزی انقلاب حیوانات بر علیه انسان‌ها، یک قانون اساسی معروف به «هفت فرمان» بر روی دیوار مزرعه نوشته می‌شود که شامل بندهای زیر است:

همه آن‌ها که روی دوپا راه می‌روند دشمن هستند.

همه آن‌ها که چهارپا یا بالدار هستند، دوستند.

هیچ حیوانی حق پوشیدن لباس را ندارد.

هیچ حیوانی حق خوابیدن در تخت را ندارد.

هیچ حیوانی حق نوشیدن الکل را ندارد.

هیچ حیوانی حق کشتن حیوان دیگری را ندارد.

همه حیوانات با هم برابرند.

مجله «تایم» این کتاب را یکی از 100 رمان برتر که به زبان انگلیسی نوشته شده معرفی کرد و در لیست بهترین رمان‌های قرن بیستم که از سوی انجمن Modern Library معرفی شد. در سال 1996 جایزه ویکتور هوگو به این کتاب تعلق گرفت و همچنین در رده برجسته‌ترین کتاب‌های جهان غرب به شمار آمد.

در اواخر داستان تمام شش فرمان اول از روی دیوار پاک شده و جمله هفتم نیز به صورت زیر تحریف می‌شود: «همه حیوانات باهم برابرند، اما بعضی برابرترند.» قلعه حیوانات اختلافات طبقاتی حیوانات کارگر با شخصیت‌های اصلی اداره‌کننده مزرعه و مشکلات زندگی جوامع کارگری در طول حیات کمونیسم را نشان می‌دهد.

«همه حیوانات با هم برابرند، اما بعضی برابرترند»، معروف‌ترین جمله این کتاب است که در زبان انگلیسی به ‌صورت یک ضرب‌المثل و جمله‌ای کنایه‌آمیز تبدیل شده ‌است.

همه حیوانات باهم برابرند، اما بعضی برابرترند

این کتاب در 50 سال اخیر، به حالت تمثیلى خود همواره ادعانامه‏ اى علیه رژیم‏ هاى توتالیتر بوده است. این فریاد اورول از وى و کتابش براى ملل اتحاد شوروى پیشین، اروپاى شرقى عصر جنگ سرد و مردمانى که در دیگر کشورها تحت سلطه دیکتاتوری زندگى مى‏ کردند و مى ‏کنند، او را به نویسنده‌ای که بیشترین انتقادها‌ را به نظام‌های تمامیت‌خواه داشته تبدیل کرده است.

جورج اورول

در مقدمه‌ای در نسخه‌ای اوکراینی از مزرعه حیوانات، اورول شرح می‌دهد که چگونه فرار پراگ‌های کمونیست در اسپانیا، این فکر را در او به وجود آورد که: «چه قدر آسان پروپاگاندا (تبلیغات‌چی‌ها)ی یکه تاز می‌توانند عقاید مردم به اصطلاح روشنفکر را در کشورهای دموکراتیک هدایت کنند.»

همچنین در این مقدمه اورول می‌گوید که چه چیزی ایده نوشتن کتابی در مورد یک مزرعه را به او داد: «... من یک پسربچه کوچک، درحدود ده ساله را دیدم، که یک اسب  بسیار بزرگ را در یک راه بسیار باریک می‌راند و هر وقت که اسب قصد دور شدن و خارج شدن از مسیر را داشت، او را شلاق می‌زد. این مشاهده در من تفکری را ایجاد کرد که اگر حیوانات از قدرتی که دارند آگاهی داشتند، ما قاعدتا تسلطی بر آن‌ها نداشتیم. جالب هم این‌که انسان همان‌گونه حیوانات را استثمار می‌کند، که حکومت‌ها مردم را.»

مجله «تایم» این کتاب را یکی از 100 رمان برتر که به زبان انگلیسی نوشته شده معرفی کرد و در لیست بهترین رمان‌های قرن بیستم که از سوی انجمن Modern Library معرفی شد. در سال 1996 جایزه ویکتور هوگو به این کتاب تعلق گرفت و همچنین در رده برجسته‌ترین کتاب‌های جهان غرب به شمار آمد.

اریک آرتور بلر (به انگلیسی: Eric Arthur Blair) با نام مستعار جورج اورول (به انگلیسی: George Orwell) (1903 – 1950) نویسنده و روزنامه‌نگار انگلیسی بود. بیشتر شهرت او مرهون دو رمان «قلعه حیوانات» و «1984» است که زیر کنترل درآمدن زندگی و حتی افکار مردم را در جهان آینده توصیف می‌کند، نوشته‌های اورول که در نقد مدل حکومت کمونیستی و مدل‌های مشابه انقلاب توده‌ای است برای خوانندگان عام نوشته شده است.

کتاب‌هایی چون روزهای برمه (1934) دختر کشیش (1935) هوای تازه (1939) قلعه حیوانات (1945) 1984 (1984) و (1949) به قلم اورول به چاپ رسیده است. او در سال 1950 به‌دلیل بیماری سل و جراحات ناشی از جنگ در سن 46 سالگی در لندن درگذشت.

مزرعه حیوانات با فاصله کمی پس از انتشار، به فارسی ترجمه شد و این کتاب از سوی ناشران و مترجمان مختلف در ایران چاپ شد و به فروش زیادی دست یافت. یکی از نخستین این ترجمه‌ها، ترجمه امیر امیرشاهی در سال 1348 است. مرضیه صدر (انتشارات آوامتن)، مجتبی پایدار (انتشارات سالار الموتی) و محمد فیروزبخت (انتشارات گلشایی) از دیگر مترجمان این اثر بوده‌اند. در برخی از ترجمه‌های فارسی از عنوان «قلعه حیوانات» نیز استفاده شده‌ است.

بخش کتاب و کتابخوانی تبیان


منبع: خبرگزاری کتاب ایران