خداحافظی با یارانه؟
پس از رفت و برگشت میان دولت، مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان، تبصره 21 لایحه بودجه 1393 که مربوط به اجرای فاز دوم قانون هدفمند کردن یارانه‌هاست، دیروز با 118 رأی موافق، 74 رأی مخالف و 11 رأی ممتنع از مجموع 215 نماینده حاضر در صحن علنی مجلس، به تصویب رسید. این تبصره با کاهش رقم آن از 51 هزار میلیارد تومان به 48 هزار میلیارد تومان تصویب شد و می‌توان گفت دولت به رقم مورد نظر خود در اجرا رسید.
براساس این مصوبه، یارانه نقدی فقط به سرپرستان خانوارهای متقاضی که به تشخیص دولت نیازمند دریافت یارانه باشند، پرداخت می‌شود و افراد متقاضی دریافت یارانه نقدی باید در زمان تعیین‌شده به مراکز ثبت‌نام مراجعه کنند. البته مجلسی‌ها با کمترین تغییر، تبصره ارائه شده از سوی دولت را در مرحله نخست تصویب کرده بودند اما اعضای شورای نگهبان درباره تبصره 21 بودجه 93 اعلام کردند باتوجه به اینکه این تبصره موهم الزام دولت به ارائه لایحه است با اصل 74 قانون اساسی مغایرت دارد. از این رو باید نسبت به رفع این ابهام اقدام لازم انجام شود. به این ترتیب بودجه بار دیگر نزد نمایندگان برگشت تا ابهامات مربوط برطرف شود. درنهایت با رفع ابهام مورد اشاره به دولت اختیار داده شد نسبت به اجرای گام دوم هدفمندی یارانه‌ها از فروردین ماه سال 1393 اقدام کند. در مصوبه مجلس 48 هزار میلیارد تومان درآمد برای دولت از محل اصلاح قیمت کالاها و خدمات موضوع مواد 1 و 3 قانون هدفمندی در نظر گرفته شده است که این مبلغ با اضافه شدن 11 هزار و 300 میلیارد تومان یارانه نان و کالاهای اساسی، به بیش از 59 هزار میلیارد تومان می‌رسد اما درآمدهای حاصل از اجرای گام دوم هدفمندی یارانه‌ها نیز در چند محور اصلی به کار گرفته خواهند شد به طوری‌که دولت موظف است مبلغ 10 هزار میلیارد تومان را صرف کمک به بخش تولید، بهبود حمل و نقل عمومی و بهینه‌سازی مصرف انرژی در واحدهای تولیدی، خدماتی و مسکونی (ماده 8 قانون هدفمندی یارانه‌ها) کند. همچنین مبلغ 4 هزار و 800 میلیارد تومان نیز به تقویت نظام سلامت و 2 هزار میلیارد تومان نیز به بیمه بیکاری و حمایت از بیکاران اختصاص دهد. اما طبق پیش‌بینی‌ها اصلی‌ترین محور هزینه‌ای دولت بحث پرداخت‌های نقدی و غیرنقدی یارانه‌ها است که مجلس به این منظور 42 هزار و 500 میلیارد تومان در اختیار دولت قرار داده تا در این بخش هزینه کند.
مجلس به صراحت تصویب کرده است یارانه نقدی فقط به سرپرستان خانوارهای متقاضی که به تشخیص دولت نیازمند دریافت یارانه باشند، پرداخت خواهد شد. البته درآمد این افراد باید کمتر از رقم تعیین شده توسط دولت باشد و افراد متقاضی دریافت هم باید در زمان تعیین شده به مراکز ثبت‌نام مراجعه و نسبت به میزان درآمد خود، اظهار رسمی کنند. مهم آنکه چنانچه این اظهارات نسبت به واقعیت همخوانی نداشته باشد، دولت می‌تواند آن شخص را جریمه کند
یارانه می‌خواهید، ثبت‌نام کنید
در همین باره عضو کمیسیون تلفیق بر پابرجا ماندن ثبت‌نام دوباره برای دریافت یارانه سال 1393 و تعیین کف درآمدی برای یارانه‌بگیران در تبصره هدفمندی تأکید کرد. به گفته عزت‌الله یوسفیان‌ملا، دولت اختیار تصمیم‌گیری درباره پرداخت نقدی و غیرنقدی یارانه سال آینده را دارد. یوسفیان‌ملا اضافه کرد: از اول فروردین سال آینده بودجه 1393 قابل اجرا بوده و دولت می‌تواند درباره پرداخت نقدی یا غیرنقدی یارانه‌ها در سال آینده تصمیم بگیرد و تعیین کند در چه قالبی به گروه‌های درآمدی یارانه پرداخت شود. سبد کالا را می‌توان به‌عنوان طرحی آزمایشی برای پرداخت غیرنقدی یارانه‌ها در نظر گرفت ولی هنوز روشن نیست برنامه دولت برای پرداخت نقدی یارانه‌ها در سال آینده چیست. همچنین عضو دیگر کمیسیون تلفیق بودجه با بیان اینکه دولت می‌تواند فقط یارانه نقدی را تا پایان اسفند امسال به مردم بدهد، گفت: پرداخت یارانه پس از آن براساس متوسط هزینه و درآمد خواهد بود. جعفر قادری در این‌باره افزود: این موضوع بستگی به دولت دارد که بخواهد از اول سال آینده به صورت کامل اجرا کند، یا بخش‌هایی از آن را در نظر بگیرد. به گفته قادری، باید به صورت دقیق عدد و رقم حداقل حقوق برای یارانه نقدی توسط دولت مشخص شود و اگر اعلام نکند ممکن است در ماه‌های اول سال آینده یارانه نقدی پرداخت شود. وی ادامه داد: در صورتی که دولت آیین‌نامه را سریع تنظیم کند می‌تواند از اول سال جدید یارانه نقدی را فقط به جامعه هدف بدهد. عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره هزینه و درآمد خانوار اظهار داشت: متوسط هزینه و درآمد خانوار با روش‌های علمی توسط مرکز آمار تهیه شده و می‌شود و عدد را باید دولت نهایی کند.وی در پاسخ به این پرسش فارس که متوسط هزینه و درآمد در کل کشور یکی نیست، خاطرنشان کرد: دولت می‌تواند سرانه و حداقل درآمد را به صورت منطقه‌ای و ملی درنظر بگیرد تا به صورت عادلانه پرداخت نقدی صورت بگیرد. قادری درباره سهم تولید در تبصره هدفمندی گفت: مغایرتی میان قانون بودجه و تبصره کنونی برای سهم تولید وجود ندارد و اکنون حدود 10 درصد برای تولید منظور شده است.
فرآوری: محسن جندقی بخش اقتصاد تبیان
منابع : ایسنا، مهر، فارس، وطن دیروز
مطالب مرتبط:
