تبیان، دستیار زندگی
در مطلب گذشته نگاهی کلی به جایگاه معاون اول و علت وجود ان در قانون انداختیم و تا اواسط دولت نهم و دهم معاون اول ها را مرور کردیم در این قسمت ادامه مطلب را دنبال کنید
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

گزارشی از آنها که معاون اول بودند

قسمت دوم


در مطلب گذشته نگاهی کلی به جایگاه معاون اول و علت وجود ان در قانون انداختیم و تا اواسط دولت نهم و دهم معاون اول ها را مرور کردیم در این قسمت ادامه مطلب را دنبال کنید

احمدی نژاد و مشایی

یارغار و جنجالی ترین مرد احمدی نژاد (اسفندیار رحیم مشایی -1339رامسر)

اسفندیار رحیم مشایی شاید جنجالی ترین نامی باشد که تا به حال در کنار یک رییس جمهور در تاریخ جمهوری اسلامی بوده است او متولد 1339در رامسر و از یاران قدیمی محمود احمدی نژاد است که این دوستی را با پیوند خانوادگی محکم تر کردند و رحیم مشایی از یک دوست قدیمی تبدیل به پدر عروس احمدی نژاد شد وقتی به گذشته نگاه کنیم به راحتی می توانیم ردپای مشایی را در هرجایی که احمدی نژاد حضور داشته ببینیم بین سال های 58 تا 61 اسفندیار رحیم مشایی به دعوت محمد رضا نقدی به کردستان رفت و معاون اطلاعات واحد کرمله اطلاعات سپاه مستقر در قرارگاه سیدالشهدا شد با انتصاب احمدی نژاد به فرمانداری ماکو از عضو شورای تأمین استان آذربایجان شد و در کنار احمدی نژاد ماند تا وقتی که احمدی نژاد به ساختمان بهشت راه یافت و عنوان شهردار تهران را از آن خود کرد رحیم مشایی هم از این عنوان بی نصیب نماند و رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران شد سازمانی با بودجه بی کلان و امکاناتی وسیع.

با رییس جمهور شدن احمدی نژاد در سال 84 مشایی به عنوان رییس میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری وارد مجموعه دولت شد در دوران ریاستش هم در میراث فرهنگی دست به اقداماتی زد که صدای منتقدان زیادی را از جناح اصولگرا بلند کرد مثل شرکت در مراسمی که قرآن را با سازو آواز می آورند با شرکت در یک مراسم در ترکیه که همراه با رقص زنان بود اما جنجالی ترین اقدامش در سازمان میراث فرهنگی زمانی بود که طی آیین نامه یی سازمان حج و زیارت را به سازمان میراث فرهنگی گردشگری ملحق کرد و ریاست آن را تغییر داد که با مخالفت شدید آیت الله ری شهری روبه رو شد و کار تا جایی پیش رفت که رهبری وارد عمل شد و با دخالت او مساله فیصله پیدا کرد.

با پایان دوره اصلاحات و آغاز به کار دولت احمدی نژاد جهانگیری نیز از مجموعه دولت کنار گذاشته شد ولی همواره در جریان امور سیاسی کشور در کنار سایر همفکرانش حضور داشت و طی این سال ها همواره در کنار محمد خاتمی و در حلقه مشاورانش حضور داشته

پس از انتخابات جنجالی سال 88 و باقی ماندن احمدی نژاد در کاخ پاستور به عنوان رییس دولت این بار مشایی در تاریخ 27 تیر 88 به معاون اولی منصوب شد انتصابی که صدای اعتراض اصولگرایان را از هر طرف بلند کرد و نام جریان جدیدی را وارد ادبیات سیاسی ایران کرد و آن جریان موسوم به "انحرافی" بود اصولگرایان را از هر منتقد احمدی نژاد معتقد بودند که رحیم مشایی سردسته جریانی است که از آمارها و اصول آنها منحرف شده و به همین دلیل به جریان انحرافی معروف شد اما احمدی نژاد توجهی به منتقدانش نکرد تا جایی که نایب رییس مجلس در جلسه علنی مجلس از نامه یی خبر داد که رهبری به محمود احمدی نژاد نوشته  ودرآن دستور به برکناری رحیم مشایی و عدم استفاده از او در باقی پست ها داده است احمدی نژاد با وجود همه اینها برتصمیمش پافشاری کرد تا اینکه سرانجام دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه ای در تاریخ 2 مرداد متن نامه را منتشر کرد در حالی که تاریخ نامه 27 تیرماه را نشان می داد و به این معنا بود که احمدی نژاد پس از دریافت نامه و برخلاف دستور رهبری همچنان رحیم مشایی را در مقام خود باقی گذاشته بود در همان روز رحیم مشایی استعفای خود را تقدیم دولت کرد و بلافاصله احمدی نژاد با صدور حکمی او را به ریاست دفترش در نهاد ریاست جمهوری منصوب کرد دوران معاونت اولی رحیم مشایی بسیار کوتاه بود کمتر از یک هفته اما جنجال ها و حاشیه هایش شاید به پای هیچ معاون اول دیگری نرسد و به حق می توان او را جنجالی ترین مرد احمدی نژاد خواند مردی که گاه دم از دوستی با مردم اسراییل زده و گاه اظهار نظرهای عجیب درباره پیامبران کرده مردی که احمدی نژاد آرزو داشت بعد از پایان دوره اش او به عنوان رییس جمهور وارد کاخ پاستور شود و با همین هدف اسفندیار رحیم مشایی در ساعات پایانی ثبت نام برای کاندیداتوری ریاست جمهوری یازدهم در حالی که احمدی نژاد او را همراهی می کرد به وزارت کشور مراجعه کرد اما در نهایت با رد صلاحیت وی توسط شورای نگهبان ناکام ماندند رحیم مشایی امروز نیز مانند سالیان طولانی گذشته همچنان در کنار احمدی نژاد است و سودای تأسیس دانشگاه جامع ایرانیان را در سردارند.

خط قرمز احمدی نژاد (محمد رضا رحیمی -1323کردستان)
رحیمی

با استعفای رحیم مشایی محمد رضا رحیمی معاون اول رییس جمهور شد او مدرک لیسانس حقوق خود را از دانشگاه تهران و مدرک فوق لیسانس اش را از دانشگاه آزاد اخذ کرده است و در پرونده اش سابقه دادستانی در شهرستان قروه و همچنین شهر سنندج را دارد در دوره سازندگی نیز استاندار کردستان بوده که بعد تحولات سال 76 و روی کار آمدن دولت اصلاح طلب وی از مقامش برکنار شد که دلیل این کار اتهام تخلف در انتخابات سال 76 در کردستان به نفع کاندیدای خاصی اعلام شد.

با آغاز ریاست حداد عادل در مجلس هفتم رحیمی به ریاست "دیوان محاسبات کشور" منصوب شد و با اینکه از طرف حداد عادل برای این پست مامور بود ولی بسیار هوای دولت محمود احمدی نژاد را داشت و حتی شاهد اظهار نظرهای جنجالی و عجیب از طرف وی درباره احمدی نژاد بودیم وی در جریان سخنرانی اش در اجلاس سالانه مدیران گفته بود که در سفری که به سوریه داشته است یکی از مسلمانان به وی گفته: اگر قرار بود پیامبری بعد از پیامبر اسلام مبعوث شود آن محمود احمدی نژاد است شاید هم همین ارادت و خدمات باعث شد که به احمدی نژاد نزدیک تر شود و در نهایت معاون اولی را از آن خود کند.

نام محمد رضا رحیمی با افشای پرونده یی درباره اختلاس از بیمه ایران با فساد مالی عجین شد همچنین برخی اقدامات او در مجلس مثل پرداخت چک های پنج میلیونی به چند تن از نمایندگان در ازای پس گرفتن استیضاح گردان است حتی برخی از نمایندگان مجلس از تقلبی بودن مدرک دکترایش خبر دادند و اینکه اصلا مشخص نیست از کدام دانشگاه این مدرک را دریافت کرده است.

رحیمی همواره منتقدان زیادی در میان اصولگرایان داشته که بیشترین انتقاد از ناحیه اتهام فسادمالی به او وارد بود نامش در کنار گردان و جهرمی بارها نقل محافل سیاسی بود از جمله حلقه فاطمی که مدتی صدر اخبار ایران بود پرونده یی جنجالی که ظاهرا اتفاقاتش در خانه یی حوالی میدان فاطمی تهران رخ می داده خانه یی که محلی بریا جلسات محمد رضا رحیمی و همراهانش بوده و به پرونده بیمه ایران مربوط است داستان حلقه فاطمی نخستین بار توسط الیاس نادران نماینده اصولگرای مجلس و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس بیان شد او به همراه احمد توکلی دیگر نماینده اصولگرا سرسختانه پیگیر این داستان بودند تا جایی که احمد توکلی در برنامه زنده تلویزیونی بر متهم بودن معاون اول احمدی نژاد در پرونده اختلاس بیمه ایران تأکید کرد نهایتاً با شکایت محمدرضا رحیمی از الیاس نادران این پیگیری ها نیز کم رنگ شد. در نهایت پرونده به شعبه 79 دادگاه کیفری فرستاده شد.

احمدی نژاد با وجود همه اینها برتصمیمش پافشاری کرد تا اینکه سرانجام دفتر حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه ای در تاریخ 2 مرداد متن نامه را منتشر کرد در حالی که تاریخ نامه 27 تیرماه را نشان می داد و به این معنا بود که احمدی نژاد پس از دریافت نامه و برخلاف دستور رهبری همچنان رحیم مشایی را در مقام خود باقی گذاشته بود

محمدرضا رحیمی در حال حاضر از متهمان اختلاس از بیمه ایران است و به قید وثیقه آزاد است.

او برای دوره یازدهم انتخابات ریاست جمهوی ثبت نام کرد اما برای ثبت نام خود شخصاً مراجعه نکرد بلکه محمد جعفر محمدزاده را که معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد بود به عنوان وکیل برای ثبت نام به وزارت کشور فرستاد. در نهایت محمدرضا رحیمی در اریخ 23 اردیبهشت انصراف خود را از شرکت در انتخابات اعلام کرد، برخی دلیل این انصراف را مخالفت احمدی نژاد با کاندیداتوری وی می دانند اما هرگز به طور رسمی چیزی در این مورد از رحیمی یا اطرافیانش شنیده نشد.

معاون اول دولت اعتدال و امید

جهانگیری

(اسحاق جهانگیری- 1335 هرمزگان)

اسحاق جهانگیری دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته مهندسی صنایع از دانشگاه صنعتی اصفهان است و در حال حاضر عضو شورای مرکزی حزب کارگران سازندگی است.

جهانگیری در دوره دوم و سوم مجلس از سال 63 تا 70 به عنوان نماینده مردم جیرفت در مجلس حضور داشت. در سال 71 و در دولت هاشمی به عنوان استاندار اصفهان منصوب شد. با پیروزی محمد خاتمی در سال 76 در کسوت وزیر معاون و فلزات وارد هیات دولت اصلاحات شد و با ادغام این وزارتخانه با وزارت صنایع به عنوان وزیر صنایع و معادن انتخاب شد.

با پایان دوره اصلاحات و آغاز به کار دولت احمدی نژاد جهانگیری نیز از مجموعه دولت کنار گذاشته شد ولی همواره در جریان امور سیاسی کشور در کنار سایر همفکرانش حضور داشت و طی این سال ها همواره در کنار محمد خاتمی و در حلقه مشاورانش حضور داشته. در انتخابات دور یازدهم ریاست جمهوری جزو کاندیداهای بالقوه اصلاح طلبان محسوب می شد اما با کاندیداتوری هاشمی به کلی منتفی شد. این تصمیم برای حضور در انتخابات آنقدر جدی بود که جهانگیری در اوایل اردیبهشت سال جاری به ملاقات با رهبری رفت و در این دیدار تأکید کرد که کاندیدای اصلی اصلاح طلبان محمد خاتمی است و در هر صورتی که حضور خاتمی منتفی شود وی کاندیدا خواهد شد. در آخرین ساعات ثبت نام برای کاندیداتوری ریاست جمهوری جهانگیری به وزارت کشور مراجعه کرد اما قبل از ورود به ساختمان اصلی به وی خبر رسید که آیت الله هاشمی در راه وزارت کشور برای ثبت نام است و اینگونه بود که جهانگیری وارد میدان رقابت ها نشد. تا قبل از رد صلاحیت هاشمی او به عنوان رییس ستاد انتخاباتی هاشمی فعالیت می کرد. با پیروزی حسن روحانی در انتخابات گمانه زنی ها درباره کابینه شروع شد و برای معاون اولی افرادی مطرح بودند از جمله محمدباقر نوبخت و اکبر ترکان اما در نهایت قرعه به نام اسحاق جهانگیری افتاد و در حال حاضر این عنوان از آن اوست.

معاون اولی سکوی پرتابی برای ریاست جمهوری

معاون اول رییس جمهور بودن پست مهمی محسوب می شود و مانند نامش وظایف و اختیارات مهمی را نیز بر عهده دارد. شاید همین موضوع باعث شده تا تمام معاونین اول رییس جمهورهای ایران از هر جناحی سودای رییس جمهور شدن را با خود داشته باشند و به این فکر کرده باشند بعد از معاون اولی اینک باید به عنوان رییس جمهور وارد کارزار سیاست شوند و بالقوه بودن ریاست جمهوری خود را بالفعل کنند و این نقطه مشترک همه معاونین اول ها غیر از پرویز داوودی بوده که در برهه هایی از زمان وارد رقابت های ریاست جمهوری شدند. اما تا به امروز هیچ کدام شان جز در سمت معاون اولی نتوانستند وارد پاستور شوند. حال باید نشست و به آینده چشم دوخت تا روشن شود آیا معاون اولی می تواند سکوی پرتابی برای ریاست جمهوری شود یا خیر.

بخش سیاست تبیان

منبع :اعتماد