عایقکاری ساختمان
(قسمت دوم)
انواع عایقها
1- عایقهای گرمایی هدایتی
ضریب هدایتK عایق های گرمائی کم و بر عکس ضریب مقاومت آنها زیاد است. عایق حرارتی مواد و مصالحی هستند که مقاومت زیادی در مقابل عبور گرما دارند و می توان بوسیله آنها تا آنجا که ممکن است از انتقال حرارت محل گرم شده یا لوله های حامل آب گرم یا کانال ها و... جلوگیری کرد تا در مصرف سوخت صرفه جویی شود.
2- عایقهای گرمایی تشعشعی یا عایقهای فلزی
این عایق ها که در سطح دیوارها و سقف ساختمان بکار برده می شود، از صفحات فلزی براق نظیر آلومینیوم و برنز و مس می باشند و عمل آنها انعکاس مقداری اشعه آفتاب و جلوگیری از نفوذ آنها به داخل سطوح ساختمانی نظیر دیوار و سقف می باشد.
بدین ترتیب گرمای منتقله از اشعه آفتاب را تقلیل می دهد. لذا با رنگ کردن سطوح ساختمانی (دیوار و سقف) به رنگهای روشن (خصوصاً سفید) می توان یک عایق تشعشعی در سطح ایجاد و از نفوذ گرمای اشعه آفتاب کاست.
3- عایقهای رطوبتی
رطوبت موجب بالا بردن ضریب هدایت و تقلیل ضریب عایق بودن عایق های هدایتی می شود. لذا برای جلوگیری از نفوذ رطوبت در عایق های سطوح ساختمانی (نظیر دیوار و سقف) و عایق لوله های حامل سیال گرم یا سرد و همچنین برای جلوگیری از نفوذ رطوبت زمین به لوله های فلزی و زنگ زدگی آنها می بایستی از عایق های رطوبتی استفاده کرد. عایقهای رطوبتی عایق هایی هستند که در نفوذ رطوبت از یک طرف به طرف دیگر جلوگیری می نماید. تعدادی از این عایق ها که در تاسیسات به کار برده می شوند، عبارتند از کلیه اجسامی که به قیر آغشته شده باشند، مانند گونی کاغذ یا پارچه غیر اندود و همچنین مواد لاستیکی و پلاستیکی و نظایر آنها، به عنوان مثال روی عایق های پشم شیشه و معدنی و همچنین مواد لاستیکی و پلاستیکی و نظایر آنها از مواد قیری یا خودش استفاده می شود.
انواع عایق های رطوبتی را می توان به انواع 1-گونی 2- مواد آغشته به قیر 3- لاستیک 4- پلاستیک 5- انواع ضد زنگ تقسیم نمود.
4- عایق گرمایی هوائی و خلاء
از عایق بودن فاصله هوایی یا خلاء می توان در سطوح ساختمانی مانند دیوارها و سقف ها و شیشه پنجره های برای عایق گرمایی استفاده کرد. چون هوا دارای ضریب هدایت کم و خلاء در محفظه است که چون دارای مولکولهای هوا نبوده و عامل انتقال گرمایی ندارند عایق بسیار خوبی از طریق ذرات جسم است که گرما را در نتیجه مجاورت به دست عبور می دهند. در حالی که در محیط خلاء مولکولی وجود ندارد که گرما را انتقال دهد. و در فضای هوایی نیز چنانچه از عمل جابجایی (Convection) جلوگیری شود و بعبارت دیگر هوا ساکن باشد مولکولهای هوا در نتیجه جابجایی گرما یا سرما را انتقال نمی دهند. لذا چنانچه در دیواره فاصله هوایی منظور گردد می بایستی برای جلوگیری از حرکت هوا و انتقال جابجایی موانع B , A در ارتفاع فضای خالی داخل دیوار در فواصلی از هم نصب نمود که از جریان هوا در نتیجه جابجایی جلوگیری شود.
فضای هوای ساکن بجای عایق در عایق نمودن پنجرهها
در مورد پنجره ها بعلت لزوم عبور نور برای روشنایی نمی توان آنها را عایق نمود ولی می توان برای جلوگیری از نفوذ گرما از شیشه های دو جداره Double Class و یا سه جداره استفاده کرد که در شیشه های دو جداره در بین دو سطح شیشه B , A فضای خلاء C وجود دارد در شیشه های سه جداره که تشکیل شده است از سه جدار در وسط سه سطح C , B , A دو فضای خلاء E , O وجود دارد.
چون در وسط دو سطح مولکولهای مادی وجود ندارد لذا گرما نمی تواند از طریق هدایت از یک جدار به جدار دیگر انتقال یابد و لذا فضای خلاء در بین سطوح شیشه پنجره را از نظر انتقال گرما از طریق هدایت عایق نموده است ولی از نظر تشعشع و عبور اشعه آفتاب مانعی در برابر انتقال گرما از طریق تشعشع نمی توان ایجاد نمود.
5- عایق صوتی
این عایق از انتقال صدا از یک محل به محل دیگر جلوگیری می کند. مسئله کنترل صدای حاصل از فن ها و موتورها و حتی حرکت سیال در لوله در تاسیسات از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
عایقکاری دیوارهای ساختمان در هنگام ساخت
بهترین زمان برای عایقکاری ساختمان، در زمان دیوارکشی و در هنگام ساخت می باشد که بسیار راحت تر و با هزینه کمتری نسب به ساختمان های احداث شده انجام می پذیرد.
در زمان ساخت یک بنا، از روش های مختلف و متنوعی جهت عایقکاری ساختمان می توان استفاده نمود. می توان عایقکاری را ضمن اجرای نمای ساختمان (آجر نما، سنگ و کامپوزیت آلومنیوم و...) انجام داد.
اجرای عایقکاری با استفاده از عایق های معدنی (پشم شیشه، پشم سنگ، پشم سرباره) نیاز به اجرای سازه فلزی و یا چوبی دارد که عایق در بین آن قرار داده شده و نمای ساختمان بر روی آن اجرا می شود از اینرو این روش را با نام «عایقکاری با سازه» نیز شناخته می شود. روش دیگر عایقکاری، «عایقکاری بدون سازه» است که برای عایق هایی نظیر یونولیت و پلی استایرن XPS که از استحکام کافی برخوردار هستند، نیازی به اجرای سازه نمی باشد و نمای ساختمان مستقیما بر روی آن اجرا می شود. روش دیگر عایقکاری «عایقکاری با مصالح عایق» است که با استفاده از مصالح و بلوک های عایق حرارتی و با هزینه پایین تر و سهولت بیشتری، انجام می پذیرد.
عایقکاری دیوارهای ساختمان احداث شده
در ساختمان های احداث شده، عایقکاری جداره ها مستلزم بازسازی ساختمان است. روش نخست، عایقکاری جداره ها از داخل و در روش دوم عایقکاری جداره ها از خارج ساختمان انجام می پذیرد. عموما عایقکاری در نمایی انجام می شود که وضعیت نما در آن قسمت نامناسب باشد. بعبارت دیگر، اگر مدیریت ساختمان قصد بازسازی نمای خارجی ساختمان را داشته باشد، عایقکاری ضمن بازسازی نمای خارج انجام می پذیرد و در صورتی که وضعیت نمای داخل ساختمان نامطلوب و نیاز به ترمیم و بازسازی داشته باشد، عایقکاری از داخل انجام می پذیرد. برای ساختمان های احداث شده، می توان از دو روش عایقکاری با سازه و بدون سازه استفاده نمود ولی نمی توان از مصالح عایق استفاده نمود.
ادامه دارد...
فرآوری: مریم نایب زاده
بخش دانش و زندگی تبیان
منبع: energystar، ifco، prozhe، iran-elmi