تصفیه خانه آب - جلسه ششم

اهداف جلسه:

آشنایی با صافی ها، ساخت صافی ماسه ای برای تصفیه خانه

وسایل مورد نیاز: پلکسی گلاس یا شیشه، ماسه

درباره صافی ها: تصفیه نهایی آب بوسیله صافی ها انجام می گیرد. اگر آب دارای مواد معلق کمی باشد، صافی ها می توانند تنها وسیله تصفیه آب باشند. صافی ها به صورت همزمان به چند طریق آب را تصفیه می نمایند.

انواع صافی ها:

صافی ها از نظر سرعت عبور آب به دو بخش تقسیم می شوند: صافی های تند و صافی های کند.

سرعت عبور آب در این صافی ها بسیار کم بوده و حدود 0/1 تا 0/2 متر بر ساعت می باشد. ارتفاع آب بر روی ماسه ها در این نوع صافی ها باید cm 30 تا 1 متر باشد. این صافی ها قادرند به ازای هر مترمربع از سطح خود، حدود 5 مترمکعب آب را در روز تصفیه نمایند. در این صافی ها باید ماسه از جنس کوارتر با قطر حدود نیم میلی متر بوده و ارتفاع ماسه در این نوع صافی ها باید حدود 0/5 متر تا 1/2 متر باشد.

در کف صافی ها باید به نحوی جلوی خروج ماسه ها را گرفت. برای این کار از قطعات پلاستیکی یا فلزی زنگ نزن با شیارهای نازک ( 0/3تا 0/7 میلی متر) برای خروج آب استفاده می شود. فاصله این قطعات پستانک مانند از هم حدود 10 سانتی متر می باشد.

برای شستشوی صافی ها چند راه وجود دارد. می توان پس از مدتی که صافی کار کرد، ماسه روی آنرا به ضخامت 3 سانتی متر برداشته و دوباره از آن استفاده نمود. با این کار بعد از مدتی ارتفاع ماسه کاهش می یابد و باید ماسه های برداشته شده را پس از شستشو، درون فیلتر قرار داد.

* روش دیگر شستشو از پشت (back wash) می باشد. در این روش بعد از مدتی که صافی کثیف شد، آنرا از مدار تصفیه خانه خارج می نمایند و آب را با فشار از راه خروجی به زیر آن وارد می کنند. با این کار آلودگی های موجود با آب وارد شده تمیز می شود و سرریز می نماید. ماسه ها نیز به دلیل اینکه وزن بیشتری دارند، درون صافی باقی خواهند ماند.

صافی های تند:

در این صافی ها سرعت عبور آب نسبت به صافی های کند بسیار بیشتر بوده و در نتیجه باکتری های هوازی قادر نخواهند بود به تصفیه آب کمک نمایند. شستشوی صافی های تند کمی پیچیده تر می باشد. صافی های تند نیز خود دو نوع می باشند:

این صافی ها در تصفیه خانه های ایران نیز به کار می روند و قادرند حدود 100 تا 240 مترمکعب آب را به ازای هر مترمربع از سطح صافی، در شبانه روز تصفیه نمایند.

ماسه های به کار رفته در این صافی ها از جنس کوارتز یا آنترازیت بوده و باید 1/2متر تا 2 متر ارتفاع داشته باشد.

ساخت صافی

پس از آشنایی با انواع صافی ها، نوبت به ساخت صافی برای تصفیه خانه خودتان می رسد. با توجه به توضیحات ارائه شده به نظر شما چه نوع صافی برای تصفیه خانه ای که دارید می سازید مناسب تر می باشد؟

پیشنهاد ما استفاده از صافی کند می باشد زیرا مقدار آب تصفیه شده ناچیز می باشد. برای ساخت صافی می توانید از شیشه یا پلکسی گلاس استفاده نمایید. برای طراحی ابعاد صافی، باید با توجه به ظرفیتی که برای تصفیه خانه خود در نظر گرفته اید و سرعت تصفیه آب در صافی کند، مساحت سطح مقطع صافی را بدست آورید. ارتفاع ماسه نیز با توجه به نوع آن در متن مشخص گردیده است.

پس از ساخت بدنه صافی باید پستانک های خروجی آب را در کف آن نصب نمایید و پس از آب بندی، ماسه را به درون صافی بریزید.

از ماسه دریا نیز می توانید پس از الک نمودن برای تصفیه آب استفاده نمایید.

اگر در تهیه پستانک ها به مشکل برخوردید، می توانید با ایجاد شیارهای نازک بر روی لوله های پلاستیکی آنها را بسازید ( بهتر است شیارها را به وسیله ی کاتر ایجاد نمایید). پس از ساخت صافی و ریختن ماسه ها، آنرا با آب پر نمایید و از آن عکس بگیرید و این عکس را به عنوان تکلیف این جلسه برای ما ارسال نمایید.

تکلیف: ........................

محل بازدید/ اردو/ خرید: برای بازدید این جلسه می توانید به بخش صافی نزدیک ترین تصفیه خانه به محل زندگی خود مراجعه نمایید.

منابع مطالعه:

Degremont , water treatment Handbook

5th edition Stephen Austin / G. Britains- canton Hill 1979

بخش پژوهش های دانش آموزی سایت تبیان

تهیه: پوریا میرعشقی - تنظیم: یگانه داودی

تصفیه خانه آب - جلسه اول
تصفیه خانه آب - جلسه دوم
تصفیه خانه آب - جلسه سوم
تصفیه خانه آب - جلسه چهارم
تصفیه خانه آب - جلسه پنجم
تصفیه خانه آب - جلسه ششم
تصفیه خانه آب - جلسه هفتم
تصفیه خانه آب - جلسه هشتم