تصفیه خانه آب - جلسه سوم
اهداف جلسه:
ساخت آشغالگیر و چربی گیر
وسایل مورد نیاز: پلکسی گلاس، چسب پلکسی گلاس، توری با سوراخ های 2×2 ، توری با سوراخ های 5/0×5/0، منبع حرارت جهت خم کردن پلکسی گلاس
ساخت آشغالگیر:
قبل از ورود آب به تصفیه خانه باید مواد بزرگ و شناور داخل آن مانند بطری نوشابه، شاخ و برگ درخت، ظروف پلاستیکی و... در صورت وجود جمع آوری گردند. با توجه به اینکه اینگونه آشغال ها در منابع زیرزمینی وجود ندارند، آشغالگیر تنها برای تصفیه خانه های آب های روزمینی مانند رودخانه ها به کار می رود.
در صورت زیاد بودن مواد شناور در آب ورودی به تصفیه خانه، برای جلوگیری از مسدود شدن شبکه آشغالگیر، آنها را در دو یا سه ردیف با سایزهای مختلف سوراخ قرار می دهند. ردیف اول شبکه آشغالگیر درشت می باشد و اندازه سوراخ های آن 20 تا 30 میلی متر می باشد. ردیف دوم شبکه ریز می باشد و اندازه سوراخهای آن 2 تا 5 میلی متر می باشد. ردیف سوم که خیلی به ندرت به کار می رود، دارای سوراخ هایی با ابعاد 2/0 تا 1 میلی متر می باشد.
شبکه های آشغالگیر ریز و درشت
اندازه سطح مقطع شبکه آشغالگیر درشت باید حدوداً 2 برابر سطح مقطع لوله آورنده آب به تصفیه خانه باشد و سرعت عبور آب در سوراخ های این شبکه نباید خیلی زیاد باشد (از حدود7/0 متر بر ثانیه بیشتر شود).
حال با توجه به اطلاعات فوق قادر خواهید بود یک شبکه آشغالگیر برای تصفیه خانه خود بسازید.
در اولین گام باید ظرفیت تصفیه خانه مورد نظر خود را تعیین نمایید. پس از تعیین ظرفیت و مشخص شدن قطر لوله آب ورودی به این تصفیه خانه، اندازه آشغالگیر را بدست آورید. برای نمونه اگر قطر لوله ورودی به تصفیه خانه 5 سانتی متر باشد، مساحت آشغالگیر به صورت زیر به دست می آید:
π× 5 =15.7cm2 = مساحت لوله
2 ×15.7cm2 ~ 32 cm2= مساحت آشغالگیر
لذا سطح مقطع آشغالگیر مورد نظر باید 32 سانتی مترمربع باشد و ابعاد آن برای مثال می تواند 4 سانتی متر در 8 سانتی متر باشد.
پس از محاسبه ابعاد آشغالگیر، باید آن را بسازید. برای ساخت آشغالگیر می توانید از مواد مختلفی مانند شیشه، ورق فلزی یا پلکسی گلاس استفاده نمایید. استفاده از پلکسی گلاس به دلیل سادگی در برش و خم کاری در این پروژه توصیه می شود. برای ساخت آشغالگیر کافی است با توجه به ابعاد آشغالگیر با استفاده از پلکسی گلاس یک کانال U شکل ساخته و توری های آشغالگیر ریز و درشت را بر روی آن طبق توضیحات فوق سوار نمایید.
ساخت چربی گیر:
در صورتی که آب ورودی به تصفیه خانه دارای چربی باشد، باید آن را جدا نمود. برای گرفتن چربی از آب دو روش متداول می باشد:
استفاده از کربن فعال:
برای جدا کردن مقدار کم چری (کمتر از 5 میلی گرم بر لیتر) لایه هایی از پودر ذغال را بر روی صافی قرار می دهند و آب را از صافی عبور می دهند. در این روش معمولاً قطر دانه های ذغال حدود یک میلی متر و سرعت عبور آب از این صافی ها باید حدود 5 متر بر ساعت باشد.
در این روش ذغال استفاده شده باید بعد از مدتی با ذغال نو جایگزین گردد. میانگین مصرف ذغال در این روش حدود 5 تا 40 گرم پودر ذغال برای هر مترمکعب آب می باشد.
استفاده از حوضچه های چربی گیر:
این روش برای جدا کردن مقادیر چربی زیاد (بیشتر از 5 میلی گرم بر لیتر) به کار می رود.
همانگونه که می دانیم جرم حجمی روغن از آب کمتر می باشد و به همین دلیل چربی های موجود در آب، بر روی سطح آن جمع خواهند شد. با استفاده از این خاصیت می توان چربی را از آب جدا نمود. فرض کنید بر سر راه مسیر عبور جریان مانعی به صورت شکل زیر قرار دهیم.
با این کار با عبور جریان، در صورتی که جریان دارای چربی باشد، چون چربی بر روی سطح آب جمع می شود، در پشت مانع جمع خواهد شد و قادر نخواهد بود وارد تصفیه خانه شود.
در این سیستم جریان آب قادر خواهد بود به سادگی از زیر مانع چربی گیر عبور نموده و وارد تصفیه خانه گردد. چربی های جمع شده در پشت چربی گیر را می توان به سادگی جمع آوری نموده و از مسیر عبور آب خارج نمود.
حال برای تصفیه خانه خود یک حوض چربی گیر بسازید. برای این کار می توانید از پلکسی گلاس برای ساخت کانال عبور آب و همچنین مانع جمع کننده چربی استفاده نمایید.
تکلیف: از حوضچه چربی گیر و همچنین آشغالگیر ساخته شده عکس بگیرید و برای ما ارسال کنید.
محل بازدید/ اردو/ خرید: برای بازدید می توانید به یکی از تصفیه خانه های شهر خود مراجعه نمایید.
منابع مطالعه: برای مطالعه بیشتر می توانید به کتاب اصول تصفیه آب اثر محمد چالکش امیری مراجعه نمایید.
