پرداختن به سینمای جنگ نیازمند درک عمیقی است

گزارش نشست خبری فیلم «شیار 143»

نشست پرسش و پاسخ فیلم سینمایی «شیار143» در حالی برگزار شد که اشک های ناتمام مریلا زارعی تا تقدیم «چ» توسط حاتمی کیا به آبیار جزو مهمترین اتفاقات آن بود.

نشست پرسش و پاسخ فیلم سینمایی «شیار 143» با حضور نرگس آبیار کارگردان، محمدحسین قاسمی و ابوذر پورمحمدی تهیه‌کننده، مریلا زارعی، گلاره عباسی، جواد عزتی بازیگران و پیمان خاکسار تدوینگر در سالن سعدی مرکز همایش‌های برج میلاد برگزار شد.

نرگس آبیار در ابتدای این نشست درباره نحوه شکل‌گیری قصه «شیار 143» عنوان کرد: شاید هدیه‌ای که من از این جشنواره گرفته‌ام حضور حاتمی‌کیا در این جلسه بود من این کار را براساس نگاهی به رمان اختر و تلماسه نوشتم و یکی از شخصیت‌های این رمان را به این کار وارد کردم. همچنین کمی قصه‌های فرعی نیز در این داستان استفاده شد.

مریلا زارعی بازیگر نقش الفت در فیلم سینمایی «شیار 143» در حالی که  تحت تأثیر تماشای مجدد این فیلم قرار گرفته بود و به شدت اشک می ریخت به سختی و با زحمت اظهار داشت: خیلی خوشحالم که در این نقش بازی کردم من عذرخواهی می‌کنم که خیلی تحت تأثیر این فیلم قرار گرفته‌ام، خیلی حرف برای گفتن دارم اما اگر تحلیلی بعد از این احساس من نبود نمی‌توانستم به این جلسه پرسش و پاسخ بیایم و اگر تحت تأثیر قرار گرفتم فقط از دید یک مخاطب بوده است.

شادمانفر فیلم‌برداری فیلم سینمایی «شیار 143» در ادامه این نشست با اشاره به حرکت دوربین روی دست در این اثر سینمایی گفت: استفاده از دوربین آن هم بر روی دست خواسته کارگردان بود چون می‌خواستم یک روایت مستندگونه داشته باشم که من هم این کار را به خواسته کارگردان انجام دادم.

نرگس آبیار در ادامه سخنان شادمانفر عنوان کرد:‌ ما در حقیقت از زاویه دید الفت جلو می‌رفتیم و تمام صحنه‌هایی که الفت در آن حضور داشت زاویه دید خودش بود چون من به استایل دوربین روی دست خیلی اعتقاد داشتم و فکر می‌کردم هیچ حرکت خاصی را در این اثر نداشته باشیم و خیلی سعی نکردیم در فیلم‌برداری خودنمایی داشته باشیم.

نرگس آبیار در ادامه درباره پرداخت این فیلم به مضمون دفاع مقدس گفت: دفاع مقدس پایان‌ناپذیر است و همین تایم کوتاهی از جنگ پتانسیل زیادی برای مستندسازان و فیلم‌سازان فراهم می‌کند چون جنگ با مفهوم دنیا سروکار دارد برای پرداختن به آن نیازمند درک عمیقی است.

پیمان خاکسار تدوینگر فیلم سینمایی «شیار 143» در ادامه این نشست درباره مراحل تدوین این اثر گفت: من خیلی حسی و غریضی مونتاژ می‌کنم و این فیلم هم این حس را به من داد البته من بیشتر تدوینگر کارهای مستند هستم ولی نمی‌دانم چطور به این ریتم رسیدیم یک پروسه چند ماهه شکل گرفت و من اساس برنامه مونتاژم را روی شخصیت الفت گذاشته بودم و می‌خواستم روند انتظار از اول فیلم تا پایان سکانس نهایی فیلم احساس شود.

نرگس آبیار در ادامه با اشاره به برخی سکانس‌های امیدوارانه در این اثر سینمایی خاطرنشان کرد: فیلم با سکانس بریدن قالی امیدوارانه به پایان می‌رسد شاید خوب نباشد این را بگویم اما این فیلم من را یاد داستان پیرمرد و دریا می‌اندازد که زندگی الفت هم در همین رابطه است و به دنبال تولدی دوباره می‌گردد.

موگویی چهره‌پرداز این اثر سینمایی در ادامه این نشست به تشریح مراحل چهره‌پردازی پرداخت و عنوان کرد:‌ من اولین‌ برای که به دفتر خانم آبیار رفتم پس از خواندن فیلم‌نامه تعجب کردم و به ایشان گفتم که چگونه می‌خواهید این قصه را روایت کنید خلاصه بعد از صحبت‌های فراوان فکر کردیم که مقاطع را چطور نمایش دهیم و از اول هم نظر خانم آبیار روی خانم زارعی بود بنابراین روندی برای قصه انتخاب کردیم که مخاطب در حین تماشای فیلم از آن خسته نشود.

وی تأکید کرد: خیلی خوشحالم از این که توانستیم به کسانی که تا ابد مدیون آنها هستیم ادای دین کنیم.

در ادامه این نشست مریلا زارعی که شرایط روحی‌اش کمی بهتر شده بود درباره حضور خود در شهر سرچشمه و بازی در این فیلم گفت: وقتی من فیلم‌نامه‌ای به دستم می‌رسد به شکلی ناخودآگاه موسیقی در ذهن من می‌آید و من تمام فیلم را با آن موسیقی سپری می‌کنم. فضای سخت و سنگین سرچشمه باعث شد تا من سازم را با مناجات سحرگاهی ماه مبارک رمضان پر کردم و به جرأت می‌گویم که بیش از همه عوامل بیرونی این موضوع روی من تأثیر گذاشت بالطبع ما هر نقشی را بازی می‌کنیم فضا و شرایطی می‌تواند آزاردهنده باشد ولی من سعی کردم که اینها را کنار بگذارم و بازی کنم.

زارعی اظهار داشت: از جمله افرادی که در این گروه در کنار من بودند خانم گلاره عباسی که فقط به نفع الفت سکوت و آرامش را در صحنه داشت و من احساس می‌کردم که در این نقش دخترم را هم فراموش کرده‌ام.

نرگس آبیار در ادامه این نشست درباره تأثیرگذاری نقش مریلا زارعی تأکید کرد: یکی از دلایل تأثیرگذاری نقش خانم زارعی این بوده که خانم زارعی در تمام مدت فیلم‌برداری روزه بودند و با زبان روزه جلوی دوربین می‌رفتند. البته من از آقای شادمانفر هم تشکر می‌کنم که لوکیشن‌های سخت معدن را به خوبی فیلم‌برداری کردند.

محمدحسین قاسمی تهیه‌کننده این اثر سینمایی در پاسخ به این سۆال کنایه‌آمیز که چطور می‌توان 40 میلیارد هزینه نکرد و اسطوره‌های شیعه را به بازی نگرفت و فیلم ساخت، گفت: در دوره‌ای که ما پروانه ساخت دریافت کردیم کمی مشکل داشتیم فیلم سینمایی «شیار 143» مثل عوامل آن مستقل است و این استقلال به این معنا نیست که در بخش خصوصی تولید شده ما از وزارت ارشاد هیچ کمکی نگرفتیم حالا اینکه آنها دادند و ما نگرفتیم یا اینکه ما خواستیم و آنها ندادند بحثی وجود نداشته است.

وی افزود: آقای حسینی وزیر وقت ارشاد برای بازدید از یک نمایشگاه عکس به کرمان آمده بودند که ما می‌خواستیم افتتاحیه نمایشگاه عکسی را با حضور مادران شهید برگزار کنیم که دوستان مس سرچشمه یک قدم‌شان صد برابر ارشاد است که پیشنهاد دادند آقای حسینی را نیز به این مراسم دعوت کنید بالاخره آقای حسینی سر صحنه تشریف آوردند اما ما چیزی باید بابت تولید این فیلم از وزارت ارشاد دریافت نکردیم و با هر سختی که بود این کار را پیش بردیم.

نرگس آبیار در پاسخ به این سۆال که در تولید آثار اینچنینی چقدر به اقتباس و ادبیات لازم است، گفت: ادبیات در سال‌های اخیر به سمت پیچیدگی رفته و نثر هم پیچیده شده که همین موضوع کار کارگردان از اقتباس سینما را کم می‌کند ما یک نوع ادبیات داستان داریم که خواندن آن برای مخاطب سخت است چه برسد به آنکه بخواهیم آن ادبیات را به سینما وارد کنیم. ما در این عرصه به داستان‌هایی نیاز داریم که برای مخاطب ساده باشد.

نرگس آبیار درباره جلوه‌های بصری در فیلم سینمایی «شیار 143» گفت: آقای ناظم‌فرید کار جلوه‌های ویژه را انجام دادند چون در خیلی از موارد زحمت کشیدند و به قدر ظریف کار را انجام دادند که جلوه‌های ویژه از این کار بیرون نزند.

جواد عزتی از دیگر بازیگران فیلم سینمایی «شیار 143» در این نشست طی سخنان کوتاهی عنوان کرد: خدا را شاکرم که در این فیلم حضور داشتم برای من مهم بود در یک فیلم خوب باشم و اندازه نقش برای من مهم نیست.

گلاره عباسی نیز درباره ایفای نقش خود در این اثر سینمایی گفت: امروز برای من روز ویژه‌ای بود نظراتی که درباره فیلم گرفتم من را شوکه کرد من در یادداشتی نوشته‌ام که جنگ برای من مهم است و دوران نوجوانی من با فیلم‌های حاتمی‌کیا سپری شده است.

وی افزود: امروز پدرم را دیدم که بعد از نمایش فیلم من را در آغوش گرفت و بعد آقای حاتمی‌کیا هم فیلم را با نگاه مهربان خود نگاه کردند. من با خانم آبیار پارسال هم کار کردم و هر دو فیلمی که با ایشان را کار کردم دوست دارم.

عباسی با اشاره به بازی درخشان مریلا زارعی فیلم سینمایی «شیار 143» ضمن تقدیر از وی عنوان کرد: مریلا زارعی به من نشان داد که من عاشق بازیگری هستم وقتی مریلا زارعی را دیدم امیدوار شدم که می‌شود بعد از سال‌ها تجربه هنوز هم عاشق بازیگری باشیم.

محمدحسین قاسمی تهیه‌کننده در پاسخ به این سۆال که ساخت مستندهای دفاع مقدس درباره شهدا چه تأثیری در روند این کار داشت، گفت: اگر این فیلم ساخته شد به خاطر همان سال‌های خوب مستندسازی بود من به آقای پورمحمدی 13 سال در کار مستند بودیم و هنوز هم کار مستند انجام می‌دهیم.

ابوذر پورمحمدی دیگر تهیه‌کننده این اثر سینمایی گفت: من برادر دو شهید هستم مادری که خانم آبیار در این فیلم به تصویر کشید را بارها دیده‌ام تا این فیلم را ساختیم. هر کاری می‌کنیم نمی‌توانیم دین شهدا را ادا کنیم و مطمئنم که مادر شهدا هم شهید زنده هستند.

نرگس آبیار در پایان این نشست درباره کامل بودن قصه شیار 143 گفت: من چند سر تحقیقاتی به کرمان داشتم و خیلی وسواس به خرج دادم تا کار کامل از آب دربیاید.

وی افزود: بخش طالع‌بینی در این کار فضای 7 ساله را پر می‌کند و اتفاقی که می‌افتد این است که مادر می‌گوید شاید هنوز خیلی‌ها ندانند که برای خانه‌ها تلفن کشیده‌اند و بعد کسی هست که هنوز امیدوارانه به دنبال پسرش است و می‌بیند چقدر فضای طالع‌بینی سخت و مبتذل است و به خاطر همین به این صحنه در شیار 143 پرداخته شده است.

وی تأکید کرد:‌ما اینجا صحنه‌های مستند را خیلی با وسواس دیدیم و بعد فکر کردیم که با صدای آپارات این موضوع را نشان دهیم و صحنه عملیات والفجر مقدماتی که حبیب آن را تعریف می‌کند واقعی است و آقای پورمحمدی آن را از عراق خریداری کرده است.

این مراسم چندان هم خالی از حاشیه نبود و گریه‌های مداوم مریلا زارعی در این نشست که حاصل از تماشای این فیلم بوده به حاشیه این نشست افزود. البته ابراهیم حاتمی‌کیا نیز فیلم سینمایی «چ» را به شیار 143 تقدیم کرد و در پایان هم یکی از حاضرین در این جلسه خطاب به نرگس آبیار گفت که فیلم شما باعث شد تا ما خانواده شهدا را ببینیم.

مطالب مرتبط:

عاشقانه ای برای نمایش باور و اعتقادات انسانی

کارگردان از کوره در رفت

از راه رسیدن