نخستین امامی که رجعت می کند کیست؟
رجعت، در لغت به معنای بازگشتن و در اصطلاح به این معناست که عده ای از افراد (مومنین خالص و مشرکین محض) بعد از ظهور امام زمان (علیه السلام) و در زمان حکومت جهانى ایشان قبل از بر پایی قیامت دوباره به این دنیا بر می گردند. در روایات زیادی به رجعت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله)، ائمه (علیهم السلام)، حضرت عیسى (علیه السلام)، انبیائى نظیر زکریّا و یحیى و حزقیل که در راه خدا آزار فراوان دیدهاند، تصریح شده است. همچنین در روایات تصریح شده است نخستین امامى که رجعت مى کند، امام حسین (علیه السلام) است.
در زمان ظهور امام زمان (عج) چه تعداد از پیامبران و امامان (علیهم السلام) رجعت خواهند کرد؟
رجعت، در لغت به معنای بازگشتن، و برگشتن می باشد. و در اصطلاح به این معناست که عده ای از افراد (مومنین خالص و مشرکین محض) پس از مردن بعد از ظهور امام زمان (علیه السلام) و در زمان حکومت جهانى ایشان و قبل از بر پایی قیامت دوباره به این دنیا بر می گردند.
(البته در بعضی فرق اسلامی نظیر شیعه، و بعضی از دیگر مذاهب معتقد به قیامت، نیز باور به رجعت وجود دارد. از جمله اعتقاد مسیحیان به «زنده نمودن مردگان توسط عیسی» و اعتقاد آنان به زنده شدن عیسی پس از آنکه مصلوب شد، یا «داستان اصحاب کهف» و دیگر موارد. در واقع اعتقاد به رجعت به معنای عام آن، اعتقاد به قیامت است.)
اعتقاد به رجعت، که از جمله معتقدات مذهب اهل البیت است مستند به آیات و روایات متعدد می باشد که بعضی از این آیات و روایات را برای توضیح مطلب بیان می کنیم:
آیات
از تدبر در آیات قرآن می توان نتیجه گرفت که قرآن کریم به دو گونه به مسأله رجعت اشاره نموده است:
1ـ آیاتی که به وقوع رجعت در آینده اشاره دارد.
مانند، آیه شریفه 82 از سوره نمل که خداوند در این آیه می فرماید: « (به خاطر آور) روزى را که ما از هر امّتى، گروهى را از کسانى که آیات ما را تکذیب مىکردند محشور مىکنیم؛ و آنها را نگه مىداریم تا به یکدیگر ملحق شوند!».
بسیارى از بزرگان این آیه را اشاره به مسأله رجعت و بازگشت گروهى از بدکاران و نیکوکاران به همین دنیا در آستانه رستاخیز مىدانند، چرا که اگر اشاره به خود رستاخیز و قیامت باشد، تعبیر به من کل امة فوجا ( از هر جمعیتى، گروهى ) صحیح نیست، زیرا در قیامت، همه محشور مىشوند، چنان که قرآن در آیه 47 سوره کهف مىگوید: « ما آنها را محشور مىکنیم و احدى را ترک نخواهم گفت.»
2ـ آیاتی که به وقوع حوادثی در امت هاى پیشین اشاره می فرماید که در واقع نوعی رجعت محسوب می شود، مانند: آیه 259 سوره بقره. درباره ی پیامبرى است که از کنار یک آبادى عبور کرد در حالى که دیوارهاى آن فرو ریخته بود و اجساد و استخوانهاى اهل آن در هر سو پراکنده شده بود، و از خود پرسید چگونه خداوند این ها را پس از مرگ زنده مىکند، اما خدا او را یکصد سال میراند و سپس زنده کرد و به او گفت چقدر درنگ کردى؟ عرض کرد یک روز یا قسمتى از آن، فرمود نه بلکه یکصد سال بر تو گذشت این پیامبر، عزیر باشد یا پیامبر دیگرى تفاوت نمىکند، مهم صراحت قرآن در زندگى پس از مرگ در همین دنیا است.
روایات
علامه مجلسى در بحارالانوار، حدود 200 روایت صریح پیرامون رجعت، از بیش از 40 نفر از روایان ثقه (مورد اعتماد) و بزرگ نقل کرده است و فرموده: بیش از 50 کتاب توسط علماى بزرگ پیرامون رجعت نوشته شده است. (مجلسی،محمد باقر، بحارالانوار،ج53،ص39) روایات در خصوص رجعت، به نحوى متواتر است که وقوع رجعت را مسلّم مى کند.
امام صادق (علیه السلام) فرمود: "این کلام خداى متعال که مىفرماید: «همانا ما پیامبران خود و کسانى را که ایمان آورده‌اند در زندگى دنیا و در روزى که گواهان بر مىخیزند یارى و نصرت مىنمائیم» به خدا قسم که درباره رجعت است، به جهت اینکه انبیاء کثیرى در دنیا نصرت نشدند و ائمه نیز بعد از آنها در دنیا کشته شده و یارى نشدند، پس این قول خداى تعالى درباره وقوع رجعت است و مراد از اشهاد یا گواهان، ائمه علیهم السلام مىباشند.
در روایات زیادی آمده است بعد از ظهور امام زمان (عج) همه امامان معصوم (علیهم السلام) و همچنین همه پیامبرانی که مورد ستم قرار گرفتند و مومنان خالص و کافران و مشرکان محض به این دنیا بر می گردند تا از قاتلین آنها انتقام گرفته شود.
همچنین، در ادعیه و زیارات معتبر به وقوع رجعت اشاره شده است که بعضی از این دعاها عبارتند از:
1ـ زیارت جامعه: «...مۆمن بایابکم، مصدّق برجعتکم...»
2ـ زیارت آل یاسین: «....و انّ رجعتکم حق لا ریب فیها...»
3ـ زیارت وارث: «....انى بکم مۆمن و بایابکم موقن...»
4ـ زیارت عاشورا: «....ان یرزقنى طلب ثارک مع امام منصور من اهل بیت محمد صلی الله علیه و آله.....»
5ـ دعاى عهد: «....اللهم ان حال بینى و بینه الموت ... فاخرجنى من قبرى....»
اما اینکه کدام یک از امامان در زمان ظهور آن حضرت رجعت خواهند کرد روایات زیر وارد شده است:
1ـ پیامبر اعظم (صلی الله علیه وآله) فرمودند: زمانى که قائم آل محمد (عج) خروج نماید و سلطنت بدست او برسد، در آن زمان نبى اکرم (صلی الله علیه و آله) و امیر المۆمنین خروج خواهند نمود در حالى که امیر المۆمنین صاحب عصا و میسم (میسم چیزیست که حیوانات را به آن داغ مىکنند) است. که نقش آن بسم اللَّه است و با آن بر پیشانى افراد نقش مىزند که این فرد مۆمن است و نیز نقش میسم بسم الکافر است که با آن بر پیشانى کافران نقش مىزند تا افراد کافر از مۆمن باز شناخته شوند، در آن زمان همه ائمه علیهم السلام رجعت خواهند نمود تا امیر المۆمنین (علیه السلام) و مهدى صلوات اللَّه علیه را یارى کنند، خصوصا انبیائى که در راه خدا آزار فراوان دیدهاند، نظیر زکریّا و یحیى و حزقیل و سایر انبیائى که بدست کافران کشته یا مجروح گشتهاند و همانا اخبار فراوان مستفیضى در باره رجوع ایشان به دنیا و انتقام کشیدن از قاتلین آنها و انتقام از خون حسین (علیه السلام) وجود دارد. (مجلسی،محمد باقر، بحارالانوار، ترجمه جلد سیزدهم، دوانی،ص1165.)
2ـ امام صادق (علیه السلام) فرمودند: نخستین امامى که رجعت مى کند، امام حسین (علیه السلام) است و ایشان مدت طولانى حکومت مى کند، به گونه اى که از کثرت سن ابروهایش روى دیدگانش مى ریزند. (مجلسی،محمد باقر، بحارالانوار،ج53،ص46)
نظر دو بزرگ شیعه در این مورد:
علامه مجلسی
علامه مجلسی بعد از نقل احادیث رجعت می‌گوید: «چگونه ممکن است کسی به صدق گفتار اهل بیت ایمان داشته باشد و احادیث متواتر رجعت را نپذیرد؟ احادیث صریحی که شماره آن به حدود دویست حدیث می‌رسد که چهل و چند نفر از راویان ثقات، و علمای اعلام، در بیش از پنجاه کتاب آورده‌اند... اگر این احادیث متواتر نباشد چه حدیثی متواتر است؟!» (بحار الانوار ج 53 ص 123)
علامه طباطبائی
مرحوم علامه طباطبائی می‌گوید: «همانا روایات رجعت، متواتر معنوی است و مخالفین از همان صدر اول، اعتقاد به رجعت را از مشخصات شیعه و ائمه آنان دانسته‌اند. اگر بعضی از این روایات قابل خدشه و مناقشه هم باشد ضرری به تواتر آنها نمی‌رسد. علاوه بر این تعدادی از روایات در مورد رجعت صریح و قابل اعتماد است.» (تفسیر المیزان ج 2 ص 107)
فرآوری: آمنه اسفندیاری
بخش مهدویت تبیان
منابع:
سایت ویکی پدیا
سایت اسلام کوئیست
تفسیر المیزان ج 2
بحار الانوار ج 53
مطالب مرتبط:
