4راهکار قرآنی برای رسیدن به آرزوها !!
بی تردید، یکی از دغدغه های جوانان دستیابی به آرزوهای رنگارنگی است که در اندیشه می پرورانند. در این میان بشارت، ارمغانی بزرگ برای نوجوانان و جوانان است و دستیابی به همه ی آمال سالم انسانی را از رهگذر آیات قرآنی مژده می دهد.
1-امید
اولین چیزی که قرآن در این باره بر آن تأکید می کند و می توان آن را درسی دانست که خدا در طریق رسیدن به خواسته ها به بند گانش یاد می دهد، «امید» است.
خداوند به انسان می آموزد که در همه حال (هم در آرزوهای دنیایی و هم در آرزوهای اخروی) امید داشته باشد و انسان یاد می گیرد که هیچ گاه ازرحمت خدا ناامید نباشد؛ زیرا امید عامل حرکت انسان به سوی کمال است و تا انسان امید نداشته باشد، حرکت تکاملی اش کامل نخواهد بود.
قرآن، مهم ترین اثر و کارکرد امید در زندگی بشر را آسان شدن سختی ها و تقویت روحیه انسان می داند. به این معنا که انسان برای هر عملی می بایست انگیزه ای داشته باشد و هر چه کار سخت و دشوارتر باشد, می بایست امید به بهره وری و بهره مند نیز بیش تر باشد.
قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكمُ ْ یُوحَى إِلىَ َّ أَنَّمَا إِلهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَمَن كاَنَ یَرْجُواْ لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَ لَا یُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدَا[سوره كهف / 110]
بگو: «من فقط بشرى هستم مثل شما (امتیازم این است كه) به من وحى مى شود كه تنها معبودتان معبود یگانه است پس هر كه به لقاى پروردگارش امید دارد، باید كارى شایسته انجام دهد، و هیچ كس را در عبادت پروردگارش شریک نكند».
از نظر روانشناسی، امید گونه ای آرامش خاطر در انسان می آفریند که در سایه ی آن، شخص راه حل های بهتری را برای رسیدن به اهداف و خواسته های خود برمی گزیند.
2- توکل
دومین راه حل «توکل » است، دین، در شما نوجوانان و جوانان قدرت توکل می آفریند و به شما می آموزد که در تمام امور، نیرویی بی نظیر و برتر را موکّل خود قرار دهید و به او تکیه کنید. دین اسلام پشتوانه ای برای آدمی قرار می دهد که در کتاب خدا با صفات «قادر، عزیز، قاهر و...» معرفی شده است؛ کسی که هر ناممکنی را ممکن می سازد. بی شک با وجود او و توکل به او آدمی هیچ آرزوی صحیحی را برای خویش دست نایافتنی نمی بیند.
«وَعَلَى اللّهِ فَتَوَكَّلُواْ إِن كُنتُم مُّۆْمِنِینَ؛( مائده آیه23)
و بر خدا توكل كنید اگر ایمان دارید.»
«وَمَن یَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ؛( طلاق(65)، 3) و هر کس بر خدا توکل کند، پس او برای وی کافی است.»
راستی که به سختی میتوان بیانی از این رساتر، شیرینتر و امیدوارکنندهتر پیدا کرد. این مضمون به صورتهای دیگری نیز در قرآن کریم آمده است، نظیر این آیه شریفه که میفرماید:«أَلَیْسَ اللَّهُ بِكَافٍ عَبْدَهُ؛( زمر، 36.) آیا خداوند برای بندهاش کافی نیست؟!» لحن این آیه متضمن عتاب نسبت به کسانی است که به سراغ غیر خدا میروند و در واقع از آنان سۆال میکند: مگر گمان میکنید خدا برای شما کافی نیست و نمیتواند نیازهای بندگانش را تأمین کند که به سراغ غیر او میروید؟
3- تفکر
راه بعدی «تفکّرسالم» است؛ تفکری که بارها قرآن از آن با عنوان «تعقّل » یاد می کند و به کمک این تعبیر آن را از خیال پردازی و اندیشه های احساسی و غیر عقلانی جدا می نماید.
قرآن کریم می فرماید: « خردمندان کسانی اند که در همه حالات چه ایستاده و نشسته و چه در حال خفتن خدای را یاد می کنند و همیشه در خلقت زمین و آسمان تفکر می کنند و می گویند: پروردگارا! این جهان با عظمت را بیهوده نیافریدی، تو پاک و منزهی، پس خدایا ما را به لطف از عذاب دوزخ حفظ بفرما.» (سوره آل عمران،آیه 191)
انسانی که در پی دستیابی به خوشبختی است، خود باید برای سعادت و آمال درستی که در راه آن دارد، چاره اندیشی کند. تفکر، فاصله انسان را تا آرزوهایش کاهش می دهد و به او می نمایاند که برای دستیابی به هر کدام از آنها تا چه اندازه تلاش کند و حتی کدام یک را در راه دستیابی به دیگری از ذهن خود حذف کند.
4- دعا و نیایش
خدای مهربان به رابطه ی خود و بندگانش بسیار اهمیت داده و همواره آنها را به راز و نیاز با خود فرا خوانده است، اگر چه از نیات قلبی همه ی انسان ها آگاه است، اما شدت اشتیاق او به بندگانش تا اندازه ای می باشد که دوست دارد بندگانش با او سخن بگویند و خواسته هایشان را با خدایشان درمیان بگذارند.
«قُلْ ما یَعْبَۆُا بِكُمْ رَبِّی لَوْ لا دُعاۆُكُمْ»[ فرقان، 77] ؛ بگو اگر دعایتان نباشد پروردگار من اعتنایی به شما ندارد.
«وَ قالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَكُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِی سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ»[ مۆمن، 60]؛ یعنی پروردگارتان گفته: مرا بخوانید تا اجابتتان كنم كسانی كه از پرستیدن من كبر میورزند به خواری به جهنم وارد خواهند شد.
آنچه باید در کنار همه ی این راه حل ها به آن توجه نمود، تلاش خویشتن است. باید به خاطر داشته باشیم که تا خود انسان نخواهد، کاری انجام نمی شود و همیشه این خود ما هستیم که باید برای آینده و آرزوهایمان تلاش کنیم. خداوند در قرآن می فرماید: «برای آنان چیزی جز آنچه برایش تلاش می کند، وجود ندارد.»
فاطمه محمدی
بخش قرآن تبیان
منابع:
مرکز ملی پاسخگویی به سۆالات دینی
سایت معارف قرآن
سایت اندیشه قم
مرکز نشر اعتقادات